Stromingen
Islamitische hoofdrichtingen:
Sunnieten
Moslims die hun regels en geloofsopvattingen terugvoeren op de
profeet Mohammed, dat wil zeggen op zijn woorden en handelingen die als
voorbeeld gelden voor de gelovigen. Aangezien vrijwel alle groeperingen
en sekten dit doen, zijn bijna alle moslims strikt genomen soennieten
(90 procent).
De verering van Mohammeds schoonzoon Ali is in tegenstelling tot het
shi'ietische geloof bescheiden en aan wereldlijke en geestelijke
leiders, imams, wordt geen bijzonder gezag toegekend.
Shi'ieten
Verzamelnaam voor een grote groep verschillende islamitische
sekten, die als uitgangspunt de opvatting hebben dat Ali ibn Abi Talib
(schoonzoon van de profeet Mohammed) en zijn nakomelingen de rechtmatige
opvolgers van Mohammed als leiders (imam) van de gemeenschap der moslims
zijn. Rond de persoon van Ali zijn verscheidene tradities ontstaan. Zo
is de rituele herbeleving van de gewelddadige dood van Ali's zoon
al-Husayn nog steeds een van de meest intensief beleefde momenten in het
sjiietische jaar. Ontstaan als politieke groepering in 661. De shi'ieten
vormen in Nederland een zeer kleine minderheid.
In beide hoofdrichtingen wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende
stromingen:
Normatieve islam
Geloofs- leer waarin de richtlijnen en voorschriften
zijn ontleend aan de Koran en de Sunna (beschrijving aan de hand van
overleveringen van het doen en laten van Mohammed en de eerste
Islamitische gemeenschap).
Mystieke en levensbeschouwelijke stromingen
In Nederland zijn
voornamelijk mystieke broederschappen vertegenwoordigd. Dit zijn
hierarchisch georganiseerde sociale verbanden die op een mystieke
interpretatie van de islam berusten. Basis voor deze interpretatie is de
overtuiging dat een mens tot een stadium van directe kennis van God of
zelfs tot een eenheid met God kan komen.
De broederschappen verschillen onderling in de manier waarop zij dit
stadium trachten te bereiken.
Lokale islam
De lokale islam of volksislam is een verzamelwoord voor een
grote verscheidenheid aan uitingsvormen van de islam. Daarin gaan
meestal voorschriften van de Koran en de sunna samen met plaatselijke
culturele en religieuze tradities waarvan omstreden is in hoeverre ze
uit de islamitische bronnen voortkomen. Door de moslims van een bepaalde
streek of bevolkingsgroep worden ze echter als vanzelfsprekend nageleefd
en als onderdeel van de islam beschouwd.
