Achtergrond
'Ik heb helemaal geen hekel aan paars'
(2 juni 1999)
De stem van VVD-senator Hans
Wiegel tegen het bindende referendum stortte paars twee weken geleden
in een kabinetscrisis. Nu zegt hij daarover: "Misschien was mijn motief
wel dat ik het gewoon een heel erg zwak wetsvoorstel vond en verder
niets."
Gevonden uitweg voor referendum 'op het
randje'
(2 juni 1999)
Nu het tweede kabinet-Kok een
uitweg heeft gevonden uit de crisis rond het bindend correctief
referendum, rijst de vraag of de gevonden oplossing wel past in het
staatsrecht. Het gevaar is bovendien niet denkbeeldig dat de
stroperigheid van de politieke besluitvorming erdoor zal toenemen.
Doorbraak in lijmpoging perfect getimed
(1 juni 1999)
Vlak voor het debat over de
Bijlmerenquête meldden de fractieleiders een doorbraak in de
onderhandelingen over een nieuw kabinet.
Wiegel in nopjes met compromis
(1 juni 1999)
VVD-senator H.
Wiegel reageert positief op het compromis dat VVD, PvdA en D66 vanmorgen
hebben bereikt over de invoering van een raadgevend referendum.
Paarse lijm
(1 juni 1999)
AFGAANDE OP DE jongste
ontwikkelingen in Den Haag is het nog slechts een kwestie van enkele
dagen alvorens Nederland weer een volwaardig kabinet heeft. De
kabinetscrisis loopt ten einde nu de fractievoorzitters van PvdA, VVD en
D66 vanmorgen overeenstemming hebben bereikt over invoering van het
omstreden referendum. Het gevonden compromis is eigenlijk kinderlijk
eenvoudig.
D66 en VVD: vertrouwen nog niet hersteld
(31 mei 1999)
Na het afschieten van het
referendumvoorstel door senator Wiegel moet de VVD beterschap beloven,
vindt D66. Deze houding irriteert de VVD.
Partijen gaan door met lijmpoging
(31 mei 1999)
DEN HAAG, 31 MEI. De
fractieleiders van PvdA, VVD en D66 hebben vandaag de besprekingen over
herstel van de coalitie voortgezet. De besprekingen concentreren zich
naar verluidt op de invoering van een consultatief referendum.
De chemie van drie Haagse heren
(29 mei 1999)
Ze zijn de komende tijd tot
elkaar veroordeeld, Ad Melkert, Thom de Graaf en Hans Dijkstal. Maar
verschillender karakters zijn moeilijk denkbaar.
Dijkstal roept D66 op coalitie te herstellen
(29 mei 1999)
VVD-
fractieleider Dijkstal roept D66 op mee te werken aan het herstel van de
coalitie, maar D66-fractieleider De Graaf weet nog niet of D66 daartoe
bereid is. De leiders van de twee liberale partijen spraken gisteravond
op bijeenkomsten van hun partij.
Rol senaat bij wetgeving kan effectiever
(29 mei 1999)
De Eerste Kamer ligt weer onder
vuur. Dat is niet helemaal terecht. De senaat zou juist effectiever
moeten kunnen bijdragen aan goede wetgeving, meent J.L.W.
Zuijdwijk. Daarentegen vindt T.M. Stevens dat het hoog
tijd is om dit 'anti-democratische obstakel' uit de weg te ruimen.
De Eerste Kamer moet verdwijnen
(29 mei 1999)
De Eerste Kamer is ooit in het
Nederlandse staatsbestel geïntroduceerd als beschermingswal voor de
wil van de Koning tegen de wil van het volk. In 1848 was dit niet meer
politiek correct en werd de Eerste Kamer de functie toegedicht van
chambre de réflexion. Zij moest een weldenkend tegenwicht
vormen tegen de wispelturigheid van de vox populi, belichaamd door de
Tweede Kamer. Nog steeds werd het bestaansrecht van de Eerste Kamer dus
gezocht in haar anti-democratische karakter.
De chemie van drie Haagse heren
(29 mei 1999)
Ze zijn de komende tijd tot
elkaar veroordeeld, Ad Melkert, Thom de Graaf en Hans Dijkstal. Maar
verschillender karakters zijn moeilijk denkbaar.
Coalitie afwachtend bij lijmpoging
(28 mei 1999)
PvdA, VVD en
D66 zullen pas na het weekeinde daadwerkelijk onderhandelen over
herstel van de coalitie. Het eerste gezamenlijke overleg van de
fractieleiders met informateur Tjeenk Willink, vanmorgen, had vooral
een oriënterend karakter.
Referenda zijn er in vele soorten en maten
(28 mei 1999)
Bij het lijmen van het paarse
kabinet wordt gezocht naar een alternatief voor het afgeschoten
correctieve referendum. Een blik over de grens leert dat de
mogelijkheden legio zijn.
Verandering kiesstelsel helpt lijmen Paars-II
(28 mei 1999)
Het invoeren van de lijststem
kan bijdragen tot het lijmen van het paarse kabinet, meent
R.B. Andeweg.
VVD wil rol van senaat bespreken
(27 mei 1999)
De VVD wil met
de PvdA en D66 nadere afspraken maken over de wijze van verkiezing en
de positie van de Eerste Kamer. VVD-fractieleider Dijkstal stelt het
functioneren van de Eerste Kamer vandaag aan de orde bij informateur
Tjeenk Willink, zo melden bronnen in de VVD-fractie.
Spanning blijft over het Binnenhof golven
(27 mei 1999)
Na de 'Nacht van Wiegel' in de
senaat verplaatst de aandacht van de politiek zich nu weer naar de
afhandeling van het rapport van de Bijlmercommissie. Paars ingeklemd
door problemen aan weerszijden van het Binnenhof.
Referendum was nooit kroonjuweel
(27 mei 1999)
Het referendum wordt door D66
gezien als een kroonjuweel. Maar heeft D66 het referendum vanaf het
begin zo behandeld? Oprichter Van Mierlo stemde in 1974 nog tegen zo'n
volksraadpleging.
Kabinetscrisis leidt tot staatsrechtelijke
verslonzing
(27 mei 1999)
Onder druk van D66 besloot het
kabinet vorige week zijn ontslag in te dienen maar intussen gaat het
gewoon door met zijn werkzaamheden en wordt een lijmpoging ondernomen.
Maar er staat veel meer op het spel dan de vraag of en hoe de paarse
coalitie kan doorgaan, vindt Jan Peter Balkenende.
D66 streeft naar herstel coalitie
(26 mei 1999)
Woede heeft plaatsgemaakt voor
wijsheid, zeggen D66'ers. Stuurde D66 vorige week nog aan op een breuk
in het kabinet-Kok, vandaag wordt er weer druk onderhandeld over een
herstel van de coalitie. "Pinksteren is nog nooit zo goed gevallen."
DNB-president Wellink: Crisis mag begroting niet
raken
(26 mei 1999)
De
kabinetscrisis mag er niet toe leiden dat het huidige
bezuinigingsprogramma uit de rails loopt. Dit heeft de president van De
Nederlandsche Bank, A. Wellink, gezegd tijdens de presentatie van het
jaarverslag.
CDA grootste partij in senaat met 20 zetels
(26 mei 1999)
Het CDA wordt
met 20 zetels de grootste fractie van de Eerste Kamer. De VVD krijgt 19
zetels, de PvdA 15 en D66 4. Dit werd gisteren duidelijk uit de
prognose van de (indirecte) verkiezing van de Eerste Kamer door de
leden van de Provinciale Staten.
Touwtrekken over de wensen van D66
(26 mei 1999)
Diverse deskundigen in en
rondom de Tweede-Kamerfractie van de PvdA hebben de afgelopen dagen
gekeken naar onderdelen van het regeerakkoord waarover nadere afspraken
te maken zouden zijn. Het betreft onder meer het referendum, het
kiesstelsel en de benoeming van burgemeesters. Binnen de VVD-fractie
bestaat bereidheid hieraan mee te werken, zolang het regeerakkoord als
zodanig niet wordt 'opengebroken'. De VVD zou hooguit willen toezeggen
dat deze onderdelen van staatkundige vernieuwing "iets sneller en
enthousiaster worden bekeken dan al was afgesproken", aldus een
vooraanstaand lid van de VVD-fractie.
Opnieuw de senaat
(26 mei 1999)
HOE BELANGRIJK DE ene stem in
de Eerste Kamer kan zijn, is sinds vorige week duidelijk. Met zijn
'nee' tegen het grondwetsvoorstel dat het correctief referendum mogelijk
moest maken, bleek VVD-senator Wiegel in staat een heel ka binet op te
blazen. De Eerste Kamer, na de opstandige periode ten tijde van de
kabinetten Lubbers, net voorzien van een wat bezonkener imago, was
hierdoor in één keer terug als onberekenbare politieke
factor in het staatbestel. Het debat gaat nu nog hoofdzakelijk over de
kabinetscrisis, maar de roep om een discussie over taak en functie van
de Eerste Kamer is al weer gehoord.
Hoeder van de parlementaire
onafhankelijkheid
(26 mei 1999)
Met een zeldzame intensiteit
weerspiegelen de brievenrubrieken in de landelijke dagbladen van de
afgelopen week de voors en tegens die de grote liberale stemmentrekker
uit de jaren zeventig met zijn doodsteek aan het correctief referendum
in de Eerste Kamer heeft opgeroepen.
Lijmen Paars II maakt enige kans
(25 mei 1999)
Informateur Tjeen Willink ziet "enige kans van slagen" om de breuk in de paarse
coalitie te lijmen. Hij begon hiertoe vanmiddag oriënterende
besprekingen met de fractievoorzitters van PvdA, VVD en D66.
Het geheim van Thom de Graaf
(25 mei 1999)
D66 heeft behendig positie
gekozen in het spel om een nieuw kabinet, maar de partij heeft geen
overwicht.
Wiegel begrijpt niets van verwijten Kok
(25 mei 1999)
VVD-Senator Hans Wiegel zei vanochtend niet te begrijpen waarom premier Kok hem
verwijt het kabinet "met open ogen willens en wetens" te hebben
"opgeblazen". Wiegel reageerde voor het eerst op de gevolgen van zijn
stem tegen het correctief referendum afgelopen dinsdagnacht. Kok vond
het "onder de maat" dat Wiegel hem vlak voor de stemming in de senaat
een hand gaf, Kok prees voor de woorden waarmee de premier het
wegstemmen van het correctief referendum wilde voorkomen en daarbij niet
aankondigde dat hij luttele minuten later tegen zou stemmen.
Ginjaars rondje bepalend voor
geschiedschrijving
(25 mei 1999)
Alle ogen waren afgelopen week
gericht op het VVD-erelid, maar hoe kijken de andere leden van de 'Bende
van Vijf' terug op de 'Nacht van Wiegel'?
Wiegel is een zegen voor de democratie
(25 mei 1999)
Door tégen het referendum
te stemmen heeft Hans Wiegel het parlement zijn onafhankelijkheid ten
opzichte van het kabinet teruggegeven, meent Pia Lokin-Sassen.
Tjeenk Willink doet lijmpoging
(22 mei 1999)
Koningin
Beatrix heeft de vice-voorzitter van de Raad van State, de PvdA'er mr.
H.D. Tjeenk Willink, gisteren aangewezen als informateur. Hij moet
nagaan of de breuk in het kabinet-Kok kan worden hersteld.
Bestuurders van VVD maken zich niet druk
(22 mei 1999)
De val van het tweede kabinet
Kok komt de VVD helemaal niet uit. VVD'ers in-den-lande willen gewoon
verder met Paars. Maar de VVD-jongeren, die aan de basis stonden van
Paars, zijn wel op de coalitie uitgekeken.
Juwelen die D66 kunnen paaien
(22 mei 1999)
Als PvdA en VVD een nieuwe
paarse coalitie willen, dus mét D66, zullen ze concessies moeten
doen op het terrein van de bestuurlijke vernieuwing. Deskundigen zetten
de mogelijkheden op een rijtje.
Wiegel huldigt een vals principe
(22 mei 1999)
Senator Wiegel heeft ongelijk
wanneer hij zegt dat het correctief referendum afbreuk doet aan de
representatieve democratie, vinden Hans Lindahl en Bert van
Roermund.
'Regie D66 was zeer zorgvuldig'
(21 mei 1999)
Met open ogen en na zeer
zorgvuldige afweging heeft D66 de kwestie van het referendum op scherp
gezet, aldus prominente D66'ers.
D66 praat mee over herstel coalitie
(21 mei 1999)
D66 is bereid
met PvdA en VVD te praten over herstel van het kabinet-Kok, maar
verwacht daar niets van. Mogelijk wijst de koningin vandaag een
informateur aan, die moet onderzoeken of herstel mogelijk is.
Dansen rond weifelend D66
(21 mei 1999)
Hoe groot is de kans dat Paars
II door de mogelijke tussenkomst van een informateur gerepareerd kan
worden?
'We moeten progressieven bundelen'
(21 mei 1999)
Om het conservatieve bolwerk van
liberalen en christen-democraten te breken zou D66 moeten streven naar
een "progressieve meerderheid", meent Spier. "Binnen D66, GroenLinks,
Partij van de Arbeid en SP moeten de krachten worden gemobiliseerd om
het verstarde conservatieve bolwerk te slopen. Wanneer je langs de
traditionele partijlijnen werkt, lukt het niet. Dat lijkt me een
geweldige opdracht voor de jongeren in onze partijen." Hij wordt
bijgevallen door oud-partijvoorzitter Henk Zeevalking. " Bestuurlijke en
politieke vernieuwing is onze reden van bestaan. Met VVD en CDA zal dat
nooit lukken, dus moeten we inzetten op een progressieve meerderheid."
Fracties over de crisis
(21 mei 1999)
Adviezen van de
fractievoorzitters van PvdA, VVD, D66 en GroenLinks aan de koningin in
verband met de kabinetscrisis.
Bodem verkiezingskassen in zicht
(21 mei 1999)
Waarschijnlijk alweer
verkiezingen. Alweer campagne voeren. Hoe staan de partijen er
financieel voor?
D66 blokkeert nu de vernieuwing
(21 mei 1999)
Het aangeslagen D66 kon niet
anders doen dan het voorstel van de coalitiepartners afwijzen: we
stappen met z'n allen over Wiegels schaduw heen en dienen een nieuw
wetsontwerp in over het referendum. Van de rij van kroonjuwelen van de
partij - de gekozen premier, Kamerverkiezingen per district, de gekozen
burgemeester, afschaffing van de Eerste Kamer - was alleen het, eerder
in de Tweede Kamer 'uitgeklede', referendum binnen bereik gekomen. Het
voorstel werd diep in de nacht van dinsdag op woensdag getorpedeerd door
een confessioneel-liberale minderheidscombinatie in de senaat.
Herziening van de grondwet eist nu eenmaal in tweede lezing een
tweederde meerderheid.
Eerste Kamer moet rechtstreeks worden
gekozen
(21 mei 1999)
Om kabinetscrises zoals die van
afgelopen week in de toekomst te voorkomen, moet rechtstreekse
verkiezing van de Eerste Kamer worden overwogen, meent Bert van den
Braak. Aldus kunnen Eerste-Kamerleden verantwoording afleggen voor
hun daden.
Kabinet valt, D66 tegen verzoening
(20 mei 1999)
De coalitiepartijen PvdA en VVD, die samen een meerderheid vormen in de
Tweede Kamer, willen een onderzoek naar herstel van het gisteren uit
elkaar gevallen kabinet-Kok. Coalitiepartner D66 wijst dit stellig af.
Ministers overzien slagveld van carrières
(20 mei 1999)
Na de eerste schrik en verbazing over de val van hun kabinet zien de ministers van Paars II zich
geconfronteerd met een onverwachte knik in hun carrière. Hoe moet dat aflopen?
Paars II zuchtte onder I
(20 mei 1999)
Minder dan tien maanden nadat Koks tweede kabinet met de koningin op de trappen stond, is het alweer geschiedenis. In zijn korte bestaan hield Paars-II zich vooral bezig
met Paars-I.
Kamerleden beginnen al aan verkiezingsstrijd
(20 mei 1999)
De Tweede Kamer heeft het debat over de kabinetscrisis naar zich toe getrokken. Menigeen dacht al aan verkiezingen.
Voor advies naar koningin
(20 mei 1999)
Premier Kok bood gisteren het ontslag van zijn kabinet aan bij koningin Beatrix.
VVD rekent met val kabinet-Kok
(18 mei 1999)
In de VVD wordt ernstig rekening gehouden met de val van het tweede kabinet-Kok,
vanavond of vannacht, nu een aantal VVD-senatoren blijft weigeren te
stemmen voor een correctief wetgevingsreferendum.
De crises van 1860 en 1907
(18 mei 1999)
Tweemaal eerder hebben senatoren een kabinetscrisis veroorzaakt: een keer over de spoorwegen, een keer over de begroting.
Emoties en ego's bedreigen paars kabinet
(17 mei 1999)
Aan weerszijden van het Binnenhof kan morgen het voortbestaan van het tweede paarse kabinet op
het spel worden gezet. De spanning loopt op in Den Haag.
De zeven senatoren die de onzekere factor vormden bij de grondwetswijziging voor invoering van het correctief wetgevingsreferendum: (18 mei 1999)
J.A. van Graafeiland (61)
Wethouder van Breda, Statenlid en gedeputeerde van Noord-Brabant, burgemeester van Venlo.
M.C. Batenburg (80)
De oprichter van het Algemeen Ouderen Verbond zit namens het Nieuw
Solidair Ouderen Verbond in de senaat.
Dr. W.F. van Eekelen (68)
Deftige diplomaat met weinig politieke feeling en een bíjna glanzende loopbaan.
H. Wiegel (57)
Jeugdige senator (sinds 1995) en voormalig politiek leider (tot 1982)
die de VVD in de jaren zeventig groot maakte.
Mr.ir. H. Heijne Makkreel (67)
Is met ruim 22 'dienstjaren' momenteel de langst zittende senator.
Ir. M. Bierman (59)
Stedebouwkundige vol ecologische plannen en ideeën, met ruime
ervaring in het actiewezen: als oprichter van de Vereniging tot Behoud
van het IJsselmeer, van de milieu-organisatie Gras en als lid van de
actiegroep De lastige Amsterdammer.
J.W. Verbeek (64)
Geboren Rotterdammer en actief geweest in een reeks functies in de regio
Rotterdam: lid van de Rijnmondraad, voorzitter van de regionale omroep.