NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

RAYMOND VAN DEN BOOGAARD
Hoe komt het, vragen de makers van de documentaire serie La foi du siècle (het geloof van de eeuw) zich af, dat terwijl het onwezenlijke, onwerkbare en zelfs gruwelijke karakter van het Sovjet-socialisme vrijwel vanaf de stichting van de eerste arbeiders- en boerenstaat in de geschiedenis duidelijk was, het communisme in het buitenland toch zo lang zo veel trouw en enthousiasme heeft weten te wekken?

Wat je noemt een goede vraag, maar het zou overdreven zijn te zeggen dat hij in La foi du siècle, waarvan de tweede aflevering vanavond op de Frans-Duitse zender Arte te zien is, ook wordt beantwoord. Daarvoor zou vermoedelijk meer nodig zijn dan de geheel op archiefbeelden gebaseerde benadering in deze serie, die een beetje aan schooltelevisie herinnert. Wat interviews met oude communisten bijvoorbeeld. Toch is de serie alleszins het aanzien waard. Vooral de eerste twee delen bevatten onbekend archiefmateriaal, van het Congres van de Derde Internationale in Moskou in 1920 bijvoorbeeld, waar het communisme nog een zaak van jonge, enthousiaste lieden is, niet van oude cynici zoals op het eind van de eeuw. In de aflevering van vanavond ziet men Trotski, die na zijn val geboeid wordt afgevoerd naar Alma Ata. En ook hier levert een Congres van de Derde Internationale weer veel prachtigs op, uit 1937. Omdat Stalin de Volksfront-strategie heeft afgekondigd, waarbij de communistische partijen zich meer 'nationaal' dienen te profileren, ziet de Franse delegatie in Moskou zich genoodzaakt tot het zingen van een potpourri van Franse nationale revolutionaire liederen, uit de Franse revolutie in de achttiende eeuw wel te verstaan. Een van de problemen die de laatste twee afleveringen plagen - over het communisme op het hoogtepunt van zijn macht tussen 1940 en 1953 (20 okt.) en zijn eindeloze neergang tot aan het begin van dit decennium (27 okt.) - doet zich ook al vanavond voor, als het om het Stalinisme in de jaren dertig gaat. De makers, Patrick Rotman en Patrick Barbéris, voelen zich net iets te vaak geroepen om - onder het mom dat het communisme dé ideologie van deze eeuw was - dan ook maar de hele geschiedenis van de eeuw te vertellen. Toch heb ik bijna vier uur lang geboeid gekeken. Inderdaad heeft het communisme de geschiedenis van deze eeuw in belangrijke mate beïnvloed en gevormd. Half Europa ging eronder gebukt, en het had weinig gescheeld of ook West-Europa had eraan moeten geloven, om nog maar te zwijgen over de kans dat we met z'n allen aan een kernoorlog tussen Oost en West ten onder waren gegaan.

En toch is het, nog geen tien jaar na de opheffing van het communisme - die net als zijn oprichting uitging van Rusland - alsof je naar beelden van een andere planeet kijkt, zo merkwaardig en irrelevant voor de werkelijke toestand van de wereld lijkt dit alles. Als dat onze eeuw is geweest, dan was het misschien een verloren eeuw.

La foi du siècle is steeds op woensdagavond te zien, tussen 20.45 en 21.45 uur. De Franse en Duitse versies van Arte zijn digitaal te zien via Astra, 19,2 graden oost, alwaar ook de analoge versie van Arte Duits zich bevindt. Arte-Frans is analoog op o.a. op Hot Bird (13 graden oost) te vinden. La foi du siècle is, in de Franse versie met commentaar van Patrice Chéreau, ook verkrijgbaar op video (zie www.arte-tv.com)

Eerder verschenen in deze rubriek:

Hardware voor de heb
(6 oktober 1999)
Zender zonder bullshit
(29 september 1999)
Kijken zonder Britse tante
(22 september 1999)
Franse flair
(15 september 1999)
Een slimmere videorecorder
(8 september 1999)
Uit Europa's regio's
(1 september 1999)
Bevingsbeelden zonder pathos
(25 augustus 1999)
Hoop voor cinefielen
(18 augustus 1999)
Opkomst der digitalen
(11 augustus 1999)
Kiezen tussen codes
(28 juli 1999)
Een zinnige gedenkdag
(21 juli 1999)
Exotische zenders
(14 juli 1999)
Wilde kabelsporten
(7 juli 1999)
Meer dan kabel
(30 juni 1999)
Onze Russische jongens
(23 juni 1999)
Webfilmfestival
(16 juni 1999)
De werkelijkheid betrapt
(9 juni 1999)
Propaganda gecensureerd
(2 juni 1999)
Keuvelen of bombarderen
(25 mei 1999)
Nieuwshonger
(19 mei 1999)
Haperende hossers
(12 mei 1999)
Kabel-drama
(5 mei 1999)
Het kneuterige TV5 is niet meer
(28 april 1999)
Het nieuws uit Belgrado
(21 april 1999)
Magere tijden
(14 april 1999)
Voorlichters en de vijand
(7 april 1999)
Analoge tranen
(31 maart 1999)
Gemene mannen met spieren
(24 maart 1999)
Treurige euro propaganda
(17 maart 1999)
Radio als integrator
(3 maart 1999)
Koerdische moederkloek
(24 februari 1999)
Een kosmische woordenkraam
(17 februari 1999)
Kletsen over schotels
(10 februari 1999)
Prachtig geneuzel
(3 februari 1999)
Losse berichten uit de ruimte
(20 januari 1999)
Communisten uit de oude doos
(13 januari 1999)
Nu ook in het Duits
(6 januari 1999)

Eerder verschenen artikelen in het archief.