NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

RAYMOND VAN DEN BOOGAARD
Televisie op maat - dat heeft naar men zegt de toekomst. Zendercoördinatoren doen hun best, het eigen product zo herkenbaar mogelijk te maken, vol 'instapmomenten' die de kijker moeten vasthouden of aantrekken. Anderen zoeken hun heil in themazenders, voor steeds kleinere groepen met een speciale belangstelling. En de echte toekomst zou voor video on demand zijn, het opvragen van je eigen programma's via een digitale verbinding op kabel of anderszins.

Maar toen was er opeens een systeem dat al deze inspanningen grotendeels overbodig maakte: apparaten die de bezitter in staat stellen om uit het bestaande aanbod van alle zenders waarover hij de beschikking heeft zijn eigen, persoonlijke keuze te maken, die op harde schijf op te slaan en af te spelen wanneer hij er behoefte aan heeft.

Twee Amerikaanse bedrijven zijn begonnen met de verkoop van deze apparaten: Replay Networks (www.replaytv.com) en Tivo (www.tivo.com). Op het eerste gezicht gaat het om een nieuwe generatie videorecorders, die werken met een harde schijf en mpeg2-datacompressie. Bovendien hebben de apparaten van beide firma's de eigenschap dat je er tegelijkertijd mee kunt opnemen en afspelen. Je kunt dus een lopende uitzending even stopzetten, als er iemand opbelt of het theewater kookt. En voor een herhaling van het doelpunt heb je de tv-regisseur voortaan niet meer nodig, dat kun je gewoon zelf.

De recorders plaats je tussen je tv-toestel en de bron van je televisie: kabelaansluiting, satellietontvanger of antenne. Voorwaarde is wel, dat de programma-overzichten van de diverse zenders voorkomen in de databank van je eigen recorder, of in die van het bedrijf waarmee het apparaat elke nacht even belt om beschikbare programmagegevens en je eigen voorkeuren aan elkaar te koppelen.

Niet langer hoeft de kijker dus meer zelf moeizaam in te tikken op welke zender en hoe laat iets wat hem belang inboezemt te zien is. Als je South Park intikt zal het apparaat alle uitzendingen van deze serie, op welke zender dan ook opslaan. En het is niet echt nodig om een programmatitel in te voeren. Typ bijvoorbeeld het woord 'beren' in en geen natuurfilm over dit beest zal je nog per ongeluk ontgaan.

De kijker raadpleegt, wanneer hij zin heeft in tv-kijken, het voor hem opgeslagen aanbod - er is ruimte tot dertig uur video. De drie laatste afleveringen van South Park bijvoorbeeld, en tien films over beren. Amerikaanse tv-netwerken als NBC en CBS hebben in een van de bedrijven die deze recorders en diensten aanbieden, Tivo, voor de zekerheid maar vast aandelen genomen. Niet zozeer enthousiasme maar bezorgdheid speelt hier de hoofdrol. Want wie gaat er nog naar de commerciële onderbrekingen kijken, als je op die manier live- uitzendingen kunt filteren? Gewoon tien minuten te laat gaan kijken en je kunt door het programma van een half uur langzaam 'in te halen' gewoon de reclame overslaan.

En er is voor de verkopers van tv-reclame nog een ernstiger schrikbeeld: dat de bedrijven in kwestie de recorders zó zullen programmeren dat deze de reclame in de programma's zullen gaan vervangen door hun eigen reclames, die dan tijdens het nachtelijk datatransport tussen 'provider' en recorder eenvoudig in het apparaat kunnen worden opgeslagen.

Het is duidelijk dat de programma-aanbieders van nu nauwelijks zijn voorbereid op dergelijke ontwikkelingen. Maar dat hoeft ook eigenlijk niet: steeds meer stelt de techniek de kijker in staat zijn eigen baas te zijn, en zich te onttrekken aan wat de programma-aanbieder voor hem besloten heeft.

Eerder verschenen in deze rubriek:

Uit Europa's regio's
(1 september 1999)
Bevingsbeelden zonder pathos
(25 augustus 1999)
Hoop voor cinefielen
(18 augustus 1999)
Opkomst der digitalen
(11 augustus 1999)
Kiezen tussen codes
(28 juli 1999)
Een zinnige gedenkdag
(21 juli 1999)
Exotische zenders
(14 juli 1999)
Wilde kabelsporten
(7 juli 1999)
Meer dan kabel
(30 juni 1999)
Onze Russische jongens
(23 juni 1999)
Webfilmfestival
(16 juni 1999)
De werkelijkheid betrapt
(9 juni 1999)
Propaganda gecensureerd
(2 juni 1999)
Keuvelen of bombarderen
(25 mei 1999)
Nieuwshonger
(19 mei 1999)
Haperende hossers
(12 mei 1999)
Kabel-drama
(5 mei 1999)
Het kneuterige TV5 is niet meer
(28 april 1999)
Het nieuws uit Belgrado
(21 april 1999)
Magere tijden
(14 april 1999)
Voorlichters en de vijand
(7 april 1999)
Analoge tranen
(31 maart 1999)
Gemene mannen met spieren
(24 maart 1999)
Treurige euro propaganda
(17 maart 1999)
Radio als integrator
(3 maart 1999)
Koerdische moederkloek
(24 februari 1999)
Een kosmische woordenkraam
(17 februari 1999)
Kletsen over schotels
(10 februari 1999)
Prachtig geneuzel
(3 februari 1999)
Losse berichten uit de ruimte
(20 januari 1999)
Communisten uit de oude doos
(13 januari 1999)
Nu ook in het Duits
(6 januari 1999)

Eerder verschenen artikelen in het archief.