M E D I A
|
NIEUWSSELECTIE
|
Gesproken uitzicht
HERMAN AMELINK Vast onderdeel in het VPRO-programma De Avonden, het culturele programma dat van maandag tot en met vrijdag 's avonds van tien tot twaalf wordt uitgezonden op Radio 5, is Het Gesproken Uitzicht - niet te verwarren met Licht en Uitzicht van de Evangelische Omroep op zaterdagmiddag. Bekende en onbekende Nederlanders schetsen voor de VPRO-microfoon het uitzicht dat ze vanuit hun werkkamer hebben. Gerard van Westerloo, hoofdredacteur van De Groene, beschrijft vanuit Edam, leunend op de vensterbank, de verschillende koeien in het weiland waarop zijn studeerkamer uitkijkt. Een dag later krijgt zijn broer Fons, van de televisie, de microfoon. Huisschilder Jan Boon uit Bovenkarspel vertelt over de uit 1500 daterende, vierenhalve meter diepe welput in zijn tuin met een beeldje erop, waarvoor zijn jongste dochter model heeft gestaan, en over de zeventig jaar oude notenboom die geen noten meer geeft. Schrijver Rudolf Geel in Bussum tekent vanuit het donker van zijn op het noorden gelegen studeerkamer de bezigheden van zijn overbuurvrouw, die elke morgen komt kijken of het gras in haar tuin die nacht gegroeid is. Schrijver Adriaan Morriën geniet van het schemerlamplicht dat door de palmenkas van de hortus van Artis schijnt en kijkt naar een stelletje, blond meisje en donkere jongen, dat op het bankje op het plantsoen bij de Plantage Muidergracht zit te zoenen en leest een stemmig stukje dat hij daarover schreef. Radio maakt, veel meer dan de televisie, de verbeelding wakker. De uitzichten werken aanstekelijk. Je kijkt bewuster naar buiten. Sinds acht jaar heb ik uitzicht over een fraaie singel. In de linkerhoek van mijn raam staan twee gigantische treurwilgen over het water gebogen, die ook deze herfst weer hardnekkig proberen hun bladeren zo lang mogelijk vast te houden, veel langer dan de berken en populieren. Aan de voet van een van de bomen zat een paar maanden geleden een torenvalk aan zijn avondmaaltijd. De vogel die hij had gevangen was al zo toegetakeld dat hij onherkenbaar was geworden. Pas als over twee maanden de eerste schaatsers verschijnen en de singel in een Breugheliaans winterlandschap omtoveren, vallen de laatste wilgenbladeren naar beneden. Ze maken het ijs onder de bomen stroef en de schaatsers blijven op eerbiedige afstand. In het voorjaar zitten eenden achter elkaar aan en een paar weken later racen donzige bolletjes door het water. Op windstille avonden zie je de wijkende kringen van uit het water omhoog springende vissen. Als het hoogzomer is spetteren kinderen uit de buurt tot laat in de avond rond in hun rubberen bootjes. Ze trekken zich voort aan de tot op het water hangende takken van de treurwilgen. In de donkere zolderramen van de huizen aan de overkant van de singel zie ik 's morgens vroeg de landingslichten weerspiegeld van de vliegtuigen die neerstrijken op Zestienhoven. De torenklok van de kerk op de hoek slaat zeven uur. Op dat moment raken de wielen van een landend toestel de baan en overstemmen de afremmende motoren het begin van de nieuwsuitzending op Radio 1. Even later zie ik de overbuurvrouw op de aanwijzingen van NOS-Sportief in haar woonkamer meedoen met de dagelijkse gymnastiekoefeningen van Radio 5. Het meisje met de rugzak en de walkman gaat door mijn beeld naar links richting tramhalte. De ambtenaar met aktetas en oordopjes loopt de andere kant uit, zijn dagelijkse gang naar het NS-station om in Den Haag aan een bureau te zitten. 's Avonds gaan ze in omgekeerde richting. Dan kan ik ook waarnemen naar welk televisieprogramma de overburen kijken, want de gordijnen blijven naar goed Nederlands gebruik open en de lampen staan in de schemerstand. Een groen beeldscherm betekent voetbal. Ik ben nog niet als Adriaan Morriën in de verleiding gekomen de verrekijker te pakken om mijn uitzicht te vergroten. Kijken met de radio intrigeert. Fred van der Spek moest ik afgelopen vrijdagavond missen, maar vanavond kijk ik mee naar het uitzicht dat Hannes Kuyper, schilder en musicus te Haarlem, schetst.
|
NRC Webpagina's
24 NOVEMBER 1997
Oorlog is meer dan gruwelijk
|
Bovenkant pagina |