HET KABINET KAN met opgeheven hoofd het gesprek met de Molukse gemeenschap in Nederland voortzetten. Het heeft gedaan gekregen dat de Europese Unie waarnemers naar de Molukken stuurt en dat de Indonesische regering die missie toelaat. Nederland is erin geslaagd zijn Europese partners te interesseren voor een probleem waarvoor zij geen vanzelfsprekende belangstelling koesteren. Bovendien heeft Den Haag de Indonesische regering kunnen overtuigen van het nut van de onderneming. Het verschil met de weigering van Jakarta om een afvaardiging van de VN-Veilig heidsraad toe te laten tot West-Timor valt op.

De eerste vraag is wat zo'n Europese missie kan bewerkstelligen. Minister Van Aartsen noemt de mogelijkheid "met eigen ogen" te kunnen kijken hoe de humanitaire en algehele situatie op de Molukken is. Maar nadat er gekeken is, zal er een vervolg moeten zijn. Er zal gerapporteerd moeten worden en er zullen consequenties te trekken zijn. In beginsel gaat het om een gewelddadig conflict tussen twee groepen met een verschillende religieuze achtergrond. Maar de bemoeienis van militante islamieten van elders, het partijdige optreden van de Indonesische strijdkrachten en vooral het verband tussen de Molukse troebelen en de machtsstrijd in Jakarta vormen samen een mijnenveld waarin de Europese diplomatie gemakkelijk kan vastlopen.

VOORAL DAT LAATSTE zou voor de verantwoordelijke minister een aanleiding kunnen zijn het Nederlandse profiel laag te houden. "Er is geen sprake van koloniale reflexen", zegt Van Aartsen en "Nederland heeft een volstrekt volwassen relatie" met de regering van president Wahid. Dat mag zo zijn, maar of het koninkrijk nu meteen maar een "leidende rol" moet ambiëren bij het zoeken naar een oplossing voor de crisis op de Molukken?

Nederland is meer dan andere Europese landen betrokken bij de gevolgen van de onlusten op de Molukken omdat het nu eenmaal een Molukse gemeenschap huisvest. Dat rechtvaardigt actief pleiten voor internationale aandacht voor de misstanden op de eilandengroep. Maar dat is iets anders dan een leidende rol spelen bij het zoeken naar een oplossing voor de problemen. Ook de schijn van een historische reflex kan beter worden vermeden.

Zie ook:

Politie arresteert woordvoerders Molukse groep
(11 september 2000)
Kok bezorgd over Molukse dreigementen
(9 september 2000)
Wanhoop wordt woede bij Molukkers (9 september 2000)
Kok: herstel gezag op Molukken (8 september 2000)
Geweld Molukse jongeren dreigt (29 augustus 2000)
Op Ambon bepalen ze het zelf wel (28 juli 2000)
Wahid sluit buitenlandse hulp niet uit (17 juli 2000)
Strijd op de Molukken wordt heilige oorlog (30 juni 2000)
'Officieren achter geweld Molukken' (23 juni 2000)
Hevige gevechten in Ambon-Stad (26 juni 2000)
'Rood' en 'wit' verdelen Ambon na de furie (15 maart 2000)
Ook Lombok toneel van grof geweld (18 januari 2000)
Wahid vraagt Lubbers om hulp in Molukse kwestie
(17 januari 2000)
Oproep tot heilige oorlog in Molukken (7 januari 2000)
Wraak en weerwraak in noordelijke Molukken
(5 januari 2000)
Geweld op de Molukken breidt zich uit (5 januari 2000)
Molukse troebelen (4 januari 2000)
Nederland biedt Jakarta hulp aan (31 december 1999)

( a d v e r t e n t i e s )