NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

RAYMOND VAN DEN BOOGAARD
De Kroatische staatstelevisie behoort niet tot mijn favoriete media. Dat komt door de manier waarop deze HTV (de H staat voor Hrvatska, Kroatië) in het begin van de Joegoslavische burgeroorlog door de nationalistische leiders werd ingezet voor de oorlogspropaganda.

Door middel van - achteraf bezien - vrijwel zeker deels verzonnen verslagen over beschietingen, naderende straaljagers en het afkondigen van regionale alarmtoestanden, werd wekenlang een sfeer van volstrekte hysterie in de bevolking teweeg gebracht. De bedoeling van dat alles was om de bevolking, die voor een deel het onafhankelijkheidsstreven met scepsis bezag of in het licht van de reëel bestaande militaire dreiging van het federale leger wellicht voor een gematigde lijn was, de overtuiging te geven dat zij acuut in haar bestaan bedreigd werd. Niet alleen die verzonnen raketdreigingen en aanvliegende straaljagers dienden daartoe, ook een voor de gelegenheid gecomponeerde jengelende ode aan Kroatië, Moja Domovina, droeg bij aan deze stemming. Het nummer werd tussen de nieuwsbulletins door eindeloos herhaald, met folkloristische beelden en fraaie landschappen die iedere Kroaat na een weekje uit zijn hoofd kende.

Ach, dit is allemaal al weer lang geleden, dus misschien moet ik de Kroatische staatstelevisie, sinds enkele maanden digitaal in heel Europa per satelliet te ontvangen, maar een eerlijke kans geven. Dat valt niet mee: niet alleen begint het journaal om half acht met de eerste tonen van Moja Domovina, maar het wekt ook duidelijke reminiscenties aan het oude Oost-Europa, waarbij leden van de regerende partij het gehele nieuws plachten te beheersen.

Bijna het hele bulletin bestaat uit Kroatische hoogwaardigheidsbekleders die, in verband met het zomerseizoen meestal op werkbezoek in het buitenland, de kans krijgen te vertellen hoe verdomd belangrijk hun werk wel niet is voor Kroatië. Tekenend is ook dat dit journaal tegelijkertijd wordt uitgezonden over de beide Kroatische televisiezenders die per satelliet te zien zijn. Regeerders in landen met gebrekkige democratieën zijn sinds jaar en dag bezorgd dat de kijkers hun goede nieuws zouden kunnen ontvluchten naar een andere zender.

Enfin, misschien ben ik te kritisch en vooringenomen. Voor Kroaten in het buitenland is het leuk dat ze in den vreemde naar de Kroatische televisie kunnen kijken, waarop trouwens een verbazingwekkende hoeveelheid oude Amerikaanse films in zwart-wit te zien is, helaas meestal tweede keus. Voor de ontvangst van het derde programma van HTV, en vaak ook voor het tweede, is overigens een smartcard van het type Viacess benodigd. Dat geldt ook voor de uitzendingen van de Sloveense televisie, die met de Kroatische een digitale transponder deelt. De Sloveense en Kroatische radio-uitzendingen zijn wel ongecodeerd te horen.

In navolging van de diverse landen in het Midden-Oosten, zijn veel Balkan-landen er kennelijk op gebrand de volksgenoten in de rest van Europa per satelliettelevisie te bereiken. Albanië heeft uitzendingen, Roemenië en Hongarije ook, en een aantal ex- Joegoslavische republieken. Maar ook andere Europese landen gaan daar in toenemende mate toe over: Zwitserse staatsburgers kunnen een smartcard aanvragen om digitaal de veeltalige publieke omroep van hun land te volgen. En ook Wallonië heeft vergevorderde plannen, zodat de Vlamingen op den duur bijna niet kunnen achterblijven.

De Kroatische en Sloveense televisie (digitaal) op Eutelsat/Hotbird (13 graden oost, 12.303 Ghz., v.). De Roemeense televisie (analoog) via Eutelsat II-F3 (16 graden oost, 11.575 GHz., v., vanaf 20.30 u) en de Albanese daaraan voorafgaand op dezelfde frequentie. De Servische staatstelevisie deelt met enkele commerciële stations een analoge transponder op de Eutelsat II-F2 (10 graden oost), 11.594 GHz., h.

Eerder verschenen in deze rubriek:

De mens is slecht
(5 augustus 1998)
Le Tour, c'est nous
(29 juli 1998)
Een sombere disco
(22 juli 1998)
Klooien met digitale machine
(15 juli 1998)
Exit NBC
(8 juli 1998)
Op naar mijn eigen universum
(1 juli 1998)
Trance via de satelliet
(24 juni 1998)
WK-leed (leve de radio)
(17 juni 1998)
Voer voor slapelozen
(3 juni 1998)
Het Beste van Nederland
(27 mei 1998)
Archiefwerk in beeld en geluid
(20 mei 1998)
De verrader van Sarajevo
(13 mei 1998)
Digitalen kunnen wachten
(6 mei 1998)
Mooi, ouderwets en leerzaam
(29 april 1998)
Amerikaanse tv minder in trek
(22 april 1998)
Digitale bedrijfsgeheimen
(15 april 1998)
Saai versus saaier
(8 april 1998)
Nieuwe vragen rond Barabbas
(1 april 1998)
Canal+ krijgt culturele trekjes
(25 maart 1998)
Nederlandse tv is voor dommertjes
(18 maart 1998)
Porno zonder uitverkoop
(11 maart 1998)
De schoolmeesters van CNN
(4 maart 1998)
De schoolmeesters van CNN
(25 februari 1998)
Hartverwarmende nummertjes
(18 februari 1998)
Vanuit Bosnië niets nieuws
(11 februari 1998)
Bladen voor de schotelkijker
(4 februari 1998)
CNN negeert Newsweek
(28 januari 1998)
Sprookjesachtig schijnsel
(21 januari 1998)
De opmars van educatieve tv
(14 januari 1998)
Het jachterige van Fashion-TV
(7 januari 1998)

Eerder verschenen artikelen in het archief.