NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

ANNA VISSER
Ook zo benieuwd naar het NIOD- rapport over de val van Srebrenica? Het zal, ijs en wederdienende, volgend jaar verschijnen - zes jaar na het drama dat zich in juli 1995 onder de ogen van Dutchbat afspeelde.

Het is niet uitgesloten dat Kamerleden na publicatie van het rapport zullen aandringen op een parlementaire enquête, gevolgd door openbaar beleden spijtbetuigingen. Hoewel, het was de Kamer zèlf die op uitzending van Dutchbat had aangedrongen en het valt te betwijfelen of het zelfreinigend vermogen te onzent groter is dan in het land van de Apfelstrüdel en de ski-pistes. En wat de spijtbetuigingen betreft: 'Het eisen van excuses lijkt onze politieke leiders beter af te gaan dan het aanbieden ervan', aldus de hoogleraar sociologie en Indonesië-kenner Jan Breman in Vrij Nederland. Breman hekelt in zijn artikel het feit dat Nederland wel excuses eist van Japan maar tot op de dag van vandaag weigert spijt te betuigen over de terreur die Nederland 'tegenover de Indonesische bevolking heeft uitgeoefend.' Dat laatste is onbespreekbaar 'terwijl wij veel langer in Oost-Indië aanwezig zijn geweest. Daarbij bezondigden we ons niet alleen aan 'normale' vormen van uitbuiting, maar was, ook naar de toen geldende maatstaven, sprake van onversneden oorlogsmisdrijven', aldus Breman die terecht constateert dat terzake 'de juiste maatvoering zoek is.' Ook voor het optreden van premier Kok jegens de joodse gemeenschap (eerst geen excuses willen aanbieden voor de naoorlogse kilte en erger die de overlevenden ten deel vielen, later wel) heeft Breman weinig goede woorden over.

Toch had het voor de 29-jarige David Wertheim ('Ik beschouw mezelf als tweeënhalve generatie jood') niet gehoeven, die excuses: 'Híj heeft het toch niet op zijn geweten? Ik kan echt niet opeens beter slapen omdat Wim Kok zijn verontschuldigingen heeft aangeboden', zegt hij in VN. Hij heeft ook niets op met het Centraal Joods Overleg dat zich in de media opwerpt als de vertegenwoordiger van de joodse gemeenschap: 'Die mensen hebben zelf besloten dat ze de joodse gemeenschap vertegenwoordigen. (...) Ze zijn bezig met een doelloze zoektocht naar erkenning van hun leed.' Even doelloos, want onmogelijk, vindt Wertheim pogingen om de exacte hoogte van het geldbedrag vast te stellen: 'Daar komt alleen maar heibel van.' Een paar pagina's verderop wordt die heibel over de verdeling van het smartengeld beschreven: 'Wat een steun in de rug voor de joodse gemeenschap had moeten worden, heeft tot nu toe vooral verdeeldheid gezaaid.' De juiste maatvoering lijkt ook uit het oog verloren als het gaat om de vraag: wat te doen met Oostenrijk waar de extreem-rechtse FPÖ van Jörg Haider in de regering komt, tenzij bondspresident Klestil alsnog zijn veto uitspreekt. 'Isoleren' luidde het parool in verschillende Europese hoofdsteden. Het is hetzelfde domme geluid dat in de jaren '70 in Nederland klonk toen extreem-rechts zich lokaal en, later, zich in het parlement manifesteerde. Dom, omdat daarmee ontkend wordt dat 'overal in Europa xenofobe groepen zijn', zoals Dirk-Jan van Baar opmerkt in HP/De Tijd. 'De neiging om zich op Oostenrijk te storten en Haider te verketteren is groot; dat maakt duidelijk dat we antifascistisch zijn'. Eind vorig jaar bleek uit een NIPO-enquête dat ruim een kwart van de Nederlanders vindt dat geen asiel moet worden verleend aan politieke of economische asielzoekers. Zijn zij dus fascisten? Dat hoor je niemand zeggen, die wonen elders, in Oostenrijk.

De bezorgdheid jegens Oostenrijk steekt wel heel schril af tegen het schijnbare gemak waarmee Turkije, ook zo'n lekker land, straks lid mag worden van de Europese Unie. 'We durven onze afkeer van de politieke islam niet openlijk uit te spreken, en onze afkeer van Haider wel', aldus Van Baar. Ook zo benieuwd hoe het gaat met die Roemeense asielzoeker wiens mond tijdens zijn uitzetting, jaren geleden, op Schiphol werd getaped, door zuurstofgebrek verlamd raakte en zijn leven slijt in een rolstoel? Slecht.

Eerder verschenen in deze rubriek:

De blik vooruit
(27 januari 2000)
De keerzijde van gewenning
(20 januari 2000)
Het ongelijk der betweters
(13 januari 2000)
Een oud artikel
(6 januari 2000)

Eerder verschenen artikelen in het archief.