NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

W. WOLTZ
Buitenstaanders verbazen zich er vaak over, dat kranten elke dag vol nieuws staan. Jaren lopen zij met die vraag rond, totdat zij een journalist ontmoeten. En dan komt het.

,,Komen jullie nooit berichten tekort? Is het nieuws nooit óp?'' Nee, het nieuws raakt nooit op. Integendeel: nieuws is de enige grondstof die onbeperkt, oneindig aanwezig is. En als er een tijdelijk tekort dreigt, zoals in de zomermaanden, dan versoepelen we de normen. Dan wordt een kat met een gebroken pootje ook belangrijk (regionale radiozenders zijn trouwens het hele jaar door dankbaar voor dat soort evenementen).

Net als een beeld in een ruw brok marmer (poëtische metafoor) bestaat veel nieuws al - de journalist moet het alleen vinden. Zoals het beruchte Liro-archief, bijvoorbeeld. In die Liro-administratie (zo genoemd naar de roofbank Lippmann-Rosenthal) is precies genoteerd, welke goederen de Duitsers tijdens oorlog van Nederlandse joden hebben gestolen. Jarenlang is er naar gezocht, tot twee redacteuren van De Groene Amsterdammer, Joeri Boom en Sander Pleij, de ladenkasten met kaartjes vonden. In een leeg pand aan de Herengracht in Amsterdam, waar ooit Het Agentschap van het Ministerie van Financiën zetelde. Dat agentschap moest het archief beheren, maar het vertrok met achterlating van acht studenten als kraakwacht. En, op een vochtige zolder, al die met emoties beladen lijsten: één soeplepel, één gouden damesring, kettinkje met medaillon. Schaamrood op de kaken bij het Agentschap, lichte ontzetting bij het ministerie: dit had nooit mogen gebeuren. Nee, dit had niet mogen gebeuren.

Maar laten wij elkaar niet té gretig de maat nemen, dat gebeurt genoeg. Het is altijd gevaarlijk om iets als een 'typische Nederlandse' eigenschap te kwalificeren. Maar in dit geval, dat wegen van elkaars morele karaatgehalte, lijkt het er sterk op. Engelsen doen het niet, Fransen helemaal niet, Oegandezen vermoedelijk ook niet. Een losse opmerking van de politicus F.B. bijvoorbeeld, leidt tot een avalanche van beschuldigingen, spijtbetuigingen, ontkenningen. Meteen gaat het debat weer naar een hoger niveau, zoals in diezelfde Groene Amsterdammer: ,,Was Lenin erger dan Hitler?'' Veertien oud-communisten, onder wie Ger Harmsen, André Roelofs, Anet Bleich en Jan Marijnissen, moeten die vraag in een mini-enquête beantwoorden. Ze doen dat braaf, tegenstribbelend of niet, zoals de schilder Ger Lataster: ,,Aan zulke conclusies, van een walgelijke primitiviteit, wil ik mijn tijd niet besteden. Ik begrijp deze belangstelling van De Groene ook niet, omdat zij mij als kunstenaar nooit serieus hebben genomen.'' Juist, voor het een hoort het ander.

HP/De Tijd, het meest Pavloviaanse van alle weekbladen, spreekt met wajang-meester Bolkestein zelf. Geen woord nieuws, maar wel een merkwaardig zelfvernietigende vraag van de interviewer aan de politicus: wordt Nederland zo langzamerhand niet Bolkestein-moe? (Tegenvraag: waarom zit de journalist daar dan?)

Elkaar de maat nemen mag typisch calvinistisch-Hollands zijn, de katholieke kerk is er ook bedreven in. Dat heeft de Sri-Lankese theoloog Tissa Balasuriya vorig jaar ondervonden. Hij had wat afwijkende opvattingen over Maria en de erfzonde, maar wat in Rome helemaal niet werd geapprecieerd was dat hij de kerkleiding het alleenrecht op de waarheid ontzegde. De paus deed hem daarom dit voorjaar in de ban. HN-magazine (Hervormd Nederland) heeft een gesprek met de geestelijke balling, dat enigszins dreigend begint: ,,Europa is de afgelopen vijfhonderd jaar niet erg godsdienstig geweest'', zegt pater Tissa Balasuriya met indringende blik.

Hij is niet onder de indruk van zijn ban: ,,Ik communiceer tegenwoordig met meer mensen dan vóór mijn ex-communicatie'', onthult hij.

Genoeg over mensen, nu iets over dieren. Paul de Wispelare recenseert in Vrij Nederland twee boeken, waarvan één heet: ,,Wanneer olifanten huilen.'' Wat moet men dan? Hard meesnikken, natuurlijk, geeft niet waarom. Het andere boek (Het varken) gaat over varkens. Varkens huilen niet, maar zijn wel héél lief en ze communiceren écht. (Overigens zijn ze niet zo intelligent als wordt beweerd - tenzij ons zwarte hangbuikvarken toevallig een zittenblijvertje is.)

Eerder verschenen in deze rubriek:

Scheppingsdrang?
(27 november 1997)
Matheid en vapeurs
(20 november 1997)
Moeite met de actualiteit
(13 november 1997)
Kiest men voor onwetendheid?
(6 november 1997)
Fiere taal van een moedig mens
(30 oktober 1997)
Wie zullen we nu weer nemen?
(23 oktober 1997)
Wraak, kunst, passie en vragen
(16 oktober 1997)
Lessen uit de grote stad
(9 oktober 1997)
Grote grepen naar Het Heden
(2 oktober 1997)
Moegebeukt, spuien de mensen
(25 september 1997)
Ondersteboven van de kroonprins
(18 september 1997)
Een ceremonie zonder kritiek
(11 september 1997)
Mammie was immers dansen
(4 september 1997)
Werd Van Mierlo 'gepiepeld'?
(28 augustus 1997)
Geld verdienen met geld
(21 augustus 1997)
Het volk heeft zijn helden nodig
(14 augustus 1997)
Onloochenbare feiten
(7 augustus 1997)
Verborgen reserves
(31 juli 1997)
De wondere wereld van het geld
(24 juli 1997)
Hoe dan ook. Klaas komt!
(17 juli 1997)
Aftakeling in het polderland
(10 juli 1997)
Een autonome kribbigheid
(3 juli1997)
Oecumenisch koppen maken
(26 juni 1997)
Het zoeklicht van de media
(19 juni 1997)
De slechte invloed van Europa
(12 juni 1997)
Een gevoel van overbodigheid
(5 juni 1997)
Hollandse totems en taboes
(29 mei 1997)
Hypocrisie en geheimhouding
(22 mei 1997)
Maar nieuws is nieuws
(15 mei 1997)
Blair als voorbeeld voor reformist
(1 mei 1997)