NIEUWSSELECTIE
KORT NIEUWS
RADIO & TELEVISIE
MEDIA
|
Een briljant jazz-visionair
HANS DULFER
Afgelopen maandag, even na negen
uur, blijft de cd-speler in m'n auto voor de zoveelste keer jengelend
hangen midden in een nummer op het zilveren schijfje dat ik
waarschijnlijk ongewild heb beroerd met een patatvinger of een
afgesleten Albert Heijn-plakzegelduim, want de minuscule restanten van
dat soort activiteiten zijn nu eenmaal al funest voor het functioneren
van het digitale wonder uit Eindhoven.
Een eenvoudig tikje op het cd-
apparaat om de boel weer op gang te brengen heeft vervolgens de
uitwerking van een rake rechtse hoek. Knock-out, alle lichtjes gaan
knipperend uit en automatisch schakelt m'n mobiele stereo installatie
over naar Radio 1 waar op dat moment het AVRO-cultuurprogramma
Opium al voor het negende jaar in de lucht is. En dat is dit
keer een kardinale voltreffer. Niemand minder dan dichter/schrijver en
gerenommeerd jazzkenner Bernlef bespreekt de stand van zaken in de
jazzwereld naar aanleiding van zijn laatst verschenen essay 'Haalt
de jazz de eenentwintigste eeuw'. Met lichte irritatie in zijn stem
hoor ik hem aan de duidelijk niets van jazz afwetende presentatrice
uitleggen dat die titel een persiflage is op een ander beroemd boek
maar dat komt bij haar in ieder geval nauwelijks over, laat staan bij de
gemiddelde Radio 1-luisteraar. Bernlef neemt daarop de enig juiste
beslissing die je bij het aantreffen van onkundige interviewers moet
nemen. Hij laat haar haast ongemerkt bijna niet meer aan het woord en
negeert uit pure beleefdheid wat onzinnige opmerkingen omdat je je
eigenlijk ook niet meer kan en mag opwinden over radiomedewerkers die
niets afweten van deze door de media zelf zo vakkundig geboycotte
muzieksoort. Maar niet alleen daarmee toont hij zijn uitzonderlijke
klasse als schrijver annex jazzpropagandist, want Bernlef heeft heus
nog wel wat meer in huis dan journalistieke handigheidjes. Vooral zijn
analyses over het ontstaan van jazz, inzicht in de verschillende
stromingen, kennis van stijlbepalende musici en zijn glasheldere kijk
op de stand van zaken van de hedendaagse muziek zijn inzicht-juweeltjes
die mij van vreugde op m'n dashboard doen slaan en dat is minstens zo
gevaarlijk als niet hands-free telefoneren. Maar echt helemaal
geïnteresseerd word ik natuurlijk pas als Bernlef zijn ongedimde
licht laat schijnen over de Nederlandse jazz, want daar hoor ik (niet
volgens iedereen!) toch ook een beetje bij. Een volgende klap op m'n
dashboard verdient hij al meteen met de koene constatering dat de als
paddestoelen uit de grond gerezen en zwaar gesubsidiëerde jazz-
opleidingen vrijwel alleen vakkundige klonen hebben opgeleverd die net
zo jazz spelen als het schaap Dolly kan blaten. Als Bernlef dan ook nog
het recentelijk in de pers zo luid bejubelde Duke Ellington-mopjes-
naspelen door al of niet aan het Concertgebouw verbonden Nederlandse
Big Bands als 'totale onzin' afdoet, parkeer ik m'n auto langs de kant
van de weg om maar niets te missen van zijn waarschijnlijk briljante
eind-visie op de stand van zaken in de Nederlandse jazz. De jazz is
gered! Van pure opwinding over zoveel plotselinge erkenning van iemand
die nota bene tot voor kort nog voorzitter was van een jazzstichting
die ik, op z'n zachtst gezegd, beschuldigde van activiteiten die funest
waren voor de ontwikkeling van de Nederlandse jazz, sla ik dubbelhard
op m'n dashboard omdat het uur van de waarheid nu eindelijk aangebroken
is. En dat had ik beter niet kunnen doen, want door die klap valt niet
alleen Radio 1 uit, maar krijg ik bovendien de jengelende cd weer
vakkundig op gang. Ik mis daardoor niet alleen Bernlefs laatste oordeel
maar bovendien ook het einde van dat voortreffelijke AVRO-radio-
programma Opium, zodat ik nooit te weten zal komen of de jazz nu
wél of niet de eenentwintigste eeuw zal halen met of zonder onze
gezamenlijke eindconclusie. Het blijft gissen, en dat is toch op z'n
minst echt wel vervelend te noemen.
|
NRC Webpagina's
20 SEPTEMBER 1999
Eerder verschenen in deze rubriek:
Aardrijkskunde, maar dan leuk
(13 september 1999)
Radio-aanzetmomenten
(6 september 1999)
Nog één keer Adjes Top 10
(30 augustus 1999)
Kafka kan het niet bedenken
(23 augustus 1999)
De Soul van Pete Felleman
(16 augustus 1999)
Amsterdams luchtkasteel
(9 augustus 1999)
Vrienden in het buitenland
(2 augustus 1999)
De Stem Martin Ros
(19 juli 1999)
Alstublieft: geen Jazz op Zes
(12 juli 1999)
De tour, de tour, voor altijd
(5 juli 1999)
Radio 1 wordt volwassen
(7 juni 1999)
Boem, boem uit de chatroom
(17 mei 1999)
Samengeknepen billen
(10 mei 1999)
Een vriend in de ether
(26 april 1999)
Inventief B92 omzeilt Milosevic
(29 maart 1999)
Nieuws om de hoek
(15 maart 1999)
Haitinks jaren
(1 maart 1999)
Toneelspel zonder beeld
(22 februari 1999)
De publieke taak (geheim)
(15 februari 1999)
Rustpunt in de rat race
(18 januari 1999)
Eerder verschenen artikelen in het archief.
|