NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

RAYMOND VAN DEN BOOGAARD
We beleven een historisch moment in de geschiedenis van televisiekijken in Nederland: nadat de ontvangst per dakantenne in de jaren tachtig in de meeste gevallen moest wijken voor de kabel, is nu voor het eerst een reëel alternatief voor de kabel beschikbaar. Met een tuner/decoder en een schoteltje van ongeveer vijftig centimeter doorsnee is het mogelijk bijna alle zenders te zien die in Nederland tot nu toe alleen per kabel werden doorgegeven.

Naar schatting 90.000 Nederlanders hebben al een digitale tuner/decoder voor satellietontvangst, zegt Canal+. En dit bedrijf kan het weten, want wie in Nederland zo'n geavanceerd apparaat koopt, kan bijna niet om Canal+ heen. Deze bedrijver van Nederlandse abonneetelevisie is de enige instantie in Nederland die de voor digitale satellietontvangst van Nederlandse zenders benodigde, gratis smartcard uitgeeft - zo'n plastic gevalletje dat je in het apparaat steekt en dat de codering van de zenders ontcijfert.

De verdubbeling van het aantal digitale satellietontvangers in Nederland binnen enkele maanden, lijkt vooral te danken aan de komst van de publieke televisiezenders Nederland 1, 2 en 3 op de satelliet. Voor wie geen kabelaansluiting heeft is digitale satellietontvangst nu voor het eerst een volwaardige compensatie, met alle Nederlandse televisie en radiozenders (met uitzondering van TV10) alsmede een aantal op Nederland gerichte commerciële radiozenders. En daarbij komen dan nog een kleine dertig vrij te ontvangen buitenlandse radio- en televisiestations zoals ARD, ZDF, TV5, Travel, CNN, Arte-Duits, Cartoon Channel en een groot aantal andere Duitse zenders. Canal+ had vorig jaar een valse start gemaakt met digitale satelliettelevisie in Nederland middels het aan de man brengen van een betaald pakket themazenders, waarvoor slechts een handjevol Nederlanders belangstelling had getoond. Uit deze sof heeft het bedrijf echter een succesje weten te maken: nu dezelfde transponders (de zenders op de satelliet) op de Astra-satellieten die voor de doorgifte van het themapakket werden gebruikt voor geld doorverhuurd worden aan de Nederlandse publieke- en commerciële omroepen, neemt de belangstelling voor satellietontvangst stormachtig toe, en ontstaat er bovendien een markt voor de betaaldiensten die Canal+ nog wel op de satelliet heeft: twee abonneekanalen, de movie on demand-dienst Puls TV, alsmede - in een niet te verre toekomst - de verspreiding van software-pakketten voor computers.

Of een digitale satellietontvanger ook interessant is voor wie nu nog per kabel kijkt (en een investering van minstens tweeduizend gulden in ontvangstapparatuur wil doen) hangt sterk van iemands kijkgedrag af.

Wie bijna alleen naar de Nederlandse zenders kijkt of luistert, kan inderdaad in principe de kabel het huis uitdoen en overgaan op de satelliet. Hij verliest dan TV10, maar wint Wereldomroep-TV, een aardige zender die in Nederland niet per kabel mag worden verspreid. Gezien de lage kosten van een standaard kabelabonnement in Nederland, lijkt het echter weinig waarschijnlijk dat veel kabelkijkers deze stap zullen nemen.

Voor wie ook via de kabel naar buitenlandse zenders kijkt, is de aantrekkelijkheid van de overgang iets minder evident. Enkele van de meest gewaardeerde buitenlandse zenders van de kabel ontbreken op de satelliet en zullen dat blijven doen: de Vlaamse BRTN1 en BRTN2, en BBC1 en BBC2. Hetzelfde geldt voor Nederlandse regionale- en plaatselijke televisiestations. Al met al lijkt digitale satellietontvangst voor kabelkijkers dus vooral interessant voor wie zijn ontvangstmogelijkheden aanzienlijk wil uitbreiden. Maar er zijn nog wat technische haken en ogen, waarover volgende week meer.

Eerder verschenen in deze rubriek:

TV als object van bewuste keuze
(30 april 1997)
Een oefening in informatie
(7 mei 1997)
Lessen in argwanend kijken
(14 mei 1997)
Smoezelig onder nette vlag
(21 mei 1997)
Royaal kiezen uit nieuws
(28 mei 1997)
Zender zonder dommigheid
(4 juni 1997)
De macht op de snijtafel
(11 juni 1997)
Digitale boeketten bloeien niet
(18 juni 1997)
De Europese kijker bestaat niet
(25 juni 1997)
Een wonder van eenvoud
(2 juli 1997)
Elk thema zijn eigen kanaal
(9 juli 1997)
Radiopareltje: America One
(16 juli 1997)
Laat het stiertje los!
(23 juli 1997)
De hele dag supersaai weer
(30 juli 1997)
Ingetogen begin voor Canal+
(6 augustus 1997)
Elektronische tv-gidsen
(13 augustus 1997)
Joris Ivens op France Culture
(20 augustus 1997)
Herhaling van oude DDR-tv
(27 augustus 1997)
Pluspakket op de kabel
(3 september 1997)
Beurskoersen, spectaculaire telexen en de horoscoop
(17 september 1997)
The Box houdt bellers aan het lijntje
(24 september 1997)
Een avond strips op TV5
(1 oktober 1997)