NIEUWS | TEGENSPRAAK | SUPPLEMENT | AGENDA | ARCHIEF | ADVERTENTIES | SERVICE

Overzicht eerdere afleveringen  TWEEDE KAMER  STELLINGEN  TWEEDE-KAMERLEDEN  DISCUSSIE

Terug naar overzicht Eimert van Middelkoop (GPV) De Tweede Kamer vormt in voldoende mate een afspiegeling van de samenleving ,,Wat is nu afspiegeling? Evenveel mannen als vrouwen, vind ik geen maatstaf. Als je meer ondernemers in de Kamer wil, dan moet je dat ook doen met ambtenaren of huisvrouwen. Maatschappelijke betrokkenheid en kennis van wetgeving vind ik de enige relevante criteria.'' Kamerleden beschikken over voldoende kennis en maatschappelijke ervaring om te kunnen functioneren als volksvertegenwoordiger ,,Ervaring en kennis van wetgeving zijn ongelooflijk belangrijk. De ene partij investeert veel in het opleiden van nieuwe mensen, bij andere fracties zie je een hoop geklungel. De VVD heeft het uitstekend gedaan, onder meer door pas op de 26ste plaats een nieuweling te zetten. Die continuïteit zorgt voor het behoud van het parlementaire kapitaal. D66 had een grote hoeveelheid nieuwelingen en kent in het algemeen een licht anarchistische cultuur. Dit heeft afbreuk gedaan aan de slagkracht van die fractie. Door onvoldoende management heeft de geloofwaardigheid van die partij ook deuken opgelopen, door in enkele gevallen hoog tegen het kabinet op te spelen en later weer gas terug te nemen.'' Leden van de Tweede Kamer beschikken over voldoende faciliteiten om hun werk goed te kunnen doen ,,Sinds Deetman de modernisering in gang heeft gezet wordt het langzaam beter. Dat neemt niet weg dat de huisvesting nog altijd armoedig is en dat mijn medewerkers en ik in een pijpenla zitten. Wethouders en burgemeesters in Nederland zitten er beter bij dan wij.'' Het lidmaatschap van de Tweede Kamer zou een deeltijdfunctie moeten zijn ,,In de negentiende eeuw kon dat nog, maar de samenleving is veel te complex geworden om dit werk in deeltijd te kunnen doen. Het werk, met de parlementaire controle en de wetgeving, is nu al haast niet meer te doen. Het contact met de samenleving is meer een kwestie van mentaliteit.'' Het lidmaatschap van de Tweede Kamer moet worden gebonden aan een maximum aantal termijnen ,,Het Kamerlid dient gebonden te zijn aan zo min mogelijk regels, zodat zijn onafhankelijkheid zo groot mogelijk is.'' Het Kamerlidmaatschap wordt naar behoren betaald ,,De schadeloosstelling moet dusdanig hoog zijn dat het Kamerlid onafhankelijk kan zijn, maar niet zo hoog dat men wegens de beloning deze functie zou ambiëren. Ik geloof dat de vox populi niet spreekt over Haagse zakkenvullerij en dat in de buitenwereld niet het beeld bestaat, dat je binnen bent wanneer je eenmaal in de Kamer zit.'' Leden van de Tweede Kamer reageren te veel op incidenten en berichten in de media ,,Het is erger dan ooit. Het functioneren in de Kamer is een marktgevecht geworden, waarin menig parlementariër zijn voortbestaan niet zeker is. D66 staat laag in de opiniepeilingen en de fractieleden zijn existentieel onzeker. De hoeveelheid zwevende kiezers is enorm. In de Kamer werken allemaal mannen en vrouwen die dit werk terecht het mooiste werk vinden dat er is.Ik vind het ongelooflijk hoe vaak GroenLinks op vrijdagmiddag, als de premier nog maar net klaar is met zijn persconferentie, vraagt om een spoeddebat. Of dat er de dinsdag daarop dan ook werkelijk komt is dan nog maar de vraag, maar Rosenmöller heeft dan al weer alle ruimte van de media gekregen. Gert Schutte en ik vragen ons wel eens af: zijn wij misschien te braaf? Moeten wij niet ook eens een beetje meer de publiciteit in? Maar ik ben er niet van overtuigd dat het echt werkt en ik zou mezelf uitlachen als ik het deed. Als je jarenlang investeert in je Kamerwerk en gedegen bijdragen aflevert, dan word je op een gegeven moment vanzelf ontdekt door de media. Ik geld nu als buitenland-specialist. Toen ik driekwart jaar lang een klimaatcommissie had voorgezeten, was ik bang dat ik als buitenlandspecialist uit beeld was geraakt. Gelukkig werd ik voor het NAVO-debat met Bolkestein toch weer om mijn visie gevraagd. De Kameragenda wordt steeds irrationeler: belangrijke zaken worden naar commissies doorgeschoven, zaken waarover de Kamer uiteindelijk niet in eerste instantie iets te zeggen heeft, worden plenair behandeld. Neem het debat over 'Groningen': de eerste verantwoordelijkheid ligt toch lokaal en dan kan de Kamer nog eens kijken of zijn er iets over te zeggen heeft. Maar nee, de Kamer springt er meteen bovenop en wat levert het dan eigenlijk op? De Kamer wordt zo steeds meer een politiek forum voor actuale kwesties en komt minder toe aan het gemeen overleg en de primaire taken: de controle en de wetgeving.'' Kamerleden spreken regelmatig niet de waarheid als het zo uitkomt ,,Kamerleden zijn geboren manipulatoren en de taal is ons wapen. We manipuleren de taal en de argumenten. We kennen dat natuurlijk van elkaar, we zijn gebakken uit wantrouwen. Daarom beschouw ik dat manipuleren niet als liegen.'' Partijbelang gaat voor landsbelang in het standpunt dat de fracties innemen ,,Bij confessionele partijen weegt dat nog wat zwaarder, omdat wij niet opkomen voor een belangengroep. Wij vinden dat de wet van God voor iedereen geldt en denken veel na over de verantwoordelijkheid van de overheid. Dat maakt ons een beetje tot het staatskundig geweten van de Kamer. Vaak hebben we alleen al toegevoegde waarde door de vraag: is de overheid hier wel bevoegd? Moet de Kamer zich over deze kwestie buigen?'' Politieke leiders van partijen horen thuis in de Tweede Kamer ,,Bolkestein bewijst dat dit werkelijk toegevoegde waarde heeft. Ik heb er veel waardering voor dat een man met zijn capaciteiten het debat over Europa heeft opengebroken en het federalisme ter discussie stelt, zoals wij al langer doen. De minister is een dienaar van de Kroon en dat staat op gespannen voet met de rol van partijleider. Nu de verkiezingen naderen zal Kok zijn rode pet meer gaan opzetten en dat wijst er op dat ook hij gevoelig is voor deze spanning.'' Leden van regeringsfracties hebben te weinig oog voor de argumenten van de fracties van oppositiepartijen ,,In de vorige kamer was er een massieve meerderheid van 104 zetels en werd de oppositie nogal hooghartig bejegend. Nu zijn er drie partijen en dat maakt dat er meer wordt geluisterd naar de oppositiepartijen. We worden eerder gevraagd wat we van iets vinden, we zitten op de wip. Er is buitengewoon weinig machtsarrogantie. Ik vind het zelfs een beetje "soft" geworden: er zijn te veel Kamerleden die het allemaal léúk vinden, die bang zijn voor harde debatten. Ik hoef niet terug naar de polarisatie, maar het is nu wel erg spanningsloos. Het is de sfeer van de sociëteit. Dat geeft de kleine partijen de kans om de debatten te beïnvloeden, ook al doordat wij nog een duidelijke ideologie hebben. Terwijl de anderen het glas heffen, komen wij met een duidelijke visie.'' Het zogenoemde dualisme bestaat in de praktijk vrijwel niet ,,Dat dualisme is voor een deel natuurlijk fictie. De ene partij kan er beter mee omgaan dan de andere. Bij regeringspartijen bestaat altijd de neiging om de eigen bewindslieden in bescherming te nemen, vooral bij de PvdA is dat een sterk ontwikkelde reflex. De VVD heeft voor zichzelf een behoorlijke ruimte gecreëerd en maakt daarvan goed gebruik. Dat gaat soms te ver. Bij het NAVO-debat ontaardde dat in gratuite meningen van Bolkestein, waaruit hij geen enkele consequentie trok. Het dualisme is geen vrijplaats om fracties te verlossen van politieke gewetensproblemen.'' De "paarse' coalitie functioneert wezenlijk anders dan voorgaande coalities ,,Het schip van de staat is een mammoettanker, waarvan het roer zich niet zo makkelijk laat omgooien. Na de aanvankelijke euforie over een kabinet zonder het CDA is de coalitie tamelijk alledaags geworden. Dat bewijst tot mijn genoegen de stabiliteit van onze politieke bestel.'' Ieder Kamerlid wil ooit bewindsman/-vrouw worden ,,Ik geloof niet dat elk kamerlid daar mee bezig is. Het gaat ook mij wel eens door de kop, als je ziet dat een voormalige collega nu minister is, zoals Ad Melkert. Eerlijk gezegd geloof ik niet dat ik geschikt ben voor een dergelijke baan, die veel managementskwaliteiten vraagt. Ik ben meer een intellectualistisch, beschouwend iemand. Ik heb er ook wel over gesproken met Maarten van Traa, die zichzelf precies zo zag. Het Kamerlidmaatschap legt een te groot beslag op mijn privéleven ,,Mijn sociale leven is verschraald. De vrije tijd benut ik om intellectueel bij te tanken. Mijn uitgaansleven, het zien van vrienden, het is minimaal geworden. Het spijt me ook dat ik geen tijd heb om in het kerkelijk leven een rol te spelen, nog nooit ben ik ouderling of diaken geweest. Ik werk nooit op zondag, maar dat beschouw ik niet als een verbod, maar als een zegen. De zondag is er om te recreëren, in de letterlijke zin van herscheppen, om veel zaken te overdenken in de bevindelijke zin die mij vertrouwd is. Vooral in het begin van mijn Kamerwerk, toen ik vaak heel moe was en ik me vaak afvroeg of ik het werk wel zou afkrijgen, was het een troost te weten: volgende week is er weer een zondag.''

NRC Webpagina's 9 april 1998

   Bovenkant pagina