NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

De Europese Unie wil graag hard reageren op de Russische oorlog in Tsjetsjenië. Maar angst om interim-president Poetin voor het hoofd te stoten leidt tot voorzichtigheid.

Door onze correspondent BEN VAN DER VELDEN

BRUSSEL, 26 JAN. Sinds Vladimir Poetin vorige maand interim president van Rusland werd, verdringen vertegenwoordigers van de Europese Unie zich voor zijn deur. De Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Joschka Fischer, en zijn Italiaanse collega Lamberto Dini werden vorige week als eersten in Moskou ontvangen. Maandag speelden zij daardoor een centrale rol tijdens overleg van de EU-ministers van Buitenlandse Zaken over de betrekkingen met Rusland.

Zij gaven uit de eerste hand indrukken over Poetin. Dat vonden niet alle aanwezigen even interessant. De Franse minister Hubert Védrine, die pas deze week bij de Russische interim president aan de beurt is, wilde duidelijk niet de indruk geven dat hij op basis van zijn Duitse en Italiaanse collega koerste. Daarom uitte hij zich vooral in orakeltaal over een Europese positie tegenover Rusland en de oorlog in Tsjetsjenië die "coherent en logisch", " duidelijk en zonder dubbelzinnigheden" moet zijn.

De boodschap van Fischer en Dini kwam er op neer dat het protest tegen de manier waarop Russische militairen in Tsjetsjenië optreden moet doorgaan, maar dat het daarnaast vooral van belang is om goede betrekkingen met Poetin te ontwikkelen. Ze achten de kans groot dat Poetin de Russische presidentsverkiezingen dit voorjaar wint en dat ze het daarom nog geruime tijd met hem moeten stellen. Geen maatregelen tegen Rusland die de stemming bederven, was hun boodschap.

De aanwezige EU-ministers sloten zich vervolgens bij die houding aan. (Minister Van Aartsen was bij de bespreking vertegenwoordigd door een hoge Nederlandse diplomaat, omdat hij wegens een Haagse bijeenkomst besloten had Brussel voortijdig te verlaten.) De toon van de EU- ministers was opvallend anders dan de toon die de Europese regeringsleiders in december nog bezigden toen zij tijdens de top van Helsinki tot een verklaring over Rusland besloten. De regeringsleiders verklaarden toen weliswaar te wensen dat Rusland zich niet van Europa isoleert, maar kondigden als drukmiddel tegen het Russische optreden in Tsjetsjenië tegelijkertijd een aantal als hard omschreven maatregelen aan. Volgens de Finse minister van Buitenlandse Zaken, Tarja Halonen, lieten die zien dat de EU "krachtig maar ook constructief" wil zijn. De regeringsleiders overwogen de nog maar kort benoemde hoge functionaris voor het buitenlands beleid, Javier Solana, persoonlijk met hun verklaring naar Moskou te sturen. Ze zagen daar vanaf toen bleek dat Solana, de voormalige secretaris-generaal van de NAVO, dringend naar Turkije moest. De uitwerking door de EU-ministers van Buitenlandse Zaken van de in Helsinki aangekondigde maatregelen tegen Rusland bleek maandag weinig indrukwekkend. Negentig miljoen euro gebruikelijke hulp voor Rusland zal dit jaar aan humanitaire doelen worden besteed, van Rusland zal geëist worden handelsafspraken niet de overtreden, een wetenschappelijk akkoord wordt opgeschort en gunstige invoertarieven voor Russische producten worden niet uitgebreid. De EU-ministers vermeden zoveel mogelijk over sancties te praten en hun voorzitter, de Portugese minister van Buitenlandse Zaken, Gama, legde er de nadruk op dat hij blijft hopen dat Rusland in verband met Tsjetsjenië maatregelen neemt die het de EU mogelijk maken zich anders op te stellen. De maandag afgekondigde maatregelen wijken niet af van de besluiten van de Europese regeringsleiders in Helsinki. Maar door het aftreden van de Russische president Jeltsin en de nieuwe rol van Poetin is de situatie veranderd. Wat vorige maand nog "hard" werd genoemd, werd deze week voorzichtiger gepresenteerd.

GOS kiest Poetin als voorzitter

MOSKOU, 26 JAN. De leiders van het Gemenebest van Onafhankelijke Staten (GOS), het samenwerkingsorgaan van twaalf voormalige Sovjet-republieken, hebben gisteren de Russische president Vladimir Poetin gekozen tot voorzitter. Ze hadden kunnen besluiten met de benoeming te wachten tot de Russische presidentsverkiezingen van 26 maart. Ze lieten er geen twijfel over bestaan dat de keuze een steunbetuiging is aan Poetin.

"We geloven en hopen dat hij tot Russisch president wordt gekozen", zei president Aliev van Azerbajdzjan. Poetin beloofde op zijn beurt dat Rusland niet zal trachten het GOS te domineren of de Sovjet Unie weer tot leven te brengen.

Het Russische ministerie van Defensie heeft gisteren laten weten dat het aantal Russische doden sinds de inval in Tsjetsjenië in september 1.173 bedraagt. Van hen zouden 820 onder het ministerie van Defensie vallen en 353 behoren tot speciale eenheden van Binnenlandse Zaken.

Russische troepen in de Tsjetsjeense hoofdstad Grozny konden gisteren weinig vorderingen melden. Volgens een legerwoordvoerder zijn de troepen nog een halve kilometer verwijderd van het centrale Minutkaplein, dat vitaal is voor de controle over de hoofdstad. Volgens gewonde Russische soldaten neigen de troepen gebouwen die overdag zijn veroverd 's nachts weer te verlaten uit angst voor Tsjetsjeense aanvallen. Die opereren in kleine groepjes van hooguit vijftien strijders.

Het aantal Tsjetsjeense vluchtelingen in het naburige Ingoesjetië is de afgelopen weken gegroeid met 50.000 tot 250.000. Veel vluchtelingen leiden aan besmettelijke ziektes, vooral open TBC.

( a d v e r t e n t i e s )