M E D I A
|
NIEUWSSELECTIE
|
TV als object van bewuste keuze
Door RAYMOND VAN DEN BOOGAARD Voor de meeste kijkers is televisie nog steeds iets wat ze overkomt. Je kijkt in een gidsje of in de krant wat er is, of zapt op zoek naar iets wat je aandacht vasthoudt. Dat kan mee- of tegenvallen - net als het weer. Zelden of nooit word je op je eigen, hoogstpersoonlijke interessen aangesproken. Als dat wel gebeurt, heeft de kijker het meestal niet in de gaten. De meesten van ons hebben nog wel iets anders doen, dan een grondige studie te maken van programmaschema's van zenders met zeer uiteenlopende soorten programma's. Met de noodlots-formule voor televisiekijken zal het spoedig gedaan zijn, lijkt het. Technische ontwikkelingen maken het mogelijk tegen relatief lage kosten zeer talrijke televisie- en radiosignalen te verspreiden - via kabelnetten waarvan de capaciteit sterk zal toenemen, via satellieten of digitaal ethergebruik en zelfs via Internet e.d. In een eerste fase - die wereldwijd al is ingetreden - neemt het aantal thematische zenders enorm toe. Op bepaalde kanalen is nog maar één programmasoort te zien, zodat de kijker die op zo'n kanaal afstemt, weet wat hij krijgt. Daarachter ligt een toekomst waarin de kijker, in plaats van zich tevreden te stellen met wat een zender op het moment dat hij wil kijken biedt, na het raadplegen van catalogi de door hem gewenste programma's op een door hem gewenst moment oproept. Prachtig, zou je zeggen: eindelijk wordt televisie het object van bewuste keuze, net als een krant, of een tijdschrift. Je consumeert wat je bevalt op het tijdstip dat je uitkomt. Maar de meningen zijn verdeeld en de koudwatervrees is aanzienlijk. Veel televisiemakers, adverteerders in hun kielzog, nemen met pijn in het hart afscheid van de situatie waarin hun schapen zich ordelijk achter een paar zenders schaarden, en bij geringe investeringen een enorm bereik kon worden gerealiseerd. Er is ook bezorgdheid over het maatschappelijk effect van de nieuwe media-situatie: dat veel mensen tegelijkertijd naar een televisieprogramma keken, was tot op heden een van de weinige gemeenschappelijkheden in een steeds verder atomiserende samenleving. Hoe enthousiast de kijker/luisteraar zal zijn, weet nog niemand. In Nederland lijkt tot nu toe de belangstelling voor deze nieuwe televisie en radio - waarvoor fiks betaald zal moeten worden - gering, maar in het buitenland gaat het beter en het is niet aan te nemen dat Nederlanders niet zullen volgen. Veel zal afhangen van de begerenswaardigheid van wat aan nieuwe beeld- en geluidsprodukten zal worden aangeboden. Vandaar deze rubriek, TV Plus, waaraan aandacht zal worden besteed aan die voor de meesten van ons nog 'ongewone' produkten op televisie en radio. Veel aandacht daarbij zal, aanvankelijk tenminste, gaan naar analoge satelliet-televisie, een prachtig medium dat de kijker en luisteraar een variëteit biedt waarbij elk kabelnet verbleekt. Het is in Nederland evenwel niet erg ingeburgerd - verwend als we in de jaren tachtig waren door de destijds geävanceerde, maar inmiddels al aardig achterhaalde mogelijkheden van het kabelnet. Analoge satelliet-uitzendingen worden langzaam maar zeker verdrongen door digitale satelliet-transmissie - een nog grotendeels onbekend medium waarbij Nederland echter - dankzij investeringen door buitenlandse ondernemingen - technisch de Europese kopgroep nog aardig kan bijhouden. En ten slotte komen dan de pluspakketten op de kabel - al zijn die nu nog primitief en is het wachten op de digitalisering. Want de toekomst breekt aan, heus. En wie wil, kan er nu al bij zijn.
|
NRC Webpagina's
30 APRIL 1997
|
Bovenkant pagina |