NIEUWS | TEGENSPRAAK | SUPPLEMENT | AGENDA | ARCHIEF | ADVERTENTIES | SERVICE 




Overzicht eerdere
afleveringen


 TWEEDE KAMER
 STELLINGEN
 TWEEDE-KAMERLEDEN
 DISCUSSIE

Verkiezingssite

Kamerleden spreken regelmatig niet de waarheid als het zo uitkomt

Cees van Wingerden - geen kandidaat:
,,Er is een verschil tussen de directe en de indirecte waarheid. Niet rechtstreeks antwoorden op vragen is volgens mij inherent aan mensen die politiek bedrijven. Ze omzeilen vragen als iets niet in hun straatje past. Soms moet je antwoorden echt afdwingen. Ik had het laatst in een debat over de AOW met minister Melkert. Twee keer vroeg ik hem iets en twee keer ontweek hij mijn vraag. Een motie indienen is dan de enige manier om antwoord te krijgen. Dan moet hij wel.''

Anneke Assen - geen kandidaat:
,,Mijn ervaring is dat ik soms in een debat zit met mensen die niets hebben voorbereid, die gewoon uit hun nek kletsen. Dat wil niet zeggen dat ze de waarheid niet spreken, maar ze hebben geen andere waarheid. Het is hinderlijk en storend.''

Marten Beinema - geen kandidaat:
,,Als je altijd de waarheid spreekt, hou je geen vrienden over.''

Pieter Jan Biesheuvel - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Je wilt stellig overkomen, dus laat je de presentatie van de feiten waarvan je weet dat ze jouw standpunt verzwakken, aan je tegenspelers over. Je wordt ook gedwongen steeds stelliger te zijn, met name in de media. Probeer maar eens in vijftien seconden spreektijd een nuance aan te brengen, dat lukt je niet en dat doe je dus ook niet.''

Wim van de Camp - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Er is een spreekwoord in de Kamer: ik lieg nooit maar ik spreek niet altijd de waarheid.''

Dzsingisz Gabor - geen kandidaat:
,,Het merendeel van de Kamerleden is te goeder trouw. Er zijn slechts een paar Kamerleden die hun verhaal omwille van de televisiecamera verdraaien.''

Bob Heeringa - geen kandidaat:
,,Je laat niet het achterste van je tong zien.''

Maria van der Hoeven - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Als Kamerlid geef je je visie op bepaalde kwesties en die is per definitie gekleurd. Maar daarmee verdraai je de feiten nog niet. Kamerleden beseffen maar al te goed dat ze voor de bijl gaan als ze liegen''

Gerrit de Jong - kandidaat, misschien verkiesbare plaats:
,,In mijn hoofd zit een lijst met namen van Kamerleden die mij hebben belazerd en waar ik geen zaken meer mee doe: mensen die de ene dag dit zeggen en de andere dag dat. Het komt er altijd op neer dat ze er zelf beter van willen worden. Ongegeneerd eigenbelang.''

Alis Koekkoek - geen kandidaat:
,,Kamerleden liegen niet, maar de waarheid kent vele facetten. Dat is inherent aan het politieke spel. In debatten benadruk je als partij de zaken die jou het beste uitkomen en laat je de nadelige kanten bewust wat onderbelicht.''

Gerd Leers - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Het is vaak moeilijk om dat uit te maken. Maar het is niet zo dat we hier een potje staan te liegen.''

René van der Linden - geen kandidaat:
,,Ik doe dat nooit. Als er om de feiten gevraagd wordt moeten ze op tafel komen. Maar over collega's wil ik niet oordelen.''

Theo Meijer - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Politiek bedrijven betekent soms: niet rechtstreeks antwoord geven op bepaalde vragen. Maar dingen verzwijgen of onjuist vertellen, nee, dat kan niet. Zulke onjuistheden komen altijd uit. Je wordt er altijd door anderen op aangesproken.''

Ries Smits - geen kandidaat:
,,Wat is waar? Iedereen gebruikt wel eens een smoes.''

Frans Wolters - geen kandidaat:
,,Je moet natuurlijk de waarheid spreken. Maar moet je ook alles vertellen wat je weet? Het is aan de ander om het spel met je te spelen, om dingen los te krijgen. Tegen de pers moet je nooit liegen of dingen verzwijgen. Het staat de volgende dag toch in de krant.''

Bert Bakker - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Het spreken van onwaarheid gebeurt hier niet. Er wordt wel eens iets niet gezegd of warrig geformuleerd, maar ieder Kamerlid weet dat onwaarheid altijd wordt achterhaald.''

Bob van den Bos - kandidaat, onverkiesbare plaats:
,,Kamerleden liegen zelden, maar vaak wordt maar een deel van de waarheid belicht. Dat gebeurt in elk debat, men noemt de argumenten voor en laat de argumenten tegen onderbelicht.''

Thom de Graaf - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Ik heb er geen behoefte aan mijn "bedrijfsgeheimen' op tafel te leggen.''

Jan Hoekema - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Elk Kamerlid zal wel eens bepaalde stukken van de waarheid sterker belichten of juist onderbelichten.''

Olga Scheltema-de Nie - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Het gebeurt een enkele keer. Ik heb ook wel eens niet de volledige waarheid gesproken. Dan heb ik de argumenten ''voor' eruit gelicht en de argumenten ''tegen' niet.''

Pieter ter Veer - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Een Kamerlid dat niet de waarheid verkondigt kan beter weggaan.''

Stefanie van Vliet - kandidaat, misschien verkiesbare plaats:
,,Heel vaak zou je antwoord "ja, mits...' of "nee, tenzij...' moeten luiden, maar omdat het "mits' of "tenzij' vaak niet opgepikt wordt, ben je eerder geneigd alleen met "ja' of "nee' te antwoorden. Zo verdwijnt een deel van de waarheid. Maar dat is geen liegen.''

Paul Wessels - kandidaat, onverkiesbare plaats:
,,Kamerleden zijn gewoon mensen. Mensen worden wel eens op het verkeerde been gezet doordat dingen niet worden genoemd. Maar liegen komt altijd uit.''

Gerrit Ybema - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Je hebt de volle waarheid en de waarheid (citaat Romme). Kamerleden bewegen zich daartussen.''

Eimert van Middelkoop - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Kamerleden zijn geboren manipulatoren en de taal is ons wapen. We manipuleren de taal en de argumenten. We kennen dat natuurlijk van elkaar, we zijn gebakken uit wantrouwen. Daarom beschouw ik dat manipuleren niet als liegen.''

Gert Schutte - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Mocht dat al voorkomen, wat ik niet geloof, dan is de politieke tegenstander er als de kippen bij om je te corrigeren.''

Paul Rosenmöller - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,De voorbeelden zijn legio en betreffen met name de keren dat de coalitiefracties ontkennen dat er met het kabinet iets is bedisseld.''

Marijke Vos - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Het Is een grijs vlak. Soms is iets onduidelijk en dan doe je alsof het duidelijk is en andersom. Ik vind het niet goed, maar het gebeurt.''

Theo Hendriks - kandidatuur onbekend:
,,Ik kan mij nog herinneren dat ik een amendement wilde indienen en van tevoren met een specialist van een grote partij rond de tafel ging zitten om te polsen of het volgens hem zin had. "Ja', zei hij, "moet je zeker doen'. Ik breng het in, via hoofdelijke stemming, en merk vervolgens dat die specialist zich uit de voeten heeft gemaakt. "Dat kan toch niet,' zeg ik tegen de voorzitter, maar die deed net alsof zijn neus bloedde. Kamerleden zijn, kortom, meester in het net-niet-liegen, het verkondigen van halve waarheden.''

Thanasis Apostolou - kandidaat, misschien verkiesbare plaats:
,,Namens je partij spreken _ achter fractiegenoten staan _ vind ik niet oneerlijk. Het is juist goed, dat je met een gezicht naar buiten treedt.''

Jaap-Jelle Feenstra - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Je kunt in een politiek onderhandelingsproces niet altijd de volledige waarheid spreken. Onderhandelen is zorgen dat je wisselgeld hebt.''

Rob van Gijzel - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Er bestaat niet een waarheid. Er zijn altijd mensen die de zaken verschillend zien.''

Peter van Heemst - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Over elk onderwerp bestaan in de fractie vaak wel tien verschillende meningen. Na veel debat komt er dan een fractiestandpunt uit en dan kan het voorkomen dat je wel eens dingen moet zeggen waarover je zelf misschien wat anders over dacht.''

Servaes Huys - geen kandidaat:
,,Een leugentje om bestwil kan ik billijken.''

Arie de Jong - geen kandidaat:
,,Neem bijvoorbeeld Bolkestein. Wat gaat hij doen na de verkiezingen? Hij weet het al, maar hij zegt het niet. Is dat dan onwaarheid? Het zou mij niet verbazen als hij op 7 mei opstapt.''

Ella Kalsbeek - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Echt liegen doe ik niet, want er is een veel eenvoudiger manier: "ik zeg daar nu niets over'.''

Johanneke Liemburg - geen kandidaat:
,,Kwalijker is dat veel mensen vaak de waardheid helemaal niet willen weten. Er wordt helemaal niet gespit in een kwestie.''

John Lilipaly - geen kandidaat:
,,Ik zeg soms niet alles, maar ik belazer de boel niet. Maar het komt wel eens voor dat je een intern debat binnen je fractie verliest en dat je dan toch het fractiestandpunt moet uitdragen. Je komt als politicus wel eens gespleten over, omdat er van alle kanten aan je wordt getrokken.''

Jeltje van Nieuwenhoven - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Volgens mij moet je altijd de waarheid spreken, alleen al omdat het heel vervelend is wanneer uitkomt dat je dat niet hebt gedaan.''

Gerrit Jan van Oven - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,De waarheid wordt soms verzwegen, maar de opponent in het debat moet dan maar zeggen wat er ontbreekt. Als ambtenaren niet de waarheid spreken of andere uitspraken doen dan de minister, is het moeilijk voor ons om de waarheid boven tafel te krijgen, maar van echt liegen is in de Kamer geen sprake.''

Willy Swildens - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Kamerleden laten niet altijd het achterste van hun tong zien, of ze zeggen niet alles.''

Margo Vliegenthart - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Soms houd je wel je mond als het niet uitkomt alles te zeggen. Maar je beseft heel goed dat je niet moet liegen, dat komt immers meestal toch uit.''

Henk Vos - geen kandidaat:
,,Kamerleden hoeven niet altijd de waarheid te vertellen. Het is hier geen soos. Als hier een bedrijf komt met bedrijfsgevoelige informatie, moet ik die voor me houden _ ook al ben ik volksvertegenwoordiger.''

Marja Wagenaar - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Regelrecht liegen heb ik nooit meegemaakt.''

Jacques Wallage - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Kamerleden liegen niet meer dan de gemiddelde arts en de gemiddelde timmerman.''

Eisso Woltjer - geen kandidaat:
,,Ik spreek altijd de waarheid.''

Leen van Dijke - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Ik geloof niet dat het leugengehalte hier groter is dan in de rest van de samenleving. Maar ik heb wel eens meegemaakt dat je met een fractie afsprak dat ze voor een bepaalde motie zouden stemmen, en dan stemden ze tegen.''

André Rouvoet - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Ik heb me voorgenomen eerlijk en onbevangen te zijn, maar ik heb ook wel eens gebluft. Helemaal consequent ben ik dus niet.''

Dick Stellingwerf - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Zaken worden verbloemd. Maar eens val je door de mand. Kijk naar Haouda van de PvdA.''

Ron Meyer - kandidaat, misschien verkiesbare plaats:
,,Liegen hoort niet bij de waardigheid van het Kamerlidmaatschap. Misschien spreken Kamerleden wel eens met twee tongen; buiten de Kamer spreken ze in het partijbelang, binnen de Kamer in het coalitiebelang. Maar dat is niet hetzelfde als liegen.''

Jet Nijpels-Hezemans - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Ik geloof niet dat kamerleden bewust staan te liegen. Maar sjoemelen, tja.''

Koos van den Berg - kandidaat, verkiesbare plaats:
,, Je hebt als volksvertegenwoordiger een voorbeeldfunctie. Je hebt er een ethische norm op na te houden. Ik zal niet ontkennen dat tijdens discussies soms niet alles boven tafel komt. Soms worden dingen niet gezegd, omdat ze niet uitkomen. Dat is niet liegen, maar een debatmethode.''

Jan Marijnissen - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Er zijn Kamerleden die er in de wandelgangen een andere mening er op na houden dan in hun stemgedrag.''

Jan Dirk Blaauw - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,En soms is dat ook beter. Je zegt wel eens iets niet dat je nog niet prijs wilt geven.''

Oussama Cherribi - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Het is me wel eens gebeurd dat ik bij een debat merkte dat een collega niet de waarheid sprak. Ik heb toen schriftelijke vragen gesteld en toen was het antwoord dat er inderdaad nog andere documenten waren.''

Pieter Hofstra - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Afgezien van leugentjes om bestwil, die natuurlijk altijd en overal voorkomen, wordt er volgens mij niet vaak opzettelijk gelogen. Je kunt natuurlijk altijd van standpunt veranderen _ dat is niet erg als dit maar op basis van argumenten gebeurt. En het komt natuurlijk ook voor dat Kamerleden om politiek-strategische redenen niet het achterste van hun tong laten zien. Dit overkomt mij ook wel eens.''

Henk van Hoof - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Onzin, hooguit presenteren ze de feiten selectief.''

Willem Keur - geen kandidaat:
,,Het Kamerdebat is vaak een woordenspel. Bij het uitdragen van hun visie drukken kamerleden zich retorisch uit. Ach, de pers controleert ons wel weer.''

Johan Remkes - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Worden feiten verdoezeld? Ja. Maar onwaarheid spreken? Nee.''

Jan Rijpstra - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Als Kamerlieden liegen komt dat _ net als bij bewindslieden _ altijd uit.''

Anne Lize van der Stoel - geen kandidaat:
,,Waarom zou ik per definitie de zwakkere punten uit mijn voorstel belichten? Dit is overigens iets anders dan liegen; dat komt heel weinig voor. En dat komt toch een keer boven tafel.''

Jan te Veldhuis - kandidaat, verkiesbare plaats:
,,Eerlijkheid en openheid is de enige manier om het vertrouwen van collega's te winnen. Politici hebben de huid en het geheugen van een olifant. Als je een collega eens onheus behandelt wordt dat nooit vergeten. Je krijgt het altijd terug.''

NRC Webpagina's
9 april 1998

   Bovenkant pagina


NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl) APRIL 1998