NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

W. WOLTZ
Wie houdt er niet van onthullingen? Zij zijn het zout in de pap, zij geven de journalistiek glans en legitimatie.

Maar het is een speciaal vak. De onthuller moet zijn verhaal climactisch opbouwen en vooral met waterdichte bewijzen komen, zodat de lezer verpletterd en verontwaardigd achterblijft. Helaas, helaas, hoe vaak denken wij consumenten niet: mooi verhaal, maar is het ook wáár?

Een voorbeeld. Gelooft iemand dat Desi Bouterse een belastend dossier heeft over minister Van Mierlo? Gelooft iemand dat Van Mierlo daarom de arrestatie van Bouterse ten koste van alles wil voorkomen? Want in dat dossier staat, dat Van Mierlo in 1982 wist, dat er plannen bestonden om tegenstanders van het Surinaamse regime te vermoorden (de decembermoorden). Hij stuurde een missie om de actie te verhinderen, maar die had geen succes.

Ten tweede. Is het plausibel, dat Arthur Docters van Leeuwen niet weg moest om de affaire-Steenhuis, maar omdat hij teveel wist van Van Mierlo's twijfelachtige Surinaamse betrekkingen en daardoor 'een te groot gevaar voor D66 en daarmee het hele paarse kabinet' was geworden? Dit citaat, en alle andere beweringen, zijn afkomstig van Elsevier-redacteur Gerlof Leistra, die het complot onthult. Het kan van A tot Z waar zijn, waarom niet? Maar voor zulke zware beschuldigingen moet wel voldoende bewijs op tafel komen.

Dat bewijs ontbreekt. Leistra zet achter elke beschuldiging een vraagteken en bedient zich van hypocriete formuleringen als 'Deze suggestieve vragen circuleren in Den Haag' en 'een van de beweringen zou zijn...' Hij weet dus niet zeker dát iets beweerd is, hij weet niet wát beweerd is - maar hij schrijft de beschuldigingen wel op. Leistra noemt namen als het gaat om bijzaken, maar als het serieus wordt, beroept hij zich op 'een topambtenaar van Justitie' of 'een betrouwbare bron met goede contacten bij de BVD'.

En wat leert een toekomstig journalist aan de academie in Utrecht of Kampen? Hoor en wederhoor! Wees fair, wees ethisch! Dat deed Leistra zondagavond jongstleden dus na Studio Sport. Hij telefoneerde helemaal naar Suriname om Desi Bouterse commentaar te vragen.(!) Helaas, volgens de bewaker van zijn villa was de 'Baas' een boottocht aan het maken. Jammer voor Van Mierlo.

Waar of niet waar? Een ander medium, De Groene Amsterdammer, onthult dat alle koninklijke overschotten van de Oranje's sinds jaar en dag 'uitvoerig worden gebalsemd'. Dit naar aanleiding van het bericht, dat in het grafmonument van Willen de Zwijger een kistje met - vermoedelijk - diens hart is gevonden. De vraag is, schrijft auteur René Zwaap, of dat ook met het lichaam van de in 1962 overleden Koningin Wilhelmina is gebeurd. Waarom dát nu de vraag is en geen andere, wordt niet duidelijk. Maar het antwoord van oud-ziekenhuisdirecteur Griffioen is duidelijk: 'Vanzelfsprekend.' Hij vermoedt ook dat ze er 'nog puik bij zal liggen'.

Datzelfde hopen vermoedelijk alle schrijversweduwen van hun overleden geliefde. Marja Pruis signaleert, ook in De Groene, dat de memoires van die vrouwen welhaast een nieuw genre zijn geworden. Clara Eggink, Simone de Beauvoir, Renate Rubinstein, Connie Palmen - ze stuurden volgens Pruis maar één boodschap de wereld in: Hij is van mij, van mij! Het drama voltrekt zich echter ten volle als de weduwe haar pen heeft neergelegd: 'Nu heeft haar liefde een gestolde vorm gekregen. Dit is het, dit was het.' Dat is juist, maar dan komt de volgende taak: het verkopen van de manuscripten. Vrij Nederland signaleeert een toenemende opwinding in schrijversland, sinds Reve f160.000 heeft gekregen voor het manuscript van De Avonden. Mieke Vestdijk vraagt al 3,5 miljoen gulden voor de handschriften van Simon. Dus Jeroen Brouwers heeft al zijn kasten uitgemest, want 'Ik verga van de armoede, het gaat beroerd met me'. Harry Mulisch heeft geld genoeg en laat het aan zijn erven over. Grote verliezer is natuurlijk Anton Korteweg van het Letterkundig Museum in Den Haag. Kom Anton, schrijf eens een boze brief aan Nuis, wie weet wordt die 10 miljoen gulden waard.

Eerder verschenen in deze rubriek:

De wekelijkse soufflé van HP
(12 maart 1998)
Handel in genegenheid
(5 maart 1998)
Toenemende misdadigheid
(26 februari 1998)
In de vaart der volkeren
(19 februari 1998)
Fastfood-mentaliteit rukt op
(12 februari 1998)
Voor lezers onbekende bronnen
(5 februari 1998)
Weinig nieuws, wel meningen
(29 januari 1998)
Draaiende belangstelling
(22 januari 1998)
In een land van krankzinnigen
(15 januari 1998)
Zoveel suggestie in een foto
(8 januari 1998)
Meer dan één mens aankan
(18 december 1997)
Zonder gevoel, gewetenloos?
(11 december 1997)
Nee, nieuws raakt nooit op
(4 december 1997)
Scheppingsdrang?
(27 november 1997)
Matheid en vapeurs
(20 november 1997)
Moeite met de actualiteit
(13 november 1997)
Kiest men voor onwetendheid?
(6 november 1997)
Fiere taal van een moedig mens
(30 oktober 1997)
Wie zullen we nu weer nemen?
(23 oktober 1997)
Wraak, kunst, passie en vragen
(16 oktober 1997)
Lessen uit de grote stad
(9 oktober 1997)
Grote grepen naar Het Heden
(2 oktober 1997)
Moegebeukt, spuien de mensen
(25 september 1997)
Ondersteboven van de kroonprins
(18 september 1997)
Een ceremonie zonder kritiek
(11 september 1997)
Mammie was immers dansen
(4 september 1997)
Werd Van Mierlo 'gepiepeld'?
(28 augustus 1997)
Geld verdienen met geld
(21 augustus 1997)
Het volk heeft zijn helden nodig
(14 augustus 1997)
Onloochenbare feiten
(7 augustus 1997)
Verborgen reserves
(31 juli 1997)
De wondere wereld van het geld
(24 juli 1997)
Hoe dan ook. Klaas komt!
(17 juli 1997)
Aftakeling in het polderland
(10 juli 1997)
Een autonome kribbigheid
(3 juli1997)
Oecumenisch koppen maken
(26 juni 1997)
Het zoeklicht van de media
(19 juni 1997)
De slechte invloed van Europa
(12 juni 1997)
Een gevoel van overbodigheid
(5 juni 1997)
Hollandse totems en taboes
(29 mei 1997)
Hypocrisie en geheimhouding
(22 mei 1997)
Maar nieuws is nieuws
(15 mei 1997)
Blair als voorbeeld voor reformist
(1 mei 1997)