U kijkt naar de website van NRC Handelsblad gedurende de periode 1995-2001. Bezoek ook de de huidige site.
   B U I T E N L A N D
24/7 Media Europe ad
NIEUWS  | TEGENSPRAAK  | SUPPLEMENT  | AGENDA  | ARCHIEF  | ADVERTENTIES  | SERVICE 

  NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S c h a k e l s
Aanklachten tegen Pinochet

Dossier Pinochet (BBC)


Pinochet staat op en begint te lopen


Augusto Pinochet had gisteren nog geen voet op Chileense grond gezet, of het land was weer diep gespleten. De ex-dictator boezemt nog steeds angst in.

Door onze correspondent MARJON VAN ROYEN

SANTIAGO DE CHILE, 4 MAART. Daar komt het militaire vliegtuig met Pinochet erin dan eindelijk de landingsbaan afgetaxied. Het groen- grijze ontvangstcomité van militairen, ex-militairen en rechtse politici staat strak in het gelid. Tussen de wachtenden wapperen zelfs de zwarte rokken van de aartsbisschop. De militaire kapel houdt zijn muziekinstrumenten in de aanslag. Zodra de ex-dictator zich vertoont zullen ze het lied van de strijdkrachten spelen, en ook Lili Marleen. De 'lievelingsmuziek' van mi general had het hoofd van de Chileense strijdkrachten onthuld. "Om wat martiale brille te geven aan deze ceremonie, waarmee we onze onvoorwaardelijke steun aan Pinochet willen uitdrukken", zei de legerleiding in een communiqué.

De centrum-linkse regering had helemaal geen zin in een welkomstceremonie. " Het leek ons niet gepast om van de aankomst van ex- president Pinochet een publieke happening te maken", verklaarde de socialistische minister van Buitenlandse Zaken, Raúl Troncoso. Te laat. Want het feest kwam er toch. Zoals ook de 'excessen' waarvoor de regering had gewaarschuwd er uitgebreid kwamen. Sinds de vroege ochtend toerden de aanhangers van Pinochet als dolle voetbal-hooligans door de stad. Toeterend, en zwaaiend met vlaggen en stokken. Verschillende buitenlandse journalisten werden door de 'blije' aanhang achterna gezeten en in elkaar geslagen. Hoe zal Pinochet na anderhalf jaar huisarrest in Groot-Brittannië zijn vaderlandse bodem betreden, was de vraag die nu iedereen bezighield. Als gebroken oude man, of toch als de ex-dictator die in Chili nog steeds aan de touwtjes trekt? "Mijn nachtmerrie is dat hij opeens uit zijn rolstoel opstaat, en begint te lopen", had Noemí Baenza gezegd, een Chileense bannelinge die de concentratiekampen van Pinochet van binnen kent.

Nauwelijks gaat de deur van het vliegtuig open of er komt een geruststellende rolstoel in zicht. Tenslotte was het zijn 'slechte gezondheid' die de Britten ervan overtuigd had de ex-dictator vrij te laten. Er wordt geprutst en getrokken om het ding in de juiste positie te manoeuvreren. En ja hoor. Daar verschijnt Pinochet. Geholpen door een generaal in uniform gaat Pinochet in de rolstoel zitten. Volgt een eindeloos durende scène waarbij Pinochet met rolstoel en al het vliegtuig uit wordt getakeld. Zijn banden raken het asfalt, en de harmonie begint te spelen. Applaus van het rijen dikke ontvangstcomité. Zakdoeken komen te voorschijn. Er wordt geroepen: "Welkom generaal!" Ook de Chileense pers kan zich niet beheersen. En dan gebeurt het: langzaam staat Pinochet op uit zijn rolstoel en begint over de landingsbaan te lopen. Hij wendt zich naar de menigte en steekt zijn armen met een overwinningsgebaar in de lucht. De nachtmerrie van Noemí blijkt echt: zo ziek en zielig is Pinochet dus niet. Hij omhelst zijn familie. Kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen. De commandant van de strijdmacht als een bejaardenverzorger aan zijn zijde.

Dan wandelt Pinochet naar de klaarstaande helikopter, die hij eigen- benig beklimt om naar het militair hospitaal in Santiago te worden gebracht. "Gelijk de eerste dag heeft Pinochet weer zijn capaciteit bewezen om het land te splijten", zegt advocaat Hugo Gutiérrez.

Het eerste conflict waar Pinochet gisterenmorgen voor zorgde was de vraag of de pers bij de welkomstceremonie mocht zijn. Al vanaf vijf uur 's ochtends stond het hele circus voor de ingang van het luchtmachtbataljon van Santiago, waar Pinochet om tien uur zou landen. Sommige filmploegen stonden al op de landingsbaan toen de oekaze kwam: geen pers bij de landing. Het leger zei dat het verbod van de regering kwam. Maar de regering legde de schuld bij het leger.

In grote chaos werd de pers op het laatst toch toegelaten. Later moest de regering schuld bekennen. Zonder pers zou de intocht van Pinochet vanzelf een privé-partijtje zijn geworden, was de gedachte. Dan zou de 'triomfale intocht' die de regering vreesde niet hebben plaatsgevonden. De beschuldiging van de pers luidde natuurlijk: inperking van de persvrijheid. Onder druk van de militairen moest de regering wel zwichten. En zo is de hoogste democratische autoriteit van het land direct na diens terugkeer door Pinochet en 'zijn' leger in verlegenheid gebracht.

Gesterkt door de terugkomst van mi general vaart de legertop even later uit tegen de minister van buitenlandse zaken. Deze beloofde dat er een 'eerlijk proces, zonder politieke inmenging' tegen Pinochet zal komen, mocht Justitiedaartoe besluiten. Volgens de minister was de aanhouding van Pinochet in het Verenigd Koninkrijk ook een beetje "zijn eigen schuld". De militairen zijn woedend en eisen excuus. En nog bozer zijn ze over de suggestie dat Pinochet zich uit de politiek zou moeten terugtrekken. De regering vindt dat hij zijn zelfbenoemde baan als 'senator voor het leven' zou moeten opgeven. "Mi general beslist zelf wel wat hij met zijn toekomst doet", luidt de koele repliek.

"Het is steeds hetzelfde liedje", zegt advocaat Gutiérrez. "Zodra Pinochet 'boe' roept, denken de partijen van centrum-links gelijk dat er een nieuwe coup dreigt, en schikken ze in."

Daarom heeft de advocaat er een hard hoofd in dat Pinochet ooit in Chili berecht zal worden. "Juridisch is het mogelijk om Pinochet te berechten. Maar politiek lijkt het onhaalbaar", zegt Gutiérrez.

"Elke ex-dictator zou de rolstoel als symbool moeten nemen", grapt iemand als de lege rolstoel van Pinochet de landingsbaan wordt afgereden. De helikopter van de ex-dictator is al opgestegen, en nu pas klinkt Lili Marleen, door de kapel omgebouwd tot een fikse mars.


Zie ook:

'Generaal Pinochet, dank dat u bestaat!' (3 maart 2000)
Pinochet mag terug naar Chili (2 maart 2000)
Achttien maanden Pinochet (2 maart 2000)
Lek leidt tot politieke rel in Spanje (17 februari 2000)
Beulen en slachtoffers leven samen in Paine (7 februari 2000)
Hof staat vrijlaten van Pinochet toe (31 januari 2000)
'Pinochet nogmaals onderzoeken' (15 januari 2000)
Rechter wil rapport over Pinochet zien (13 januari 2000)
Pinochet in beroep tegen uitwijzing (23 oktober 1999)
Effecten Pinochet-kwestie nu al merkbaar, 28 september 1999
Pinochet is niet onschendbaar (26 november 1998)
Spaanse rechter vraagt uitlevering Pinochet (4 november 1998)
Oud-dictator Pinochet aangehouden (19 oktober 1998)
Spoken uit het verleden (3 augustus 1998)

NRC Webpagina's
4 MAART 2000


( a d v e r t e n t i e s )

24/7 Media Europe ad

24/7 Media Europe ad

24/7 Media Europe ad

    Bovenkant pagina

NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl)