NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS 
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Moord of doodslag

ARLEN POORT
,,Een manier om onze buren te begrijpen is ze met onszelf te vergelijken'', vindt de topman van het statistische bureau van de Europese Unie, Eurostat.

Het is niet te hopen dat die buren ons wíllen begrijpen, want dan zullen ze ontdekken dat Nederland de no-go area van Europa is, waar wetteloze benden zonder aanleiding achteloze burgers de strot dichtknijpen of anderszins van het leven beroven. Dat beeld rijst op uit de cd-rom met het Jaarboek 1997 van Eurostat.

Volgens de Europese statistici werden hier in 1993 27 mensen vermoord per 100.000 inwoners. Negen keer zo veel als in het toen nog beschaafde België. Toen nog, want een jaar later was het aantal moorden bij onze zuiderburen gestegen tot 31 per 100.000 inwoners. Statistieken zijn een manier om onze buren te begrijpen, maar misschien kunnen we beter eerst de statistieken begrijpen. Het zal best zo zijn dat in Nederland meer gemoord wordt dan in de rest van Europa, maar zo veel kan het niet zijn. Ook al niet omdat volgens hetzelfde Eurostat Nederland in 1986 nog een idyllisch land was, met één enkele moord per 100.000.

Dit is het probleem waar iedereen die cijfers verzamelt mee worstelt: hoe stel je de juiste definitie? Wat is moord? Is doodslag moord? En dood door schuld?

Eurostat doet zelf geen onderzoek en is afhankelijk van de lidstaten, die elk eigen definities hanteren. Eurostat moet daar Europese definities maken, want pas dan worden de cijfers vergelijkbaar.

Wat betreft de moorden heeft Eurostat zich dodelijk vergist. Dat geeft te denken over de overige werkzaamheden van het bureau. Een groot deel van de rapportcijfers die de Europese Centrale Bank toekent aan de kandidaten voor EMU zijn gebaseerd op materiaal van Eurostat. Wat stellen cijfers over bruto binnenlands product, inflatie en begrotingstekort nog voor als zelfs het aantal onvrijwillig overledenen niet goed geturfd wordt?

Wie zijn buren beter wil begrijpen vanachter zijn pc, moet ergens op vertrouwen. Voor de liefhebber van die benadering is helaas weinig beters voorhanden dan de cd-rom van Eurostat.

Driehonderd megabyte begrip heeft het bureau verzameld, niet alleen in de vijftien EU-landen, maar ook in Noorwegen, Israel, Zwitserland, de Verenigde Staten, Canada en Japan. Tabellen, grafieken en kaarten over allerhande onderwerpen, van de vissersvloot en de afvalproductie tot de handel in petroleum en het gebruik van dierlijke mest. En dat keurig in het Frans, Engels en Duits.

Die taalkwestie zal de reden zijn dat het programma dat de cijfers zichtbaar maakt op het eerste gezicht zo onduidelijk is. Alle functies worden uitgebeeld met een taal-onafhankelijk icoontje dat faalt in zijn taak. Jammer. Waarom leidt een kinderachtig ziekenfondsbrilletje ons van de inhoudsopgave naar de laatstsgeopende tabel? En waarom betekent klikken op exact zo'n brilletje, maar dan op een velletje papier, dat we de tabel in een nieuw venster openen? Wie dit wil begrijpen, moet eerst met de muis naar het icoon en dan wachten op het verschijnen van het tekstregeltje met uitleg. Alleen tekst was makkelijker geweest.

Eurostat is een beetje eigenwijs. Zo verwijdert het programma de taakbalk van Windows resoluut van het scherm, zodat op een simpele manier 'zappen' tussen programma's onmogelijk is.

Zo zijn er meer ongemakken. In de tabellen zitten nogal wat lege rijen en kolommen. Dat merk je wanneer je de cijfers in een spreadsheet overneemt: de helft van kolommen is leeg. En sommige teksten op de landkaarten zijn onleesbaar.

Het blijft jammer. Uit de cd-rom blijkt dat buiten Nederland en Vlaanderen niemand Nederlands spreekt. Onze Europese buren zullen ons dus nooit volledig begrijpen.

Eurostat Yearbook '97 (Windows, prijs 65 ECU). Bestellen bij de Eurostat Datashop in Brussel (tel. +32-2-2996666).

Eerder verschenen in deze rubriek:

Informatiebom
(17 april 1998)
Speel uw eigen WK
(10 april 1998)
Bruna moest zich schamen
(3 april 1998)
Schijfje vol gemiste kansen
(27 maart 1998)
Een simpele blik op Word
(20 maart 1998)
Detective voor 48 uur
(13 maart 1998)
Internetbeleggen: vlug en voordelig
(6 maart 1998)
Het meest verslavende spel ter wereld
(27 februari 1998)
De bijbelmachine
(20 februari 1998)
Een piramide van deze tijd
(13 februari 1998)
Vertalen voor luie beesten
(6 februari 1998)
De wereld in een schoenendoos
(30 januari 1998)
Opera Fatal
(23 januari 1998)
A Bridge Too Far
(16 januari 1998)
Scharrelen tussen de darmen
(9 januari 1998)

Eerder verschenen artikelen in het archief.