HOLLAND FESTIVAL
RECENSIES
SUPERMARKT OF AVANTGARDE?
AUS DEUTSCHLAND
MARIA AUSTRIA
MATS EK
WARRE BORGMANS
"AH HUMBUG!"
|
-
Agamemnon in beeldende muziek
Elke vergoten druppel eist nieuw bloed: deze wet der wrake beheerst Wim
Lamans Agamemnon die al voor het Holland Festival 1993 was gepland. Het
eerste bedrijf van de opera naar Aischylos' trilogie Oresteia werd
gisteravond voor het eerst uitgevoerd. Ed Spanjaard dirigeerde met grote
inzet de concertante versie die smeekt om beelden: je ziet als het ware
Klytaimnestra met een bijl in haar hand en met bloed op het voorhoofd
zegevierend bij de lijken staan.
(28 juni 1997)
-
Mats Ek brengt zwartgallig maar imponerend ballet
Geheel tegen zijn gewoonte in laat de Zweedse choregraaf Mats Ek zich
van zijn zwartgalligste kant zien in het programma waarmee het Cullberg
Ballet zijn optreden in het Holland Festival afrondt. Zowel Eks
dramatische dansversie van Carmen, als het abstracte, surrealistische
ballet She was black lopen niet over van optimisme, al is er veel
schitterend danswerk in te bewonderen.
(26 juni 1997)
-
Nieuwe choreografie Van Manen glanzend en verfijnd
Drie dagen na het hartverwarmende en danskunstig hoogstaande
verjaarsfeest dat het Nederlands Dans Theater in Den Haag voor zijn
huis-choreograaf Hans van Manen organiseerde, kon het dansscheppend
genie zaterdagavond bij Het Nationale Ballet in het Muziektheater in
Amsterdam opnieuw een ovationeel applaus in ontvangst nemen. Voor het
eerst sinds tien jaar maakte Van Manen een ballet voor het gezelschap en
Three Pieces for Het (in buitenlandse danskringen wordt Het Nationale
Ballet vaak 'Het' genoemd) is een verfijnd gezet juweel, waarin
edelsteen Sofiane Sylve glanzend tot haar recht komt.
(16 juni 1997)
-
Kagel richt zich nu op de melancholie
Nah und Fern - 'dichtbij en veraf' - luidt de titel van een
bandcompositie van Mauricio Kagel. Het is een 'Radiostück für
Glocken und Trompeten mit Hintergrund' op basis van onder meer een
achttal Melodieën en Carillons, zondagavond afgespeeld in het
Artis-Planetarium. Het riep op vaderdag een angstherinnering op: bij een
bezoek aan de Utrechtse Domkerk - waar Kagel het materiaal voor zijn
'klankfotografie' vergaarde - zag ik een vader hoog op de trans met zijn
fototoestel in de weer. ,,Houd je stevig vast'' riep hij naar zijn zoon,
die hij op de rand had geplaatst: een bloedstollende demonstratie van
'dichtbij en veraf'.
(16 juni 1997)
-
Alles is dood en pathetiek in 'opera van opera's'
Het Koninklijk Theater Carré ligt vol vleugels. Niet alleen op
het podium, maar ook in de zaal liggen ze opgestapeld, tot over het
bovenste balkon. Het is alsof de Hamburgse firma Steinway is gefailleerd
en de enorme overtollige voorraad hier is gedumpt. De majestueuze
concertvleugels en piano's, dé instrumenten van de 19de eeuw,
liggen hier nutteloos vernederd en afgedankt op een stortplaats. De
glorie van het 'Made in Germany' is verbleekt in dit desolate decor van
regisseur Herbert Wernicke voor Mauricio Kagels 'liederenopera' Aus
Deutschland.
(13 juni 1997)
- Het gaat om het
moment
De Franse cineaste en roman- en toneelschrijfster Marguerite Duras
(1914-1996) had tegelijkertijd een te hoge en een te lage dunk van de
liefde. Die ambivalentie ten aanzien van de romantiek en van menselijke
verhoudingen in het algemeen is een belangrijk thema in haar werk en uit
zich bij uitstek in de vluchtige ontmoeting. Geen relatie is zo extreem
als die in een kortstondige passie, zoals in La maladie de la mort uit
1982: enerzijds verliest men zich tot stervens toe in de ander,
anderzijds kennen de gelieven elkaar niet en willen ze elkaar ook niet
kennen. Het gaat om het moment en, later, een naamloze herinnering.
(7 juni 1997)
- The Homecoming subtiel
en toch ruig
Hoe wilt u uw Homecoming hebben? Als licht-absurdistische klucht of
bikkelharde psychothriller? Als dolle komedie of strenge zedenschets?
Rauw, halfrauw of zacht? Het Royal National Theatre uit Londen koos
voor de halfrauwe variant: hier wordt subtiel gepinterd en toch ruig,
vertrouwd en toch vervreemdend. (6 juni 1997)
-
Tangoshow met een goedkope ziel
De wisselstroom van gevoelens tussen man en vrouw ging echter volkomen
verloren in de door Brave in elkaar geknutselde choreografieën voor
tien dansers van Het Nationale Ballet. Hierin presenteert hij zich als
een middelmatige en ouderwetse musicalchoreograaf.
(4 juni 1997)
-
Zonnig begin van Vermeulen-oeuvre
Vermeulens zonnigste muziek, getekend door veelal stijgende
melodieën in echo's van het gregoriaans, Mahler, Debussy en zelfs
Satie - gehoord de ongerepte pré-tonale blanke kleur - bezit nog
niets van de rusteloze chromatiek die de latere symfonieën tekenen.
Er is wel meteen spanning, maar de inzet is gul uitnodigend als van een
grand seigneur, meer plechtig dan op welke wijze ook verontrustend.
(4 juni 1997)
-
Verrassende fantasiewereld van choreograaf Mats Ek
Ek
creëert een fantasiewereld waarin de vreemdste dingen normaal
worden en normale zaken zich tot wonderen transformeren, een wereld
waarin onbeholpen tederheid, wreedheid, onbevangenheid en wijsheid een
vanzelfsprekende plaats innemen en een onontkoombare rol vervullen. De
timing in afwisseling van rust en onrust is subtiel en zorgt voor een
constante en prikkelende spanning en de manier waarop Ek met
dansbeweging omgaat levert het ene verrassende moment na het andere op.
(3 juni 1997)
- 'Ballet wil vliegen,
tango is juist aards'
Als een jongensdroom die uitkomt, zo klinkt het
verhaal van de Nederlandse tangodanser Wouter Brave (43), wiens
produktie El Arte del Tango vanavond in theater Carré tijdens het
Holland Festival in première gaat. (3 juni 1997)
-
Champagne zorgt voor
vrolijke sfeer in Carré
Controverse hoort bij de opening van festivals, of het nu
om de filmfestivals in Rotterdam of Cannes gaat of om het Holland
Festival. Over de vraag of beproefde kwaliteit, spektakel of dwars
experiment het spits moet afbijten valt eindeloos te redekavelen. Het
antwoord doet er nauwelijks toe: minstens zozeer als de tevredenheid of
ontgoocheling hoort de discussie bij de folklore.
(2 juni 1997)
- Jenufa: schrijnende,
hartverscheurende opera
Jenufa van Leos Janácek, waarmee de Nederlandse Opera onder
leiding van Edo de Waart deze maand een bijdrage levert aan het Holland
Festival, is wel het hartverscheurendste werk van het operarepertoire.
Geen ander verhaal snijdt mij zó door de ziel als dat van Jenufa.
(2 juni 1997)
|
NRC Webpagina's
1 juli 1997
|