Door een onzer redacteuren
DEN HAAG, 8 SEPT. Minister Korthals (Justitie) wil onderzocht hebben of het mogelijk is publicatie van gegevens uit justitiële dossiers te verbieden voordat een strafzaak door de rechter wordt behandeld.

Dit heeft de minister gisteren gezegd in een spoeddebat in de Kamer over de Dover-zaak. In juni vonden 58 Chinezen de dood tijdens een overtocht van het Belgische Zeebrugge naar het Britse Dover. De Chinezen werd gesmokkeld in een Nederlandse vrachtwagen, met een Nederlandse chauffeur, en verbleven kort voor hun overtocht enkele dagen in Rotterdam.

De laatste maanden hebben enkele media, met name deze krant, uitvoerig geciteerd uit de voorlopige justitiële dossiers over de zaak. Het onderzoek van justitie is nog in volle gang en zal volgens betrokkenen nog zeker maanden vergen. Uit de voorlopige justitiële dossiers blijkt onder meer dat de politie de vermoedelijke dadergroep al langer op de korrel had. De hoofdverdachte van de organisatie van het transport van Nederland naar Dover, de 34-jarige O. (overigens nog altijd voortvluchtig) is tot vlak voor het fatale weekeinde geobserveerd door de Rotterdamse rivierpolitie. Dit gebeurde in verband met een ander onderzoek. De minister werd naar aanleiding van publicaties hierover gisteren naar de Kamer geroepen. Hij weersprak de stelling van enkele advocaten dat de politie de Chinezen bewust heeft doorgelaten om de dadergroep beter in beeld te krijgen. Personeelstekorten hebben evenmin een rol gespeeld bij het niet schaduwen van de verdachten in het fatale weekeinde, aldus de minister. Gevoed door verscheidene Kamerfracties uitte de minister ergernis over het uitlekken van gegevens uit het voorlopige dossier. Volgens hem kan daarmee de rechtsgang worden belast. Hij wil daarom bekijken of een verbod van ontijdige publicatie mogelijk is. Hij verwees naar de situatie in het Verenigd Koninkrijk, waar media kunnen worden beboet als ze uit vertrouwelijke strafdossiers citeren. Daarmee willen de Britten voorkomen dat de jury tevoren wordt beïnvloed. Korthals wil evenwel ook andere landen in zijn onderzoek betrekken.

Kamer gelooft Korthals, niet politie in drama

Kwam het door personeelskrapte bij de politie dat de verdachten van het Dover-drama in het fatale weekeinde niet werden gevolgd?

Door onze redacteur TOM-JAN MEEUS

DEN HAAG, 8 SEPT. Ontdek de verschillen. Minister Korthals (Justitie) zei gisteren in de Kamer: Personeelskrapte speelde geen rol toen de verdachten van het Dover-drama in het fatale weekeinde niet door de politie werden gevolgd. Wij waren onbekend met het voornemen van dit transport. Hadden wij dat plan gekend, dan zouden we de verdachten altijd in de gaten hebben gehouden.

Recherchechef Jansen (Rotterdamse politie) zei eergisteren in deze krant: Door personeelskrapte kunnen wij verdachten in oriënterende onderzoeken op zaterdag en zondag nauwelijks nog volgen. De groep Dover-verdachten werd door de politie geobserveerd, maar met het oog op andere strafbare feiten, en in een oriënterend onderzoek, dus was het "ondenkbaar" dat de politie ze in het beslissende weekeinde kon volgen.

Welke lezing van de gebeurtenissen correct is, staat sinds gisteren vast - in de ogen van de Tweede Kamer. Korthals, geïnterpelleerd door het CDA-Kamerlid Van de Camp, wist het parlement zonder slag of stoot te overtuigen van zijn interpretatie van de kwestie.

Het niet volgen van de verdachten in de 'Dover'-zaak in het weekeinde van 17 en 18 juni, heeft vooral aandacht getrokken nadat in media werd geciteerd uit het justitiële dossier. Er blijkt uit dat de 58 Chinezen die in Dover dood zijn gevonden, vóór hun overtocht verbleven in Rotterdam. Ook wordt duidelijk dat de groep die door justitie wordt verdacht van de organisatie van het transport, geleid door de 34-jarige O., voor het weekeinde is geobserveerd door de Rotterdamse politie. Bij voorbeeld op 15 juni, toen de chauffeur van de dodentruck, Perry W., in Schiedam een ontmoeting had met hoofdverdachte O. Advocaten van enkele Dover-verdachten, met name P. Doedens en J. Boone, concluderen dat de politie wist van het voorgenomen transport. Het moet zijn 'doorgelaten', zeggen zij; een vrijwel verboden opsporingsmethode. Het bewijs hebben ze niet geleverd. Wel beschikken ze over aanwijzingen. Doedens zegt een anonieme bron te hebben die stelt dat Rotterdamse agenten in behandeling zijn bij een traumateam omdat ze betrokken waren bij de doorlating. Boone claimt te weten dat de Britse politie in de achterzak van een overledene het telefoonnummer heeft ontdekt van de 'Chinezen'-expert van de Amsterdamse politie. In combinatie met de gestaakte observatie in het fatale weekeinde, kan zo een mooi complotje worden gefabriceerd. Overbodig te zeggen dat de advocaten zo hun cliënten hopen te helpen: een bewijs van doorlating leidt vermoedelijk tot onmiddellijke invrijheidsstelling van alle verdachten. Maar bij gebrek aan dat bewijs telt voorlopig alleen de lezing van Korthals en het openbaar ministerie: zij ontkennen in alle toonaarden.

Toch is het onverklaarbare zo niet verklaard. Waarom was de politie er niet toen het erop aankwam? Tegen hoofdverdachte O. liep al sinds maart een gerechtelijk vooronderzoek. Weliswaar op verdenking van Koerdensmokkel, en weliswaar met hulp van een zeilboot - maar toch: van O. wás bekend dat hij kennelijk in mensensmokkel zat.

De echte verklaring, bleek deze week, schuilt in een kleine logica uit het dagelijkse recherchewerk. Het personeel ontbreekt om alle verdachten 24 uur per dag, zeven dagen per week, te volgen, zei recherchechef Jansen deze week. Dus moet de recherche kiezen. Gaat het om voorlopige onderzoeken, waarbij wordt gekeken of zwaardere middelen ingezet moeten worden (zoals aftappen), dan kan je verdachten niet permanent volgen. Dat was bij O. en de zijnen het geval. Dit neemt niet weg, zei Jansen erbij, dat de recherche ingeval van zware verdachten en zware feiten ook in het weekeinde paraat is.

Korthals presenteerde dezelfde feiten gisteren in omgekeerde volgorde. Hij benadrukte dat de recherche niet wist welke zware misdaad de dadergroep van plan was, waar Jansen een streep zetten onder het personeelsgebrek. Die krapte beaamde de minister, waar Jansen bevestigde dat de politie onbekend was met het voorgenomen Dover- transport. Wie de verschillen wil ontdekken, moet het zoeken in de presentatie, niet in de feiten.

Zie ook:

Vrijwel geen observaties in het weekeinde (6 september 2000)
Politie staakte volgen verdachten (5 september 2000)
Top Chinese smokkelaars blootgelegd (2 september 2000)
Smokkel Chinezen begon al vorig jaar (6 juli 2000)
De smokkel schuift duizend gulden per kop (6 juli 2000)
Spoor uit Dover recht naar Turkije (1 juli 2000)
Doorbraak justitie in zaak-Dover (28 juni 2000)
In drie minuten container scannen (26 juni 2000)
Chinezen dood door te veel CO2 (24 juni 2000)
Justitie zoekt tweede trucker in zaak-Dover (23 juni 2000)
Dover stemt België nederig (23 juni 2000)
Mensensmokkel groeit bij gebrek aan personeel (22 juni 2000)
Mensensmokkel groeit bij gebrek aan personeel (22 juni 2000)
Nieuwe arrestaties dodentruck Dover (21 juni 2000)
Tweede arrestatie dodentruck Dover (21 juni 2000)
Slangenkop in Fujian regelt de hele reis (21 juni 2000)
In een sloep naar de achterdeur van Schengen (21 juni 2000)
Als iedereen slaapt, klimmen ze in de truck (20 juni 2000)
Transporteur van 58 doden (20 juni 2000)
58 illegalen dood in Nederlandse truck (19 juni 2000)
Chinese illegalen kopen 'totaalpakket' (19 juni 2000)

( a d v e r t e n t i e s )