NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

SARAJEVO HEET NU GROZNY en in de riolen zitten sluipschutters die de weg kennen. Door de straten rijden pantserwagens, gevolgd door infanteristen die bij elke stap bang moeten zijn. En in de kelders vertoeven burgers, zonder eten en drinken. Huis voor huis moeten de Russische troepen de hoofdstad van de opstandige republiek in de Kaukasus veroveren. Dat gaat heel langzaam. Ondanks de massale bombardementen, die van Grozny een spookstad hebben gemaakt, stuiten de federale soldaten permanent op hinderlagen. Buiten Grozny is het niet anders. In Tsjetsjenië is een klassieke partizanenoorlog aan de gang. Als de Russen overdag denken dat ze een gebied onder controle hebben, worden ze 's nachts verrast door een hele andere realiteit. De oorlog begint dan ook herinneringen op te roepen aan de vorige tussen 1994-96, die toen op een smadelijke nederlaag uitdraaide.

Het aantal slachtoffers is onbekend. De Russische regering telt alleen doden die zijn gevonden en geïdentificeerd en komt zo tot ongeveer vierhonderd gesneuvelden. Volgens het comité van 'soldatenmoeders' zijn er al ruim 1.700 Russen omgekomen. Maar één ding is zeker. Het gaat niet goed. De mogelijke dood van generaal-majoor Malofejev vorige week symboliseert dat. Een gewone soldaat die sneuvelt, kan genegeerd worden. Een hoge officier die in handen van de vijand valt, is een ander verhaal.

IN MOSKOU BEGINT nu door te dringen dat de 'bevrijding' van Tsjetsjenië niet zo simpel is als het, op revanche beluste, volk wordt voorgespiegeld. Via scherpere controle op de media - de onafhankelijke omroep NTV wordt danig tegengewerkt, om nog maar te zwijgen van de buitenlandse media - probeert de regering van premier Poetin de schade te beperken. Ondertussen laat de gedoodverfde president geen gelegenheid voorbijgaan om te verklaren dat hij alle tijd heeft voor zijn klus. Maar de eerste ruzies binnen de krijgsmacht hebben zich al geopenbaard. Een paar weken geleden werd de populaire legergeneraal Sjamanov uitgerangeerd. Vervolgens gaf het leger de binnenlandse strijdkrachten (verantwoordelijk voor de ordehandhaving in 'bevrijd gebied') de schuld van een aantal pijnlijke fiasco's in Grozny. Afgelopen weekeinde is vervolgens de commandant van de politietroepen ontslagen en vervangen door generaal Tichomirov, een veteraan uit de vorige oorlog.

DE MOEIZAME opmars speelt Poetin vooralsnog geen parten. Zijn populariteit onder de bevolking blijft hoog. Maar in de politieke arena manifesteren zich haarscheurtjes. Bij de parlementsverkiezingen van vorige maand had het Kremlin vier potentiële bondgenoten in de strijd geworpen: in het centrum de eigen formatie Eenheid en op de flanken de Unie van Rechtse Krachten van ex-premier Kirijenko en elektriciteitsmagnaat Tsjoebais, de rapalje-partij van Zjirinovski alsmede de communisten. Doel was om de oppositie over de hele linie (van oud-premier Primakov tot de sociaal-liberale econoom Javlinski) te splijten. Dat lukte wonderbaarlijk. Maar sinds vorige week lijkt dat succes te verdampen. Toen het Kremlin en de communisten in de coulissen alle belangrijke posten in de nieuwe Doema onderling hadden verdeeld, liepen de oppositionele partijen én de Unie van Rechtse Krachten weg uit het parlement om er niet meer terug te keren. Vooral het feit dat de partij van Kirijenko meedoet aan die boycot geeft te denken. Het kan een tactisch trucje zijn om de kiezers zand in de ogen te strooien. Eveneens is denkbaar dat Tsjoebais zich werkelijk benadeeld voelt en nu vreest voor een financieel-economisch beleid in achterwaartse richting.

Poetin heeft nadrukkelijk te kennen gegeven dat hij de economie onder staatscontrole wil hervormen. De gestage val van de roebel, die afgelopen weken circa tien procent heeft moeten inleveren, wekt de indruk dat de persen weer draaien om de oorlog en andere beloftes (het uitbetalen van salaris, pensioen en wedde) in te lossen. De discussie in Moskou over de vraag of dollar-inkomsten voor honderd procent in roebels moeten worden omgewisseld, heeft de kapitaalvlucht verder gestimuleerd. Temeer daar de centrale bank van Rusland er niet meer op rekent dat het IMF dit kwartaal krediet verstrekt.

ALDUS DREIGT HET voorzichtige herstel van de binnenlandse economie (het geluk bij het ongeluk van de financiële crisis in augustus 1998) in de kiem gesmoord te worden. De consequenties daarvan laten zich raden. Rusland zal zich meer afsluiten voor het Westen. In de nieuwe geopolitieke strategie is dat in theorie al voorbereid. De nucleaire drempel wordt volgens dit concept verlaagd en elke ambitie van voormalige Sovjetrepublieken om toe te treden tot bijvoorbeeld de EU kan op een veto rekenen. De verbale oorlog vorige week tussen Moskou en Warschau, naar aanleiding van de uitwijzing van 'spionnen' door Polen, was daarvan een eerste voorbode.

Zelfs de Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken Strobe Talbott, tot voor kort altijd begripvol voor de dilemma's in Rusland, heeft geen ander antwoord meer dan 'dialoog'. Het keldervolk in Grozny is op zichzelf aangewezen. Het Westen is te druk met zijn eigen verkiezingen en problemen.

Zie ook:

Moskou laakt ontvangst van Tsjetsjeen in VS (15 januari 2000)
Grozny krijgt adempauze van Russen (8 januari 2000)
Offensief Grozny gestuit (28 december 1999)
'Ze doden elkaar zolang het ons past' (22 december 1999)
'Jullie maken me kapot!' (21 december 1999)
Zware verliezen Russen in Grozny (16 december 1999)
Hoofdstad Tsjetsjenië omsingeld (6 december 1999)
Ditmaal rouwen soldatenmoeders alleen (2 december 1999)
Tsjetsjenië overschaduwt OVSE-top van verzoening (18 november 1999)
Confrontatie VS-Rusland dreigt (17 november 1999)
'Geen conflict over oorlog in Tsjetsjenië' (6 november 1999)
'De piloot zag ons - en schoot' (4 november 1999)
Tsjetsjenen tijdens vlucht beschoten (30 oktober 1999)
Leger geeft aanval markt Grozny toe (23 oktober 1999)
Bloedbad Grozny door raketaanval (22 oktober 1999)
Rusland: in Tsjetsjenië is doel bereikt (5 oktober 1999)
Rusland begint invasie Tsjetsjenië (2 oktober 1999)
Rusland dreigt Tsjetsjenië met grondoorlog (27 september 1999)

( a d v e r t e n t i e s )