NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS 
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

ROB BIERSMA
Een heldere avond in augustus. Het is donker geworden. Vanaf de bosrand klinkt steeds luider het getsjirp van de krekels. Op het terras zit een jongetje van twaalf met zijn oom, een stuurman op de grote vaart die een paar weken met verlof is. ,,En die grote ster daar'', vraagt het jongetje, ,,net boven de bomen?'' ,,Dat is geen ster, mijn jongen'', zegt de oom, ,,dat is een planeet, dat is Venus, de avondster.''

Zo, of ongeveer zo, begon vroeger de liefde voor de sterrenkunde. Generaties amateur-astronomen leerden de eerste sterren en de sterrenbeelden van een ervaren sterrenkenner. Later kwamen er boeken bij, tijdschriften en de echte liefhebbers werden lid van een amateursterrenwacht.

Zulke ooms bestaan niet meer. En door al het kunstlicht wordt het in Nederland steeds moeilijker om sterren te zien. Niet alleen in de steden, zelfs op het platteland. Daar staat tegenover dat er tegenwoordig aantrekkelijke en goedkope hulpmiddelen verkrijgbaar zijn.

Eén zo'n hulpmiddel is de cd-rom die je interactief wegwijs kan maken in een vakgebied. Onlangs bracht het TV-station Discovery Channel de cd-rom Skywatching uit. De uitgever Valkieser verzorgde de Nederlandse uitgave: Skywatching, een praktische gids voor de amateur-sterrenkijker. Hoe zou de heldere zomeravond nu verlopen?

Een heldere avond in augustus. Het is donker geworden. Op de terrastafel ligt een opengeklapte notebook computer. Een jongetje van twaalf dubbelklikt op een ikoon. Plotseling weerklinkt het getsjirp van krekels en op het scherm verschijnt een avondhemel boven een bosrand. Op de voorgrond staat een tafel op het terras met daarop een notebook computer, een boek, een afstandsbediening, twee koffertjes, een schrift en een ansichtkaart.

Het jongetjes klikt de ansichtkaart aan. Plotseling staat er 'welkom' op het scherm en zwelt trompetgeschal aan. De avondlucht verdwijnt in een fading en een vriendelijke man verschijnt leunend op een zware telescoop. ,,Hello, I'm David Levy.''

De man houdt een monoloog van drie minuten waarin hij in het Engels met een Amerikaans accent uitweidt over de geneugten van de amateurastronomie. Wie wil, kan op zijn naam klikken, waarna een Engels tekstje verschijnt met de mededeling dat David Levy 21 kometen heeft ontdekt, de meeste vanachter zijn huis. Hij heeft 17 boeken op zijn naam staan en is medewerker van verscheidene tijdschriften.

Een Amerikaans of een Engels jongetje zou hier misschien iets aan hebben, maar een Nederlander kan deze monoloog niet volgen. Dan maar wat anders aangeklikt: het boek op de tafel om een Skytour te maken. Maar ach, wat een teleurstelling, ook dat zijn allemaal Engelstalige teksten. Hier en daar is een plaatje dat je kunt aanklikken en dat gaat bewegen terwijl op de achtergrond een stem uitleg geeft. Maar alweer: je moet goed Engels beheersen om het te volgen. Ook de geschreven teksten zijn te moeilijk voor een schooljongen. Wie eindexamen VWO heeft gedaan, zal het wel kunnen volgen, al zijn veel termen toch tamelijk technisch.

Misschien dat Skywatching voor een Amerikaans jongetje een leuke cd is. Hij kan de sterrenhemmel op het scherm aanpassen aan die op zijn lengte- en breedtegraad, en de verschillende sterren aanklikken. Een stuurman met verlof is misschien leuker om je in te wijden in de sterrenbeelden, maar zo'n cd met bijbehorende website is ook leuk. Maar een Nederlandse beginneling heeft er allemaal niks aan.

Ouders! Binnenkort wordt het weer Sinterklaas en Kerstmis. Als u denkt dat u uw kind een plezier kunt doen - modern! - met een cd, kijk dan eerst heel goed of hij ook echt Nederlandstalig is. Staat erop Engelstalig met Nederlandse handleiding, zoals (in heel kleine lettertjes) bij Skywatching, Nederlandse uitgave, dan heeft uw kind er niets aan. Tachtig gulden is blijkbaar nog steeds te weinig voor een behoorlijke Nederlandse cd-rom.

Skywatching. Uitg. Discovery Channel/Valkieser. Voor windows en mac, prijs 79,95 gulden.

Eerder verschenen in deze rubriek:

Makkelijke uittreksels
(16 oktober 1998)
Suske en Wiske gaan digitaal
(9 oktober 1998)
Het blijde verleden
(2 oktober 1998)
X-Files en Titanic als spel
(11 september 1998)
Leren lezen is prachtig
(4 september 1998)
Prachtige virtuele verf
(28 augustus 1998)
DS-freaks herkauwen graag
(21 augustus 1998)
Zwart gat in lege huls
(14 augustus 1998)
Laterale avonturen met Zork
(7 augustus 1998)
Spilzieke Hollanders
(24 juli 1998)
Wie droomt er niet van de maan
(17 juli 1998)
Een besmettelijke weegschaal
(26 juni 1998)
Golf voor de armen
(19 juni 1998)
De politiek-correcte pc
(5 juni 1998)
Saaie baan, chirurg
(29 mei 1998)
Met kribbige Maria door Spanje
(15 mei 1998)
Dromen van digitaal
(8 mei 1998)
Moord of doodslag
(1 mei 1998)
Informatiebom
(17 april 1998)
Speel uw eigen WK
(10 april 1998)
Bruna moest zich schamen
(3 april 1998)
Schijfje vol gemiste kansen
(27 maart 1998)
Een simpele blik op Word
(20 maart 1998)
Detective voor 48 uur
(13 maart 1998)
Internetbeleggen: vlug en voordelig
(6 maart 1998)
Het meest verslavende spel ter wereld
(27 februari 1998)
De bijbelmachine
(20 februari 1998)
Een piramide van deze tijd
(13 februari 1998)
Vertalen voor luie beesten
(6 februari 1998)
De wereld in een schoenendoos
(30 januari 1998)
Opera Fatal
(23 januari 1998)
A Bridge Too Far
(16 januari 1998)
Scharrelen tussen de darmen
(9 januari 1998)

Eerder verschenen artikelen in het archief.