NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

De Russen beweren dat zij in Tsjetsjenië uitsluitend militaire doelen van "de bandieten" beschieten. Maar de bewijzen dat ook burgers worden beschoten en gedood stapelen zich op.

OEROES-MARTAN, 4 NOV. De oude man ligt op een met bloed bevlekt laken op zijn ziekenhuisbed in Oeroes-Martan, ten zuidwesten van de Tsjetsjeense hoofdstad Grozny. Hij doet zijn best niet te kijken naar de stomp op de plaats waar zijn arm zat als hij vertelt hoe een Russisch gevechtsvliegtuig neerdook op het vluchtelingenkonvooi in Tsjetsjenië waarmee hij zich in veiligheid hoopte te brengen. Het konvooi, vertelt de 68-jarige Dasja Joesoepov, bestond alleen uit vluchtelingen. Het vliegtuig dook op en vloog in een lage cirkel over het konvooi, alsof de piloot het wilde inspecteren. "De piloot moet hebben gezien dat er geen strijders in het konvooi waren. Maar hij schoot toch. Eén open vrachtwagen vervoerde vee. Een van de raketten raakte de wagen in de flank."

Ondanks de Russische beweringen dat in Tsjetsjenië geen burgers onder vuur worden genomen, stapelen de bewijzen van het tegendeel zich op: het is duidelijk dat burgers de zwaarste last dragen van het militaire offensief. Volgens de Russen wordt met precisiewapens op militaire doelen geschoten met het uitdrukkelijke doel burgerslachtoffers te voorkomen. Premier Vladimir Poetin zei onlangs dat er "wat fouten" kunnen zijn gemaakt, maar dat "grootschalige fouten tot dusverre zijn uitgebleven."

Sterker: de Russen beweren dat de Tsjetsjenen aanvallen op burgerdoelen simuleren om de Russen in een kwaad daglicht te stellen. "Alles aangaande het bombarderen van vreedzame burgers is kwaadwillige propaganda van terroristen", aldus Poetin het afgelopen weekeinde. Maar buitenlandse journalisten, medische hulpdiensten en overleveden maken melding van een gestage stroom van Russische aanvallen die slachtoffers maken onder burgers. Er is geen mogelijkheid de Tsjetsjeense bewering als zouden er al 3.600 burgers zijn gedood te verifiëren, maar vast staat dat het er honderden zijn gedood.

"Onder het voorwendsel dat de Tsjetsjeense bandieten worden bestreden voeren de Russen een beleid van totale terreur tegen burgers. Ze bombarderen huizen van burgers en rapporteren dan aan het hoofdkwartier dat ze een basis van terroristen hebben vernietigd", zegt Roeslan Salamov, een Tsjetsjeense verpleger. Joesoepovs konvooi werd vorige week vrijdag nabij het dorp Sjami-Joert aangevallen. De twintig overlevenden van het konvooi naar het ziekenhuis van Oeroes-Martan gebracht, waar sommigen van hen stierven.

'Het zijn alleen burgers die lijden'

"Allen hadden een groot aantal wonden", zegt de arts dr Aslanbek Doekzov, een man die grauw ziet van vermoeidheid. Hij wijst naar een zwaargewonde vrouw. Haar twee dochters kwamen bij de aanval om. "Men kon hun hoofden niet eens meer terugvinden."

Het Rode Kruis meldde na de aanval dat zeker 25 mensen waren omgekomen, onder wie twee van haar eigen medewerkers die reden op auto's die duidelijk met een rood kruis waren gemarkeerd. De Tsjetsjenen houden het op vijftig doden. De Russische luchtmacht meldde na de aanval dat was geschoten op militanten die Russische vliegtuigen onder vuur hadden genomen. Twee vrachtwagens met militanten waren vernietigd, zo werd gezegd.

Een journalist die de plek van de aanval later bezocht vond uitgebrande personenauto's. De weg lag bezaaid met kooktoestellen, ijskasten en andere huishoudelijke zaken tussen de kraters die door de raketten waren geslagen. Het medisch personeel in de ziekenhuizen meldt sinds het begin van de nieuwe oorlog vrijwel uitsluitend dode en gewonde burgers binnen te krijgen. "Sinds de oorlog begon heb ik nog geen enkele [Tsjetsjeense] strijder gezien hier", zegt dr Aslanbek Bakajev, die in het ziekenhuis van Starje Atagi werkt. Elke dag worden er tien tot twintig gewonde slachtoffers van bombardementen binnengebracht, allen burgers.

Russische woordvoerders houden vol alleen geleide precisiewapens te gebruiken. Ook dat is niet waar: hun strijdkrachten beschieten Tsjetsjeense steden en dorpen met ongeleide raketten, honderden tegelijk. Russisch artillerievuur is doorgaans willekeurig van aard en dorpen krijgen vaak een langdurig bombardement te doorstaan. Veel Tsjetsjenen zeggen dat er maar heel weinig legitieme militaire doelen zijn in hun land. De Tsjetsjeense strijdkrachten bestaan voornamelijk uit guerrillastrijders die het zonder bases en andere faciliteiten stellen. "De Russen zeggen dat elke dag zes of zeven bases en munitiedepots worden vernietigd. Dat zouden er in twee maanden dus drie- tot vierhonderd moeten zijn. Maar zoveel zijn er helemaal niet", zegt de hulpverlener Salamov. (AP) In Moskou concludeerde gisteren Sergej Kovaljov, mensenrechtenactivist en ex-adviseur van president Jeltsin, dat Rusland "met genocide" het probleem-Tsjetsjenië denkt op te lossen. "In de Kaukasus wacht ons een partizanenstrijd die men alleen met genocide kan winnen. Er is al een humanitaire catastrofe", aldus Kovaljov. "Wat de Russische troepen doen is het vestigen van een brute orde. De strijd tegen het terrorisme is slechts een alibi. Het werkelijke doel is de onvoorwaardelijke onderwerping van de Tsjetsjenen."

De populariteit van premier Poetin heeft in Rusland inmiddels een recordhoogte bereikt. Volgens een peiling van enkele dagen geleden vindt 65 procent van de Russen dat hij het goed doet. In augustus was dat 31 procent. Als er nu presidentsverkiezingen zouden worden gehouden, zou 29 procent van de Russen op hem stemmen. Dat is een record: het oude record - 27 procent - haalde ex-generaal Aleksandr Lebed in 1996. (Reuters)

Zie ook:

'Ik ben net zo'n hoer als jullie (1 november 1999) Tsjetsjenen tijdens vlucht beschoten (30 oktober 1999)
Leger geeft aanval markt Grozny toe (23 oktober 1999)
Bloedbad Grozny door raketaanval (22 oktober 1999)
Alleen kozakken zijn blij (11 oktober 1999)
Rusland: in Tsjetsjenië is doel bereikt (5 oktober 1999)
Rusland begint invasie Tsjetsjenië (2 oktober 1999)
Rusland dreigt Tsjetsjenië met grondoorlog (27 september 1999)

( a d v e r t e n t i e s )