Kosovo Conflict

Nieuws

Achtergrond

Nasleep

Conflict

Vluchtelingen

Etnische zuivering

Internet en Media

Links

Lente in Kosovo: Garanties

Het echte probleem komt nu uit een andere hoek. Hashim Thaçi, de leider van het UÇK, is nauwelijks nog aanspreekbaar. In Slovenië heeft hij Demaçi tot de orde geroepen, maar terug in Kosovo beraamt de oude nationalist een putch. Demaçi vertelt de UÇK-commandanten dat Thaçi in Rambouillet de onafhankelijkheid in de uitverkoop doet.

De jonge Thaçi is op zijn beurt bang dat de diplomaten hem in een hinderlaag lokken. Hij vermoedt dat Christopher Hill in Belgrado vergaande concessies heeft gedaan. Hill zet Thaçi onder druk. `Als u het akkoord niet tekent, zal er nooit meer een NAVO zijn om u te helpen', dreigt hij. Thaçi eist garanties dat de NAVO te hulp schiet als de Albanezen tekenen en de Serviërs niet. Hill zegt dat toe. Thaçi, die weinig respect heeft voor de zachtmoedige diplomaat, antwoordt: `Ik geloof u niet. Ik wil Wesley Clark spreken.' Dus vertrekt het UÇK-smaldeel naar een geheime ontmoeting met de opperbevelhebber van de NAVO. `Sir', zegt Thaçi, als een ware fan. `Eindelijk ontmoet ik u dan.' Wesley Clark bevestigt dat er bombardementen komen als de Serviërs niet tekenden, maar Thaçi blijft twijfelen.

Voor de NAVO is dat een levensgroot probleem. De deadline nadert en de Servische delegatie geeft nog steeds niet toe. Om de druk op te voeren, dreigen NAVO-leiders haast dagelijks met luchtaanvallen. Wesley Clark zegt op CNN dat 430 toestellen klaarstaan en dat zijn kruisraketten gericht zijn op de Joegoslavische luchtafweer. De OVSE-missie in Kosovo pakt de koffers. Maar Milosevic speculeert erop dat het zonder een Albanese handtekening onder `Rambouillet' slechts bluf is.

Het ultimatum om het vredesplan te tekenen verloopt op zondag 20 februari. De deadline wordt drie dagen opgeschoven. Madeleine Albright probeert Thaçi op andere gedachten te brengen. Ze belt Adem Demaçi, die de hoorn botweg op de haak smijt. Binnen de Albanese delegatie staat Thaçi vrijwel alleen: ook andere UÇK'er willen tekenen. De schrijver Qosja wordt op 22 februari over de streep getrokken door de schrijver Ismail Kadare. `Ik weet zeker dat de Serviërs ongeduldig op het Albanese `nee' wachten', waarschuwt Kadare. `Een groter geschenk kun je ze niet geven.'

Binnen de Albanese delegatie raken de gemoederen verhit. `Ik was razend', vertelt delegatielid Edita Tahiri. `Dit was het maximaal haalbare. De grootmachten hielden zich dag en nacht met ons bezig. Wilde Thaçi soms wachten tot Clinton zelf kwam smeken of hij tekende?' Sommige delegatieleden zeggen dat Thaçi het debat uiteindelijk afkapt met een dreigement: wie nu tekent, sterft.

Op de ochtend van 23 februari circuleert de definitieve tekst van het vredesverdrag. `Interim-overeenkomst voor vrede en zelfbestuur voor Kosovo' heet het. Thaçi is dan van de noodzaak overtuigd het akkoord in principe te aanvaarden, met de ondertekening mag hij twee weken wachten. De Serviërs schrijven dat `belangrijke vooruitgang' is geboekt. Zo is Rambouillet ogenschijnlijk niet totaal mislukt.

Thaçi stelt vervolgens in Kosovo orde op zaken en ontslaat Demaçi. Het UÇK is nu bereid `Rambouillet' te tekenen. Maar kostbare tijd gaat verloren. Tahiri noemt het uitstel een `strategische blunder'. `De gevolgen waren vreselijk.'

Lees verder: Concentraties