NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door HERMAN AMELINK
Vanouds leent de stilte van de vroege ochtend zich bij uitstek voor bezinning. Zeker die van de zondagochtend. Het is in kloosters de tijd voor gebed, bijbellezing, zang en meditatie. De Interkerkelijke Omroep Nederland (IKON) verzorgt elke zondagmorgen een geseculariseerde versie van het ochtendgebed. Als alternatieve vroege metten zendt deze omroep op Radio 1 tussen zeven en acht uur het programma De Andere Wereld van Zondagmorgen uit, een kerkelijk actualiteitenprogramma dat door het vroege uitzenduur hoogstwaarschijnlijk aan de meeste luisteraars voorbijgaat.

Dat is jammer. Wie het vorige week zondag door de hoge temperatuur in bed niet langer uithield, werd even na zevenen verrast door een half uur durende, sfeervolle reportage uit Praag. Het levensverhaal van de Tsjechische Jana Beranova, die als tiener na de communistische machtsovername in de jaren veertig met haar ouders naar Nederland vluchtte, werd op een natuurlijke wijze verweven met de geschiedenis van Praag. Overigens rijst bij zo'n reportage wel de vraag of die niet net zo goed door de VPRO of de Humanistische Omroep uitgezonden had kunnen worden.

Die vraag drong zich niet op bij het vervolg van de uitzending. De rest van de tijd werd onder meer besteed aan het kerkasiel. Eerst werd een reportage uit Helmond uitgezonden, waar een aantal Iraniërs onderdak heeft gekregen in de hervormde Bethelkerk. Daarna volgde een gesprek met de criminoloog Herman Bianchi over de historie van het kerkasiel. Formeel bestaat het kerkelijk asielrecht niet, gaf Bianchi toe, maar de overheid heeft desondanks altijd respect getoond voor de bescherming die de kerk aan vreemdelingen bood.

In het programma werd ook aandacht besteed aan de arme kant van Nederland. Het is vanuit christelijk perspectief een aanfluiting dat armen die permanent rood staan daarvoor worden gestraft of onder curatele worden gesteld, terwijl rijken die schulden maken - bijvoorbeeld door het nemen van een tweede hypotheek op hun huis om met dat geld te kunnen speculeren - daarvoor worden beloond met aftrek op hun inkomstenbelasting. Terecht plaatst een kerkelijke omroep als de IKON bij een dergelijke situatie publiekelijk vraagtekens.

De uitzending van gisterochtend kreeg door de na zeven uur en half acht ingelaste actualiteiten over de dood van prinses Diana een wat geïmproviseerd karakter. Na de berichtgeving door Hieke Jippes en Thijs Berman zal de aandacht voor het verhaal van een in Nederland wonende Algerijnse filmer en voor een reportage over vluchtelingen in Bosnië niet erg geconcentreerd zijn geweest.

Wie na acht uur overschakelt naar Radio 5 krijgt een heel ander ontbijt voorgeschoteld. Als een christelijke diskjockey praat de presentator van de EO psalmen, gezangen en geestelijke liederen aan elkaar. Dit programma speelt met massale koren en luidruchtige orgels en een meditatie in op de wensen aan de andere kant van kerkelijk Nederland.

In het daarop volgende uur zendt de NCRV op dezelfde zender onder meer een voor de radio gestileerde kerkdienst uit. De orgelmuziek is hier lichtvoetiger, de koralen klinken minder massaal dan bij de EO en zijn eigentijdser. Geen vette akkoorden van een orgel op volle sterkte, maar welluidende doorzichtige muziek, doorlopende stemmen, open kwinten en soms verrassende klankkleuren. Zo biedt de radio op de vroege zondagmorgen een boeiende staalkaart van kerkelijk Nederland. Laagkerkelijke en hoogkerkelijke, evangelische en maatschappijkritische christenen worden allemaal bediend op een wijze die past bij hun geloofsbeleving. En wie daar niet van gediend is kan uitwijken naar Vroege Vogels, de erfgenamen van Bert Garthoff die hun heil zoeken in de aanbidding van de natuur.

Eerder verschenen in deze rubriek:

Oorlog is meer dan gruwelijk
(5 mei 1997)
Besmettelijke radiospraak
(13 mei 1997)
Ether kinderloos
(26 mei 1997)
Met een half oor
(2 juni 1997)
Jazz volgens nieuwe formule
(9 juni 1997)
Het evangelie van Rover
(16 juni 1997)
Zwierig nieuws
(23 juni 1997)
Ouwejongens-krentenbrood
(30 juni 1997)
'Ici Radio Tour de France'
(7 juli 1997)
Een en al oor
(14 juli 1997)
Nostalgie
(21 juli 1997)
Nostalgie op zondag
(28 juli 1997)
Talig
(4 augustus 1997)
Dictatuur van de klok
(11 augustus 1997)
Het radioforum
(18 augustus 1997)
Sky heeft de plicht saai te zijn
(25 augustus 1997)