NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

GIJSBERT VAN ES
Ik ben niet van de generatie 'aap, noot, mies' en niet van de generatie 'maan, roos, vis'. Ik zou niet meer weten hoe ik ooit heb leren lezen. Op de dorpsschool hadden we platte blauwe dozen met vakjes vol losse lettertjes die we op een plankje moesten leggen.

Dat zie ik nog wel voor me. Ik herinner me vooral dat die dozen om de haverklap van de tafeltjes vielen. Dat gaf een geweldige losse-lettertroep op de grond. Ik denk dat de helft van het leesonderwijs in die moderne jaren zestig op het stoffige linoleum moet zijn gegeven: de a'tjes bij de a'tjes zoeken, de b'tje bij de b'tjes en de oe'tjes bij de oe'tjes.

Toen mijn oudste kind twee jaar geleden leerde lezen, kocht ik de cd-rom 'Spelen met maan, roos, vis'. Het is hoogstaand leer- en speelgoed. Er staan spelletjes op waarmee je zelf woorden kunt vormen: een schuifpuzzel, digitale memory-kaartjes - dat soort dingen. Maan, roos, vis, sok, vuur en tak bliepen vrolijk over het scherm. Dat leert lekker. En dat niet alleen. Ook de muisbehendigheid (oog-handcoördinatie) wordt hier spelenderwijs ontwikkeld. Zo worden vele vliegen in één klap geslagen, in deze post- moderne jaren negentig.

Dezer dagen is mijn jongste kind naar groep drie gegaan. ,,Heb je vandaag het woordje maan leren schrijven?'', vroeg ik na de eerste schooldag. ,,Nee, roos'', zei hij ernstig. Voorspelbaar is het onderwijs ook al niet meer.

Het kan geen toeval zijn dat juist dezer dagen een nieuwe cd-rom over leesonderwijs op de markt is gekomen. Het is een cd-rom voor ouders nog wel, met de opwekkende titel Help, mijn kind leert lezen!Uitgeverij Zwijsen in Tilburg voert ons binnen in de kamer van Jan. We zien de kleine Jan (peenhaar, basketbalschoenen) in een leunstoel zitten met een boek op schoot. Zijn moeder staat achter hem en spreekt ons toe. In de kamer van Jan is van alles te beleven, zo legt zij ons uit. Als we op de kalender klikken, krijgen we leestips. Als we de ghettoblaster 'activeren', krijgen we liedjes te horen vol maan, roos en vis. Op het schilderij staan twaalf kleurvlakjes waarmee we de moeilijkheidsgraad kunnen opvoeren. Enzovoorts.

De cd-rom 'Help, mijn kind leert lezen!' is prachtig, voor ouders en ook om samen met kinderen te bekijken. Wie in de kamer van Jan de pc aanklikt, krijgt te zien hoe moeilijk het ook alweer was om te leren lezen. Dat gebeurt met een fictief alfabet. Tjee, wat ingewikkeld, al die rare tekentjes, en zo door elkaar...

Niet alle onderdelen van deze lees-cd-rom zijn even sterk. Sommige vertonen de zwakte die op veel cd-roms is aan te treffen: statisch gepraat dat in een boekje veel beter tot zijn recht zou zijn gekomen. Op deze cd-rom is de geestelijk vader van de 'maan, roos, vis'-leesmethode, frater Caesarius Mommers, opgenomen die een reeks vragen beantwoordt. De beeldkwaliteit is matig en de frater (een vriendelijke baas op leeftijd) spreekt weinig opwindend. Wat hij te zeggen heeft, is voor kinderen niet zo interessant. En ouders hebben nu juist leren lezen om niet te worden opgehouden door trage praatjes.

Cd-roms zijn een vreugde als ze 'interactief' te gebruiken zijn. Op deze cd-rom zit een heel leuk dagboek, waarop ouder en kind samen de leesontwikkeling van het kind kunnen bijhouden. Er zijn spelletjes, er zijn voorproefjes van leesboekjes en andere lees-cd-roms. Dankzij die onderdelen biedt 'Help, mijn kind leert lezen!' waar voor z'n geld.

Des te schrijnender is het om te bedenken dat de Nederlandse basisscholen nog altijd een computer-kerkhof zijn. De cd-rom is een uitstekend middel voor het onderwijs, ook in de laagste groepen van de basisschool, zo bewijst bijvoorbeeld uitgeverij Zwijsen. Het wordt tijd voor de cd-rom 'Help, onze politici zijn nerds!'

Help, mijn kind leert lezen!, uitgeverij Zwijsen,
ƒ 49,95 gulden.

Eerder verschenen in deze rubriek:

Prachtige virtuele verf
(28 augustus 1998)
DS-freaks herkauwen graag
(21 augustus 1998)
Zwart gat in lege huls
(14 augustus 1998)
Laterale avonturen met Zork
(7 augustus 1998)
Spilzieke Hollanders
(24 juli 1998)
Wie droomt er niet van de maan
(17 juli 1998)
Een besmettelijke weegschaal
(26 juni 1998)
Golf voor de armen
(19 juni 1998)
De politiek-correcte pc
(5 juni 1998)
Saaie baan, chirurg
(29 mei 1998)
Met kribbige Maria door Spanje
(15 mei 1998)
Dromen van digitaal
(8 mei 1998)
Moord of doodslag
(1 mei 1998)
Informatiebom
(17 april 1998)
Speel uw eigen WK
(10 april 1998)
Bruna moest zich schamen
(3 april 1998)
Schijfje vol gemiste kansen
(27 maart 1998)
Een simpele blik op Word
(20 maart 1998)
Detective voor 48 uur
(13 maart 1998)
Internetbeleggen: vlug en voordelig
(6 maart 1998)
Het meest verslavende spel ter wereld
(27 februari 1998)
De bijbelmachine
(20 februari 1998)
Een piramide van deze tijd
(13 februari 1998)
Vertalen voor luie beesten
(6 februari 1998)
De wereld in een schoenendoos
(30 januari 1998)
Opera Fatal
(23 januari 1998)
A Bridge Too Far
(16 januari 1998)
Scharrelen tussen de darmen
(9 januari 1998)

Eerder verschenen artikelen in het archief.