VERRAST EN ONTHUTST reageren de sector, de politiek en de samenleving op de uitbraak van mond- en klauwzeer ( MKZ) in Nederland. Nog afgelopen maandag overheerste optimisme. Het vervoersverbod voor levend vee werd beperkt en de aanvoer naar de slachterijen kon worden hervat. Gisteren kwam de domper. "Het is oorlog."

De realiteit is intussen dat gewoon het scenario wordt afgewikkeld waarvoor in Europa bewust is gekozen. M KZ is een bekende zeer besmettelijke ziekte onder evenhoevigen die heel snel een epidemische omvang kan bereiken. Er is doelmatige entstof in voorraad. Toch wordt er niet geënt. Niet de geringste afzetlanden eisen vee en vlees zonder antistoffen tegen MKZ. Inenting maakt controle op de zuiverheid van het product ondoenlijk.

Massaal ruimen en overvolle stallen verhevigen het publieke afgrijzen. Voor de sector is evenwel de beslissende vraag wat op den duur het goedkoopst is: voortzetting van het bestaande beleid of toch maar teruggrijpen op massale inenting. Minister Brinkhorst (Landbouw) heeft zijn Europese ambtgenoten aangemoedigd hierover na te denken, maar hij kreeg nul op het rekest. De besmettingshaarden isoleren (desnoods met behulp van plaatselijke noodinentingen) en laten uitzieken is nog steeds het parool. Als de besmette lidstaten van de Unie er vervolgens in slagen een jaar lang MKZ-vrij te blijven, kan worden overgegaan tot de orde van de dag. En die luidt dan nog steeds: niet inenten. Pas als de epidemie op Europese schaal zo omvangrijk zou worden dat de kosten en batenanalyse een andere uitkomst geeft, ontstaat er een kans dat het beleid wordt aangepast.

VOOR NEDERLAND is er nauwelijks een mogelijkheid een eigen koers te varen. Het heeft totdusver het Europese scenario gevolgd, hier en daar gebruikmakend van de opengelaten marges. De aanvankelijke kritiek uit de Tweede Kamer op de verantwoordelijke minister was dan ook nogal gemakkelijk. Politici hebben dat inmiddels ingezien en hebben de rijen gesloten. De crisis is te ernstig voor politiek opportunisme. Tegengestelde belangen spelen een rol. Doelmatige bestrijding van de ziekte vereist consequente ruiming van getroffen bedrijven, isolering van hun omgeving en een algeheel vervoersverbod voor besmettelijke waar. De stagnatie in het veetransport leidt vervolgens tot ontoelaatbare toestanden. Tussen deze uitersten probeert de minister door te laveren, overigens eveneens naar Europees voorbeeld.

Er is alles voor om de impasse te doorbreken en in Europa tegen de stroom in een debat aan te zwengelen over de wijze van bestrijding van besmettelijke veeziekten. De uitbraken van varkenspest en MKZ tonen aan dat een beleid van welwil lende veronachtzaming op den duur niet vol te houden is. Een ramp als zich nu bezig is te voltrekken dient te worden voorkomen. De agrarische sector in Europa schudt de afgelopen jaren als gevolg van de BSE-crisis en de uitbraken van varkenspest en MKZ op zijn grondvesten. De gevestigde be langen houden desondanks vast aan het vertrouwde. Maar langzamerhand moet toch ook daar het besef doordringen dat er iets behoorlijk mis is. Europa kan daar niet aan voorbijgaan.

Zie ook:

Mond- en klauwzeer nu ook in Nederland (21 maart 2001)
Komen hier brandstapels? (21 maart 2001)
Indoor Brabant alsnog afgelast (21 maart 2001)
'Mond- en klauwzeer is de gesel Gods' (21 maart 2001)
Brussel uit kritiek op fouten in slachterijen (21 maart 2001)
Britten willen later stemmen door MKZ (21 maart 2001)
Massale doding van Britse dieren (15 maart 2001)
Vervoersverbod komt op slechtste moment (15 maart 2001)
Bij een vleescrisis stijgt de verkoop juist (15 maart 2001)
Frans vee over het hele land verspreid (14 maart 2001)
'Oorlogssituatie' dreigt door mond- en klauwzeer (14 maart 2001)
Ook mens is vatbaar voor MKZ-virus(14 maart 2001)
De slachter kan voorlopig naar huis(14 maart 2001)
Vervoersverbod vee riskant(14 maart 2001)
EU-landen willen vaccinatie tegen MKZ hervatten(14 maart 2001)
Noord-Amerika verbiedt import Europees vlees en vee (13 maart 2001)
Vervoersverbod alle vee (13 maart 2001)
Nutreco snoeit in slachterijen (13 maart 2001)
Gevraagd: meer dierendestructoren (8 maart 2001)
Friesland onderzoekt gezondheidsrisico's Rendac (8 maart 2001)
Tijdelijk verbod op dieren-evenementen (8 maart 2001)