U kijkt naar de website van NRC Handelsblad gedurende de periode 1995-2001. Bezoek ook de de huidige site.
    M E D I A  
NIEUWS  | TEGENSPRAAK  | SUPPLEMENT  | AGENDA  | ARCHIEF  | ADVERTENTIES  | SERVICE 

  NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Colijn: nare man of oorlogsmisdadiger?

W. WOLTZ
Nog steeds raken mensen besmet met het aids-virus door een bloedtransfusie. Dat bericht haalt Vrij Nederland uit het Tijdschrift voor Geneeskunde van deze week. Getrapt nieuws dus, nieuwser nieuws dan wanneer alleen medische vaklieden het zouden lezen. Goed opgelet van VN - de dagbladen hebben dat bericht niet opgepikt. Of het is een kwestie van voorkennis.

Merkwaardig overigens, dat zo'n mededeling nogal schokkend is. Bloed moet zuiver zijn, net als water en lucht, basis-ingrediënten voor het bestaan. Zo denken mensen: bloedontvangers zijn compleet onschuldig en afhankelijk, ze zijn al ziek en worden dan nog extra gestraft door nalatigheid van anderen. Een begrijpelijke redenering, maar geen rationele. Want ándere onschuldigen lopen ook gevaar: iedereen weet dat operatiekamers vaak vol zitten met hardnekkige en gevaarlijke bacteriën. Dat kan voorkomen worden door die operatiekamers een tijd te sluiten, maar dat kost veel geld.

Ook die aids-besmettingen (een tot twee gevallen per miljoen bloedtransfusies) zijn te voorkomen. Maar dan moeten de bloedbanken een nieuw soort test gaan gebruiken, en die is duurder dan de nu gebruikte. Helaas vermeldt VN, in dit geval verslaggever Yoeri Albrecht, niet hoeveel duurder die nieuwe test is. Want dan zouden we kunnen uitrekenen voor hoeveel geld die twee besmettingen te voorkomen zijn. Vervolgens moeten de professionals afwegen, of het wellicht goedkoper is (per te voorkomen infectie) de operatiekamer een tijdje grondig te ontsmetten. Maar dan moeten ze, zuiver wetenschappelijk gesproken, ook weten om wie het gaat. Om een jonge academicus in wie de maatschappij veel geld heeft geïnvesteerd en die net begint te renderen, of om een oude dame die alleen maar geld kost aan pensioen en medische zorg.

Zouden ze zo redeneren? Ik vermoed in principe van wel, en niet alleen in de medische zorg. Maar gelukkig zijn mensen uit krom hout gemaakt en handelen ze zelden verstandig en consequent. Het gevoel zegt in elk geval dat er een natuurwet is die zegt dat donorbloed van vreemde smetten vrij moet zijn.

Niet alle weekbladmedewerkers hebben gevoel voor nieuws. Rob Hartmans bijvoorbeeld bespreekt in De Groene Amsterdammer de nieuwe biografie van onze grote antirevolutionaire staatsman Hendrikus Colijn. Via de dagbladen weet de lezer al, dat Colijn in brieven aan zijn vrouw verslag deed van moordpartijen op Indische vrouwen en kinderen. (,,Ik heb 9 vrouwen en 3 kinderen, die genade vroegen, op een hoop moeten zetten en ze dood laten schieten. Het was onaangenaam werk, maar 't kon niet anders. De soldaten regen ze met genot aan hun bajonetten'').

Opzienbarend? Kennelijk niet voor Hartmans, die geeft deze bloeddorstige citaten nogal terloops, midden in zijn bespreking. Maar hij verbindt er wel een oordeel aan. ,,Was Colijn een oorlogsmisdadiger? Gemeten met de maatstaven die we thans hanteren, moet deze vraag bevestigend beantwoord worden. Toen werd dit optreden, als het tenminste ging om niet-Europese volken, gezien als betrekkelijk normaal.'' Die Hartmans durft, is het wel academisch-historisch correct om zó je nek uit te steken?

Het slot van de recensie is helemaal vernietigend voor de dode staatsman: ,,Moralisme of niet, wie dit eerste deel van de Colijn-biografie gelezen heeft, kan toch moeilijk tot een andere conclusie komen dan dat Colijn gewoon een nare man is geweest.''

Dit staat nota bene in De Groene, ooit een anarchistisch, strijdbaar blad, elke week bereid om brandkast, bijbel en wierookvat op te blazen . En wat is onze ex-minister-president-massamoordenaar? ,,Gewoon een nare man.''

Overigens betwijfel ik of Colijns slachtpartij, zelfs rond de eeuwwisseling, betrekkelijk normaal werd gevonden. Niet voor niets werden die feiten zo lang geheim gehouden. De lange stilte - ook over naoorlogse misdaden in Indonesië - zegt meer over de macht van het establishment en de zwakke, afhankelijke positie van de Nederlandse pers, dan over de historische normaliteit van moordpartijen op inboorlingen.

NRC Webpagina's
16 APRIL 1998



Eerder verschenen in deze rubriek:

Belijdenisfetisjisme
(9 april 1998)
De wereld volgens Van Daalen
(2 april 1998)
Gelukkig leven in Elsevier
(26 maart 1998)
Mooi verhaal maar is het waar
(19 maart 1998)
De wekelijkse soufflé van HP
(12 maart 1998)
Handel in genegenheid
(5 maart 1998)
Toenemende misdadigheid
(26 februari 1998)
In de vaart der volkeren
(19 februari 1998)
Fastfood-mentaliteit rukt op
(12 februari 1998)
Voor lezers onbekende bronnen
(5 februari 1998)
Weinig nieuws, wel meningen
(29 januari 1998)
Draaiende belangstelling
(22 januari 1998)
In een land van krankzinnigen
(15 januari 1998)
Zoveel suggestie in een foto
(8 januari 1998)
Meer dan één mens aankan

Eerder verschenen artikelen in het archief.


    Bovenkant pagina

NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl)