NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

MARIE-JOSÉ KLAVER
Het valt niet mee om in alt.support.disabled.sexuality, een nieuwsgroep voor gehandicapten die over seksualiteit willen discussiëren, een bericht te vinden dat iets met het thema van de groep te maken heeft.

Net als vele andere Usenet nieuwsgroepen bestaat alt.support.disabled.sexuality grotendeels uit spam, ongewenste digitale reclame. Tussen ongeveer 100 advertenties voor commerciële pornosites staat een berichtje van een Deen die een bepaald boek zoekt en een oproep van een Amerikaanse gehandicapte om uit te wijken naar een spamvrije locatie om daar verder te praten.

Usenet is één van de oudste Internettoepassingen. Het is in 1979 ontstaan als platform voor systeembeheerders en wetenschappers om snel informatie over technische problemen en onderzoek uit te wisselen. Anders dan bij email zijn de discussies publiek. Toen Usenet pas bestond, waren er slechts een paar nieuwsgroepen en was het mogelijk om elke dag in een half uur alle nieuwe berichten te lezen.

Tegenwoordig bestaan er tienduizenden nieuwsgroepen, over de meest uiteenlopende onderwerpen als taal, computers, huisdieren en seks, waarin dagelijks honderdduizenden berichten worden gepost. Sinds twee jaar worden de meeste Usenet-discussiegroepen vervuild door spam. Volgens sommige systeembeheerders worden er wekelijks meer dan een miljoen advertenties op Usenet gepost. Usenet veteraan Chris Lewis schat dat Usenet momenteel voor 80 procent uit spam en berichten van mensen die spam bestrijden bestaat.

Uit protest tegen de enorme hoeveelheid spam die Usenet teistert, heeft een groepje Internetgebruikers en systeembeheerders eind vorige week Usenet 2 opgericht, een alternatief stelsel van nieuwsgroepen binnen het huidige Usenet (www.usenet2.org).

Usenet 2-groepen zijn te herkennen aan het voorvoegsel 'net'.

Usenet 2 kent strenge regels: wie eenmaal spam verstuurt, ligt er voorgoed uit. Ook providers die berichten van spammers doorlaten worden geblokkeerd. Iedere groep wordt door een vrijwilliger in de gaten gehouden die spam direct verwijdert.

'Elektronische gevangenisbewaarders' willen de nieuwsgroepbeheerders zichzelf niet noemen - dat zou potentiële vrijwilligers te veel afschrikken. Ze bestempelen zichzelf liever als 'czar'.

'Czarina' Kate Wrightson, werkzaam als promovendus aan de universiteit van Georgia, heeft alle Usenet 2-groepen over het thema onderwijs onder haar beheer. ,,Ik bepaal welke berichten in deze groepen thuishoren, aan welke regels berichten moeten voldoen en of er groepen bij komen'', antwoordt ze per e-mail op de vraag wat haar taken als nieuwsgroepbeheerder precies zijn.

Op het oorspronkelijke Usenet is één ding uit den boze, en dat is censuur en alles wat maar enigszins naar een beperking van de vrijheid van meningsuiting riekt. De methode die op Usenet 2 wordt gebruikt om spam te bestrijden stuit dan ook op veel weerstand op het reguliere Usenet. Moderatie door vrijwilligers ontaardt al snel in censuur en dat is veel erger dan spam, is de gangbare opvatting.

,,Op Usenet 2 krijg je het probleem dat een beheerder misschien andere ideeën heeft over wat wel en geen spam is dan de lezers van een nieuwsgroep'', denkt Perry Rovers, die verantwoordelijk is voor het doorgeven van Usenet-nieuwsgroepen bij de Eindhovense provider IAE. Rovers vindt Usenet 2 overigens wel een goed initiatief omdat het gewone Usenet bijna bezwijkt onder spam.

,,Czars zijn geen absolute heersers'', zegt John Mozena, een marketing manager uit Michigan, die de groepen over sport en geneeskunde beheert.

Het is nog te vroeg om vast te stellen of Usenet 2 een succes wordt of niet. De meeste groepen liggen er nog verlaten bij. Slechts enkele providers, waaronder IAE, geven de nieuwe groepen door. Voor Usenet-veteranen breken nostalgische tijden aan: een half uur per dag is genoeg om alle nieuwe berichten op het tweede Usenet te lezen.

Eerder verschenen in deze rubriek:

Een beetje samen op internet
(31 maart 1998)
De gaten in Windows
(24 maart 1998)
Het gevaar van zelfregulatie
(17 maart 1998)
Cyberaanval op het Pentagon
(10 maart 1998)
Gemodder met Webkanalen
(3 maart 1998)
Digitale revolutie geeft leraren het nakijken
(24 februari 1998)
Fascinatie en verbijstering
(17 februari 1998)
Niets vragen, niets zeggen
(10 februari 1998)
Op zoek in Nederland
(3 februari 1998)
Van @ tot zwart gat
(27 januari 1998)
Te weinig en te vroeg
(20 januari 1998)
Vieze woorden in de ruimte
(13 januari 1998)
Van boomhut tot grachtenpand
(6 januari 1998)

Eerder verschenen artikelen in het archief.