Kosovo Conflict

Nieuws

Achtergrond

Nasleep

Conflict

Vluchtelingen

Etnische zuivering

Internet en Media

Links

Lente in Kosovo: Concentraties

De volgende weken is er druk diplomatiek verkeer op Belgrado. Richard Holbrooke gaat er op bezoek en bereikt niets. Milosevic neemt de dreiging van luchtaanvallen niet serieus, rapporteert hij.

Dat is een misvatting. Milosevic benut de tijd om zich gedegen voor te bereiden op de oorlog. OVSE-waarnemers in Kosovo melden op 19 februari ,,ongewoon zware concentraties tanks en artillerie ten noorden van Kosovo''. Wegen raken die dag verstopt door militair materieel. Servische agenten bedreigen OVSE-waarnemers of slaan ze in elkaar. In het noorden en zuidwesten van Kosovo zwellen de gevechten aan. De oorlog kruipt de steden binnen; in Pec en Pri´stina zijn er bomaanslagen en moordpartijen in café`s. De politie bewapent Servische boeren.

Medio maart heeft Milosevic 27.000 leger- en politietroepen in Kosovo. Rond de grenzen zijn 15.000 manschappen samengetrokken. Een maand eerder, op 21 februari, hoorde men op het NAVO-hoofdkwartier Shape via de Duitse geheime dienst van een Servisch strijdplan om met het UÇK af te rekenen: `Operatie Hoefijzer'.

Aan dit plan is al sinds de herfst van 1998 gewerkt, wanneer Milosevic beseft dat een confrontatie met de NAVO onvermijdelijk is. Hij verstevigt dan zijn samenwerking met de ultra-nationalisten van vice-premier Vojislav ´Se´selj, stelt perscensuur in en bereidt het volk via de staatstelevisie voor met oorlogszuchtige videoclips. Milosevic moet wel enige tegenstand overwinnen. De goed ingevoerde hoofdredacteur Slavko Curuvija van de krant Dnevni Telegraf zegt in oktober dat zijn leven gevaar loopt. Milosevic denkt dat Curuvija deel uitmaakt van een samenzwering van gematigden: een kongsi van de pro-westerse president Djukanovic van de Joegoslavische deelrepubliek Montenegro, de spionnenbaas Stanisic en legeraanvoerder Momcilo Perisic.

Perisic heeft begin 1998 gepleit voor toenadering tot de NAVO. Hij ziet de Westerse Balkan-politiek in Koude Oorlog-termen. De NAVO rukt op naar het Oosten om controle te krijgen over de olievelden rond de Kaspische Zee, zegt Perisic tegen deze krant. Obstakel Joegoslavië is gesloopt door de Slovenen, de Kroaten en de Bosniërs los te weken. Milosevic maakt een cruciale fout door zich voor deze stoomwals op te stellen, denkt Perisic. Dat gaat hem ook Kosovo kosten. Maar als Servië de NAVO gehoorzaamt, mag het het Kosovo-probleem zelf oplossen, zoals Turkije zijn Koerdische kwestie.

Als de NAVO-generaals Clark en Naumann in oktober Belgrado bezoeken, fluistert Perisic hen nog een waarschuwing toe. Zet ons niet teveel onder druk, want het leger is het laatste democratische instituut in Servië, zegt de legerleider. Op dat moment, vertelt hij later aan deze krant, `gebeurden er binnen het leger al zaken achter mijn rug om.' Stani´sic en Perisic moeten in oktober en november het veld ruimen voor volgelingen van Milosevic. Die kan dan in alle rust een militaire oplossing voor Kosovo voorbereiden.

Lees verder: Trainingskamp