U kijkt naar de website van NRC Handelsblad gedurende de periode 1995-2001. Bezoek ook de de huidige site.
    M E D I A  
NIEUWS  | TEGENSPRAAK  | SUPPLEMENT  | AGENDA  | ARCHIEF  | ADVERTENTIES  | SERVICE 

  NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

De vertrouwde propaganda

W. WOLTZ
Op 1 april zouden wij het niet geloven. Maar nu het bijna 1 mei is, moet het wel waar zijn. Voor het eerst zullen 35 buitenlandse waarnemers komen controleren, of de verkiezingen in Nederland wel eerlijk verlopen.

Dat meldt Joris van Casteren in De Groene Amsterdammer. Ze komen op invitatie van Buitenlandse Zaken, uit landen met grote democratische ervaring zoals Armenië, Bosnië-Herzegovina, Kazachstan, Albanië, Moldavië, Macedonië en Moldavië. De 35 uitverkorenen krijgen een prachtig programma voorgeschoteld. Ze wonen een lijsttrekkersdebat in Nieuwspoort bij (met simultaanvertaling over hypotheekaftrek en optieregelingen) en worden op verkiezingsdag in groepjes door het land verstrooid. De Kieswet is zelfs haastig aangepast om hun aanwezigheid in de stemlokalen mogelijk te maken. Het programma kost een half miljoen gulden, maar het is voor ons bestwil. Hoezo? Heel simpel. De Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking OVSE, waar Europese landen, de USA en Canada bij zijn aangesloten, dringt er bij labiele democratieën (als Armenië, Kazachstan etc) altijd op aan, onder dreiging van sancties, om waarnemers toe te laten.

Om de pil niet al te bitter te maken en gelijkwaardigheid te suggereren, heeft Nederland nu ook waarnemers uit díe landen geïnviteerd. Iedereen beseft dat dit uitstapje meer educatief dan controlerend is. Hoewel? Waarnemer Parouir Airikian, parlementslid in Armenië, ziet zijn rol anders; hij vindt dat hij niet beknot mag worden. ,,Als ik een stemming niet vertrouw, geef ik de kiescommissie opdracht opnieuw biljetten te tellen. Dat recht heb ik als OVSE-waarnemer.'' Ook de twee controleurs uit de Oekraïne zullen geen loopje met zich laten nemen. ,,Hoe groot de druk ook is, wij zijn geen waarnemers die wel een oogje zullen toeknijpen. Van fraude maken we direct melding. We zullen bijdragen aan de totstandkoming van een democratisch Holland.''

Asjeblieft, de zweep erover.

Hopelijk laten Knyazevych en Spivak in Arnemuiden of Den Haag de hele boel overtellen, als wraak voor dit absurde idee.

En wat denken de Oost-Europese waarnemers als ze de weekbladen laten vertalen? Ze raken in de grootste verwarring, want zij dachten dat democratie voor de pers 'kritische beoordeling' betekent.

Hoe moeten ze bijvoorbeeld het lovende portret van Hans Wijers in Vrij Nederland (,,Ik ben een ongelooflijke positivo'') zien? Vooral omdat de minister waarschijnlijk niet terugkomt. Tot verdriet van zijn ambtenaren, maar niet van Wijers zelf, want hij blijft een schichtig politiek hert.

Meer verwarring: Elsevier heeft het wonderlijke idee gehad om alle ministers te vragen zélf een lijstje met hun prestaties in de vier paarse jaren te laten maken. Dachten Knyazevich cs net dat zoiets bij uitstek de taak van een journalist is, lezen ze weer de vertrouwde overheidspropaganda.

Echt informatief voor de bende van 35 is vermoedelijk HP/De Tijd. Daaruit kunnen zij leren dat verpakking belangrijker is dan inhoud . HP, true to type, laat een aantal reclamedeskundigen hun mening geven over de campagnes van de politieke partijen. Algemeen oordeel: knudde, vreselijk dom en mat. Borst is een verdwaalde oma in een jongensclub, De Hoop Scheffer een bedachte, samengestelde man (,,Hij moet leren voelen wat hij zegt''). Rosenmöller is een glad glamourprinsje, Kok een grijze Opel. Met Bolkestein zouden ze graag aan de slag gaan, en Wijers heeft alles maar zit bij de verkeerde partij.

Belangwekkend voor buitenlandse gasten is ook wat de 47 redacteuren en medewerkers van De Groene, het meest geëngageerde van alle weekbladen, stemmen. Niet dat de helft links stemt (GroenLinks, SP en nog net PvdA) maar dat de andere helft het niet weet, het niet wil zeggen of uit balorigheid helemaal niet wil stemmen. Rebellie en moedeloosheid heersen daar. Overigens geen slecht idee, dat redacties vlak voor de verkiezingen hun kaarten op tafel leggen. Dan weet de lezer tenminste welke wolven in schaapsvacht hij over de vloer krijgt.

NRC Webpagina's
30 APRIL 1998



Eerder verschenen in deze rubriek:

Colijn: nare man of oorlogsmisdadiger?
(16 april 1998)
Belijdenisfetisjisme
(9 april 1998)
De wereld volgens Van Daalen
(2 april 1998)
Gelukkig leven in Elsevier
(26 maart 1998)
Mooi verhaal maar is het waar
(19 maart 1998)
De wekelijkse soufflé van HP
(12 maart 1998)
Handel in genegenheid
(5 maart 1998)
Toenemende misdadigheid
(26 februari 1998)
In de vaart der volkeren
(19 februari 1998)
Fastfood-mentaliteit rukt op
(12 februari 1998)
Voor lezers onbekende bronnen
(5 februari 1998)
Weinig nieuws, wel meningen
(29 januari 1998)
Draaiende belangstelling
(22 januari 1998)
In een land van krankzinnigen
(15 januari 1998)
Zoveel suggestie in een foto
(8 januari 1998)
Meer dan één mens aankan

Eerder verschenen artikelen in het archief.


    Bovenkant pagina

NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl)