U kijkt naar de website van NRC Handelsblad gedurende de periode 1995-2001. Bezoek ook de de huidige site.
    M E D I A  
NIEUWS  | TEGENSPRAAK  | SUPPLEMENT  | AGENDA  | ARCHIEF  | ADVERTENTIES  | SERVICE 

  NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Omstreden IQ-verhoging

JEROEN VAN BERGEIJK
Verwoed slaat Anna (1 ) met beide vuisten op het toetsenbord. En alhoewel ze beslist geïntrigeerd is door de flikkeringen op het beeldscherm lijkt ze niet te beseffen dat haar input gevolgen heeft voor de output: de serie plaatjes met begeleidende woorden van de cd-rom BabyWow schieten in een onbegrijpelijke sneltreinvaart voorbij. Ook Anna's broertje Hugo (1) is beslist onder de indruk van de computer. Voor de inhoud van BabyWow, educatief bedoelde software voor kinderen van 9 maanden tot 3 jaar, kan hij echter weinig waardering opbrengen. Des te meer is hij gefascineerd door het scherm van mijn laptopcomputer: met stralende ogen blijft hij het maar open en dicht klappen. Computers zijn vandaag de dag alomtegenwoordig en wil een kind kunnen meedraaien in de digitale samenleving, dan moet het zo snel mogelijk met computers kennismaken. Dat is zo'n beetje de redenering achter lapware, software voor baby's. Lapware is een van de snelst groeiende categorieën in de software markt: de verkoop van programma's voor kinderen onder de vier jaar steeg vorig jaar in de VS met 26 procent.

Een van de bekendste producten van dit moment is BabyWow, een cd-rom die met name is bedoeld om taalverwerving te stimuleren. BabyWow is volgens het begeleidende materiaal gebaseerd op 'wetenschappelijk hersenonderzoek' dat een correlatie vindt tussen de hoeveelheid en gevarieerdheid van woorden die een klein kind hoort en zijn uiteindelijke IQ. De cd-rom bestaat uit een serie afbeeldingen waarbij de kleine telkens in acht verschillende talen te horen krijgt wat het getoonde voorstelt. De plaatjes zijn verdeeld in categorieën als 'dieren', 'keuken', 'binnen', 'buiten', 'kleuren' en 'vormen'. BabyWow gebruikt foto's in plaats van tekeningen aangezien die volgens datzelfde 'wetenschappelijke hersenonderzoek' een grotere intellectuele stimulans geven. Anna en Hugo zijn voor zover je daarvan op deze leeftijd kunt spreken tweetalig. Derhalve zijn de twee uitgelezen proefkonijnen om deze cd-rom uit te testen: men zou al een zekere openheid voor vreemde talen mogen verwachten. Mijn experiment met Anna en Hugo is beslist niet 'wetenschappelijk' en wellicht moet je kinderen uitgebreider met computers laten kennismaken dan een enkele middag, maar afgezien daarvan moet de conclusie hier luiden dat software voor baby's aan baby's niet echt is besteed. Alhoewel Anna gedurende vijf minuten beslist door BabyWow was geboeid, lijkt ze het computerscherm te beschouwen als een televisie. Die indruk wordt bevestigd wanneer Anna plotsklaps, 'bye-bye' roepend, uitbundig naar de monitor begint te zwaaien (ze is een groot liefhebber van de Teletubbies). Oftewel, het unieke van de computer, namelijk dat je er actief mee werkt in plaats van er passief naar kijkt (zoals de televisie), komt bij baby's nog niet tot zijn recht. Lapware lijkt eerder bestemd voor ouders die zich het hoofd op hol hebben laten brengen door goedbedoelde adviezen over hersenontwikkeling op vroege leeftijd. Ondanks het gescherm met 'wetenschappelijk hersenonderzoek' door de makers van BabyWow zijn feitelijk de beschikbare gegevens over de relatie tussen het gebruik van computers (of andere technische hulpmiddelen) en de ontwikkeling van intelligentie bij baby's op zijn best ambivalent. Tegenover de enthousiaste aanbevelingen van BabyWow staat bijvoorbeeld The American Academy of Pediatricians (de organisatie voor Amerikaanse kinderartsen) die afgelopen maand nog adviseerde dat kinderen onder de twee jaar eigenlijk geen televisie zouden moeten kijken of computers gebruiken. En dat is een advies dat Anna zich ter harte neemt. Na tien minuten aan de computer te zijn blootgesteld weet ze zowaar de aan/uit- knop te vinden en mijn laptop uit te zetten.

BabyWow, $34,99, uitg. BowWow House. Meer informatie: www.babywow.com

NRC Webpagina's
27 AUGUSTUS 1999



Eerder verschenen in deze rubriek:

Coole games
(20 augustus 1999)
De teloorgang van de tattoo
(13 augustus 1999)
Muzikaal DNA
(6 augustus 1999)
You peep I'm going to peep you
(30 juli 1999)
Wat fluit daar?
(23 juli 1999)
52.000 literatuur-recensies
(16 juli 1999)
Racen door echte steden
(9 juli 1999)
Vondel digitaal
(2 juli 1999)
Messias tussen de aliens
(25 juni 1999)
Oor's natte vingers
(18 juni 1999)
Waar zit de katalysator?
(11 juni 1999)
Racen op een woestijnplaneet
(4 juni 1999)
Money, money, money
(28 mei 1999)
Watertanden in LA
(21 mei 1999)
Verdwaald in 'ons huis'
(7 mei 1999)
Eppe Gremdaat bij de marine
(30 april 1999)
Vermaak op zakformaat
(9 april 1999)
Oorlog als vermaak
(26 maart 1999)
Dit moet de Hennepnetel zijn
(19 maart 1999)
Alles kan en alles mag
(12 maart 1999)
Spelen met Bambi
(5 maart 1999)
Grabbelton Citroën
(26 februari 1999)
Seksloos broddelwerk
(19 februari 1999)
Knokken vanuit je luie stoel
(12 februari 1999)
Beterschap!
(5 februari 1999)
Thuis achter het stuur
(29 januari 1999)
Slenteren met de muis
(15 januari 1999)
Het zijn de details
(8 januari 1999)

Eerder verschenen artikelen in het archief
.

    Bovenkant pagina

NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl)