NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

MARIE-JOSÉ KLAVER

Het onafhankelijke Belgradose radiostation B92, dat twee jaar geleden zijn toevlucht nam tot Internet nadat het door de Servische autoriteiten uit de lucht was gehaald, stelt verboden en opgedoekte media in de gelegenheid om via hun website nieuwsberichten uit te zenden.

Voor zolang het duurt, want onder de informatiewet die vorige week in werking trad is ook de toekomst van B92 allerminst zeker.

Op de site zijn nu in elk geval nog videofilms te zien van de sluitingen van enkele kranten. En via een Engelstalige mailinglijst bericht B92 twee keer per dag over de vervolgingen van journalisten en de situatie in Kosovo en Servië. ,,De gastuitzendingen worden opvallend vaak gestoord,'' vertelt Sonja Radenkovic, de webontwerper van B92, die op bezoek is in Amsterdam om onder andere de mogelijkheden van een webredactie in ballingschap te onderzoeken. ,,We zijn op alles voorbereid. Toen begin oktober bekend werd dat de NAVO Servië misschien zou aanvallen, hebben we midden in de nacht een backup gemaakt van onze Internetcomputers. Als de regering ons verbiedt, willen we via Internet gewoon nieuwsuitzendingen blijven maken.''

De meeste websites van B92 en de Association of Independent Electronic Media (ANEM) staan nu op een aparte computer bij de Nederlandse Internetaanbieder XS4ALL. Ook in de Verenigde Staten worden reservekopieën van B92 bewaard.

XS4ALL verzorgt sinds 1996 een deel van de Internetverkeer van B92. Het begon met een beveiligde e-mail verbinding voor de Servische provider Opennet, die Internettoegang voor journalisten en onafhankelijke media- organisaties biedt. Toen de Servische regering in december 1996 tijdelijk de zendvergunning van B92 introk, kon de radiozender de verbinding met XS4ALL gebruiken om via Internet in RealAudio uit te zenden. Volgens Maurice Wessling van XS4ALL heeft de verbinding met Amsterdam een ,,zeer sterke symbolische waarde.

Door de censuur via Internet te ontduiken kregen de gebeurtenissen ineens extra nieuwswaarde. En door die aandacht werd B92 weer minder kwetsbaar voor overheidsingrijpen.'' B92 is de afgelopen jaren uitgegroeid van een klein radiostation tot een medianetwerk dat via radio, televisie en Internet onafhankelijke nieuwsprogramma's en documentaires uitzendt en boeken en cd's uitgeeft. Het afgelopen jaar heeft B92 met XS4ALL en de BBC Worldservice verschillende faciliteiten opgezet om de zender minder kwetsbaar te maken voor censuur en fysiek ingrijpen door de regering.

Via Internet wil B92 nu ook de lokale ether bereiken. Het is de bedoeling het B92-signaal via het Net naar Londen te brengen en het daar op de satelliet te zetten. Plaatselijke stations in Servië kunnen het dan ontvangen en via de FM verder verspreiden en zo van B92 een landelijk station maken. Volgens Wessling is deze omweg nodig omdat B92 zelf geen vergunning krijgt om een satellietschotel op hun dak te zetten.

Of de plannen slagen, is onzeker. ,,Toen we twee jaar geleden begonnen met uitzenden via Internet, wist de regering niet wat ze overkwam'', zegt Sonja Radenkovic. ,,Ze hadden geen idee van de mogelijkheden. Inmiddels zijn de autoriteiten niet meer zo naïef en is er een reëel risico dat ze B92 verbieden.''

Drazen Pantic van Opennet is ervan overtuigd dat de Internetuitzendingen vanuit Belgrado onder alle omstandigheden gewoon kunnen doorgaan. Als de regering onze telefoonlijnen doorsnijdt, zenden we via satelliettelefoons uit, laat Pantic per e-mail weten. Volgens hem is Internet, gecombineerd met satelliettechnologie, zo krachtig dat het onmogelijk is de vrije pers in Servië het zwijgen op te leggen.

B92 op het web: www.b92.net en b92eng.opennet.org

Zie ook:
Onafhankelijke media in Servië komen in gevaar (10 oktober 1998)

Belgrado komt met 'totalitaire' mediawet (19 oktober 1998)

Servische mediawet brengt overtreders binnen 48 uur letterlijk tot de bedelstaf (29 oktober 1998)

Open brief aan president Milosevic van twee redacteuren van het verboden blad Evropljanin (29 oktober 1998)

Eerder verschenen in deze rubriek:

In memoriam: Jon Postel
(24 oktober 1998)
Kinderfilters
(17 oktober 1998)
Op zoek naar de betere lezer
(10 oktober 1998)
Gekrakeel over namen
(3 oktober 1998)
Partijen actief op Duitse Web
(26 september 1998)
Online Aandelen
(19 september 1998)
Op zoek naar spelden
(12 september 1998)
Schaamteloze onkunde
(5 september 1998)
Het recht op versleuteling
(29 augustus 1998)
Het Monica effect
(22 augustus 1998)
Paniekzaaiers
(15 augustus 1998)
Actie-mail
(8 augustus 1998)
Uit de kast op het Web
(1 augustus 1998)
Seks en beschermde namen
(18 juli 1998)
Digitaal verzet tegen censuur
(4 juli 1998)
Opmars der filters
(27 juni 1998)
Bommengooien op het Net
(20 juni 1998)
Recht in de slag met Internet
(13 juni 1998)
Een wereldbrein
(6 juni 1998)
Ringo's krakende stoeltje
(30 mei 1998)
Ex-hackers worden voorzichtiger
(23 mei 1998)
De revolutie voorbij
(16 mei 1998)
Cultuurbarbaren en dieven
(9 mei 1998)
Nieuwe media, nieuwe grenzen
(2 mei 1998)
Het valt wel mee
(14 april 1998)
Usenet onder 'curatele'
(7 april 1998)
Een beetje samen op internet
(31 maart 1998)
De gaten in Windows
(24 maart 1998)
Het gevaar van zelfregulatie
(17 maart 1998)
Cyberaanval op het Pentagon
(10 maart 1998)
Gemodder met Webkanalen
(3 maart 1998)
Digitale revolutie geeft leraren het nakijken
(24 februari 1998)
Fascinatie en verbijstering
(17 februari 1998)
Niets vragen, niets zeggen
(10 februari 1998)
Op zoek in Nederland
(3 februari 1998)
Van @ tot zwart gat
(27 januari 1998)
Te weinig en te vroeg
(20 januari 1998)
Vieze woorden in de ruimte
(13 januari 1998)
Van boomhut tot grachtenpand
(6 januari 1998)

Eerder verschenen artikelen in het archief.