ANNA VISSER
Lezers met een P.K.D. opgelet: na 1 januari wordt het allemaal nog erger. P.K.D. staat voor: pre- kerstdepressie. Bij de ergste lijders zijn de symptomen (afkeer van lekker eten, van kersttakken en van jinglebells) reeds in de herfst merkbaar. En naarmate de tijd voortschrijdt, worden zij helemaal gék van het winkelend publiek dat maar geld over de balk blijft smijten ter meerdere eer en glorie van het kindje in de kribbe. Echter, wanneer zij op 2 januari in de trein stappen, zullen zij zien dat het allemaal nóg erger kan.

In het nieuwe belastingstelsel mogen autokosten niet meer worden afgetrokken en als gevolg daarvan zullen automobilisten veel vaker de trein nemen. "Dat wordt nog wat, want het materieel om al die reizigers te vervoeren, is er niet", zegt een machinist in HP/De Tijd, dat een artikel wijdt aan de problemen bij de NS. Volgens zijn collega vragen de klanten van de NS niet te veel: "Ze willen een schone trein die altijd rijdt, het liefst een beetje op tijd en voor een redelijke prijs. Nu betaal je een godsvermogen voor een waardeloos product." Altijd werd gedacht dat de NS slechts twee vijanden had: het weer en de reizigers. Er blijkt een derde vijand te zijn: muizen op het traject Eindhoven-Boxtel: "Alle kabels liggen daar in een u-vormige betonnen bak en niet meer onder de grond zoals vroeger. Een ideale omgeving voor muizen. Die knagen de kabels door. Gevolg: aan de lopende band storingen." Daar zit je dan met een post-kerstdepressie te midden van woedende ex- automobilisten, de 'slachtoffers' van het nieuwe belastingstelsel.

Een beetje reiziger kijkt vooruit en koopt deze week de dubbeldikke kerstnummers van Elsevier en De Groene Amsterdammer. Niet om de kerstdagen mee door te brengen, maar om vanaf 2 januari steeds bij zich te hebben zodat er wat te lezen valt wanneer de trein in het landschap stil komt te staan. Het kerstnummer van Elsevier bevat traditiegetrouw veel interviews. Onder meer met de ministers Netelenbos ("Het is eenzamer aan de top dan ooit. Je bent permanent bezig besluiten te nemen en afwegingen te maken, terwijl het groepsgevoel in de partij steeds losser wordt.") en Jorritsma ("Mensen willen zelf verantwoordelijk zijn. Na de privatisering van de markt, volgt de privatisering van de mens.") En met Jörg Haider: "Wij Oostenrijkers hoeven ons niet te schamen. Als jonge generatie die niet verantwoordelijk is voor het verleden, moeten we wél weten wat er, met medewerking van de eigen burgers, in de twintigste eeuw is gebeurd. Ik wil dat Europa democratisch blijft, zodat de totalitaire ontsporingen niet worden herhaald. Waar dan ook."

De dood staat centraal in het kerstnummer van De Groene Amsterdammer. En dus komt oud-hoogleraar Huib Drion aan het woord, die jaren geleden pleitte voor vrije verstrekking van zelfdodingsmiddelen aan ouderen. "Ik heb nooit over een pil gesproken. Dat hebben de kranten bedacht: de pil van Drion. Maar in mijn artikel destijds kwam het woord niet voor. Ik ben er ook tegen. Als zo'n pil in een kastje naast het bed ligt, dreigt het gevaar dat kinderen het opeten of dat iemand er misbruik van maakt", zegt hij. Over de dood: "Wat mij werkelijk bevreemdt, is dat na mijn overlijden alles wat ik heb verzameld ineens uiteenvalt."

Op zijn beurt zou het de mediëvist Jacques Le Goff bevreemden wanneer de Europese Unie haar deuren zou openen voor Turkije. "Daar ben ik sterk op tegen. (...) In Turkije denkt men nationaal, ideologisch. Het land kent een democratisch tekort. En zolang Turkije de Armeniërs niet om vergeving heeft gevraagd, is voor mij een lidmaatschap van de Europese Unie niet aan de orde", zegt hij in VN. Als historicus spijt het hem dat "het sacrale is verdwenen. (...) Om met Max Weber te spreken: macht kan niet zonder charisma. Brussel ontbeert zoiets ten enenmale." Zoals de kerst niet zonder The sound of music kan.

Eerder verschenen in deze rubriek:

Intellectuelen, verenigt u
(7 december 2000)
Blind vertrouwen
(30 november 2000)
Spelregels veranderen
(23 november 2000)
Uit balans
(16 november 2000)
Delendam Marijke
(9 november 2000)
Laat de kerk zwijgen
(2 november 2000)
Vanzelfsprekendheden
(26 oktober 2000)
Onder de duim houden
(19 oktober 2000)
Orde op zaken
(12 oktober 2000)
Ongelijke behandeling
(5 oktober 2000)
Taboes en ander ongemak
(28 september 2000)
Houd je bij je leest
(21 september 2000)
Hangen en helpen
(14 september 2000)
Kermisklanten
(7 september 2000)
Een gevaarlijke gek
(31 augustus 2000)
Een brij van letters
(24 augustus 2000)
Links en rechts
(17 augustus 2000)
Metamorfose
(10 augustus 2000)
Over liefde en de dood
(3 augustus 2000)
De lezer bedot
(27 juli 2000)
Zoek de verschillen
(20 juli 2000)
Ma als je beste vriendin
(13 juli 2000)
Het spoor bijster
(6 juli 2000)
Klem zitten
(29 juni 2000)
Verliesposten
(22 juni 2000)
De leidsels in handen
(15 juni 2000)
Op naar Rottumeroog
(8 juni 2000)
Bronnen van het kwaad
(25 mei 2000)
Beweeglijke zweefconstructies
(18 mei 2000)
Ongeschreven wetten
(11 mei 2000)
Roependen in de woestijn
(4 mei 2000)
Grip op de situatie
(27 april 2000)
In het gareel
(20 april 2000)
Fawlty Towers op het Binnenhof
(13 april 2000)
Huiswerk
(6 april 2000)
Geen ochtend- maar schaamrood
(30 maart 2000)
Don Peperoni van de rode mafia
(24 maart 2000)
Zoutloze principes
(16 maart 2000)
Voetbalschema's
(9 maart 2000)
Leergeld
(2 maart 2000)
Lief dagboek
(24 februari 2000)
Shame on you
(17 februari 2000)
Een paar vraagtekens
(10 februari 2000)
Een kwestie van maatvoering
(3 februari 2000)
De blik vooruit
(27 januari 2000)
De keerzijde van gewenning
(20 januari 2000)
Het ongelijk der betweters
(13 januari 2000)
Een oud artikel
(6 januari 2000)

Eerder verschenen artikelen in het archief.

( a d v e r t e n t i e s )