NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

RAYMOND VAN DEN BOOGAARD
Het oude Joegoslavië was een staat waarin op alle niveaus veel werd vergaderd. Dat eiste zijn tol in de journaals van de diverse staatstelevisiestations: die bestonden voor het grootste deel uit beelden van ernstig kijkende mannen, met een kopje koffie en een flesje fris rondom een tafel, bezig de macht te verdelen. Althans in schijn, want de werkelijke macht werd natuurlijk, net als in andere communistische landen, ver van de camera's, tussen de schuifdeuren verdeeld.

De Joegoslavische burgeroorlog bracht in deze zaken nauwelijks verandering. Nog steeds zag je mannen rondom een tafel met een kopje koffie en een frisdrankje, bezig ergens over te overleggen of een prachtig plan te presenteren op een persconferentie - braaf aangehoord door een legertje Joegoslavische journalisten wier taak eruit leek te bestaan de woorden van de gezagsdragers zo uitvoerig mogelijk aan het notitieblokje toe te vertrouwen.

De mate waarin het gesprokene vervolgens in het televisiejournaal terecht kwam, hing natuurlijk samen met de mate waarin de woordvoerders in kwestie zich in de genade konden verheugen van degenen die de televisie controleerden, meestal de leiders van de verschillende Mickey Mouse-republieken waarin het oude Joegoslavië opgedeeld raakte. Zij bepaalden ook de inhoud van de weinige andersoortige onderwerpen van die journaals - meestal gericht op het opwekken van haat jegens de vijand en het bevestigen van het heilige recht van de eigen oorlogspartij om zich tegen de perfiditeit van de tegenstander met alle middelen teweer te stellen.

Op al deze televisietreurigheid was één uitzondering: het dagelijkse nieuwsmagazine Yutel, geproduceerd in opdracht van de federale regering, waarvan het de bedoeling was dat het in alle deelrepublieken via de lokale televisie werd uitgezonden.

Yutel werkte wél volgens journalistieke principes: het liet de diverse partijen aan het woord, pleitte niet voor haat maar voor redelijkheid. Precies om die reden werd Yutel dan ook in de ene na de andere republiek uit de ether gehaald.

Meer dan zes jaar zijn verstreken sinds het begin van de Joegoslavische burgeroorlog en toevallig kom ik op de satelliet een journaaluitzending uit ex-Joegoslavië tegen.

Een groen driehoekje bovenin beeld maakt meteen duidelijk dat het hier gaat om het journaal van de moslim-partij in Bosnië-Herzegovina en dat blijkt ook uit de inhoud: met geen woord wordt gerept over het feit dat juist vandaag de Europese Unie Bosnië-Herzegovina een vlag heeft opgelegd, omdat de diverse ethnische heersers over dit arme landje het over een vlag niet eens konden worden.

In plaats daarvan mannen in vergadering: president Izetbegovic natuurlijk, die gisteren wel drie mannen heeft ontvangen, en dan steeds lager in de pikorde van de macht in Sarajevo, tot en met zakenlieden die een ontwerpje voor nieuwe bezinestations presenteren, en een filosoof - vermoedelijk een ex-hoogleraar die vroeger op de universiteit de verplichte lessen marxisme-leninisme gaf - die een regime-welgevallig boek heeft geschreven.

Na het journaal een frisse reportage waarin de wandaden van de Servische oorlogspartij in Brcko nog eens worden opgehaald, ter nadere adstructie van de territoriale rechten die de moslim-partij op deze stad laat gelden.

Er is niets veranderd. Arm ex-Joegoslavië.

TV BIH is elke avond van 21.30 tot 23.30 analoog te zien op Eutelsat/Hotbird: 13 graden oost, 11.658 GHz, v. Op dezelfde satelliet digitaal de Kroatische en de Sloveense radio en televisie via 12.030 GHz, v. De Servische staatstelevisie uit Belgrado is, samen met enkele kleine commerciële Servische televisiestations analoog te zien op de EutelsatII-F2: 10 graden oost, 11.658 GHz, v.

Eerder verschenen in deze rubriek:

Bladen voor de schotelkijker
(4 februari 1998)
CNN negeert Newsweek
(28 januari 1998)
Sprookjesachtig schijnsel
(21 januari 1998)
De opmars van educatieve tv
(14 januari 1998)
Het jachterige van Fashion-TV
(7 januari 1998)
Dinner for one
(31 december 1997)
Gegarandeerd kerstmis-vrij
(24 december 1997)
Vlaggenschip Jay Leno
(17 december 1997)
Anti-gettoradio Beur FM
(10 december 1997)
Dagelijkse cultuur
(3 december 1997)
SES domineert satelliet-tv
(26 november 1997)
Televisie negeert computer
(19 november 1997)
Een kwestie van vertrouwen
(12 november 1997)
De voorkeur van Sky News
(5 november 1997)
Het einde van de blijde boodschap
(29 oktober 1997)
Beperkingen bij satelliet-tv
(22 oktober 1997)
'Geforceerde' downloads
(15 oktober 1997)
Interesse voor satelliet-tv groeit
(8 oktober 1997)
Een avond strips op TV5
(1 oktober 1997)
The Box houdt bellers aan het lijntje
(24 september 1997)
Beurskoersen, spectaculaire telexen en de horoscoop
(17 september 1997)
Pluspakket op de kabel
(3 september 1997)
Herhaling van oude DDR-tv
(27 augustus 1997)
Joris Ivens op France Culture
(20 augustus 1997)
Elektronische tv-gidsen
(13 augustus 1997)
Ingetogen begin voor Canal+
(6 augustus 1997)
De hele dag supersaai weer
(30 juli 1997)
Laat het stiertje los!
(23 juli 1997)
Radiopareltje: America One
(16 juli 1997)
Elk thema zijn eigen kanaal
(9 juli 1997)
Een wonder van eenvoud
(2 juli 1997)
De Europese kijker bestaat niet
(25 juni 1997)
Digitale boeketten bloeien niet
(18 juni 1997)
De macht op de snijtafel
(11 juni 1997)
Zender zonder dommigheid
(4 juni 1997)
Royaal kiezen uit nieuws
(28 mei 1997)
Smoezelig onder nette vlag
(21 mei 1997)
Lessen in argwanend kijken
(14 mei 1997)
Een oefening in informatie
(7 mei 1997)
TV als object van bewuste keuze
(30 april 1997)