Dossier
Kabinetscrisis

Nieuws

Van dag tot dag

Achtergrond

Documenten

Discussie

CDA grootste partij in senaat met 20 zetels

Door een onzer redacteuren
DEN HAAG, 26 MEI. Het CDA wordt met 20 zetels de grootste fractie van de Eerste Kamer. De VVD krijgt 19 zetels, de PvdA 15 en D66 4. Dit werd gisteren duidelijk uit de prognose van de (indirecte) verkiezing van de Eerste Kamer door de leden van de Provinciale Staten.

De drie paarse partijen hebben daarmee de kleinst mogelijke meerderheid gekregen: 38 van de 75 zetels. Eerst hadden zij een ruimere meerderheid: 23 zetels voor de VVD, 14 voor de PvdA en 7 voor D66. De rest van de zetels is als volgt verdeeld: GroenLinks heeft 8 zetels (was 4), de kleine christelijke partijen RPF, GPV en SGP 6 (was 4), de Socialistische Partij 2 (was 1), het Algemeen Ouderenverbond 0 (was 2) en de Onafhankelijke Senaatsfractie van senator Bierman 1 (was 1). Deze uitslag betekent dat als PvdA en VVD na een mislukte lijmpoging samen een kabinet zouden willen vormen, zij in de Eerste Kamer geen meerderheid hebben. Wordt Paars gelijmd, dan kan een tegenstem van één fractielid genoeg zijn om een wetsvoorstel tegen te houden.

Een Grondwetswijziging op het gebied van staatkundige vernieuwing kan voortaan sneuvelen op de tegenstand van CDA en de kleine christelijke fracties: zij bezetten nu samen meer dan eenderde van de zetels. Vorige week sneuvelde de invoering van het correctief referendum, waarvoor een dergelijke tweederde meerderheid nodig was, nog op de tegenstem van VVD-senator Wiegel. Van de 182 VVD-Statenleden (op een totaal van 760) gaven er gisteren 30 een voorkeurstem aan Wiegel. Wiegel stond als nummer drie op de lijst, na Eerste-Kamervoorzitter Korthals Altes en fractieleider Ginjaar. In Gelderland is een VVD-stem per ongeluk naar de PvdA gegaan. Volgens de ANP-verkiezingsdienst, verantwoordelijk voor deze prognose, heeft dit echter geen gevolgen voor de uitslag. Die wordt morgen definitief vastgesteld.

Bij de PvdA werden twee senatoren met voorkeurstemmen gekozen. Het gaat om de Gelderse kandidaten R. Rabbinge en T.R. Doesburg. Zij verdrongen de door de PvdA verkiesbaar gestelde T.A. Maas-Brouwer en M.Y. Linthorst uit de Eerste Kamer. Nu het CDA een meerderheid in de Eerste Kamer heeft behaald, is het mogelijk dat deze partij de nieuwe voorzitter levert. De partij eist de functie vooralsnog niet op, maar wil met andere partijen overleggen wie de voorzitter moet worden. Het CDA vindt de stelregel dat de grootste partij automatisch de voorzitter levert "een opvatting uit het verleden", verklaarde een woordvoerder vanmorgen. VVD'er Korthals Altes heeft al laten weten beschikbaar te zijn voor een volgende termijn als voorzitter. Bij het CDA is oud- minister Braks een kandidaat.