NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

ANNA VISSER
Oud-Trouw columnist A.J. Klei kan zich, met of zonder kelkje onder handbereik, nog steeds opwinden over het gebrek aan historische kennis bij nogal wat jonge journalisten. ,,Ze denken bij het woord pacifisme nog steeds alleen aan Fred van der Spek, alsof pacifisme en antimilitarisme iets is van na de Tweede Wereldoorlog. Maar weinigen kennen Bart de Ligt.''

Die was in 1915 een van de opstellers van het eerste dienstweigeringsmanifest en richtte in 1921 met een aantal gelijkgestemden het 'Internationaal Anti-Militaristisch Bureau tegen Oorlog en Reactie' op, aldus de samenstellers van de briefwisseling tussen De Ligt en Ghandi waarin de eerste duidelijkheid wilde verkrijgen over de mate van antimilitarisme van Ghandi. De vreedzame Ghandi schreef in 1929 dat ,,alle aktie om de oorlog te doen eindigen, waardeloos zal blijken, zolang men de werkelijke oorzaken van de oorlog niet zal hebben begrepen en tot in zijn wortels aangepakt. En is de eerste oorzaak van de moderne oorlogen niet de onmenselijke wedijver om de zogenaamde zwakkere rassen van de aarde uit te buiten?'' Zeventig jaar later buigen hoge militairen, regeringsleiders, Kamerleden en oud-Kamerleden zoals Fred van der Spek (PSP) zich over de vraag 'wat te doen' inzake Kosovo. Zal het kwaad (het Servische nationalisme) daar ,,tot in zijn wortels worden aangepakt?''

Van der Spek heeft geen oplossing, zegt hij in HP/De Tijd ,,of het zou een levend vredesschild van gewone burgers moeten zijn.'' Vrij Nederland belde 58 Kamerleden om hun mening te horen. PvdA-Kamerlid Apostolou ,,blijft zich tegen elke vorm van geweld verzetten.'' D66'er De Graaf is niet op voorhand tegen het sturen van grondtroepen: ,,Alle opties zijn open.'' CDA'er Henk de Haan antwoordt op de vraag hoe nu verder: ,,We moeten gewoon doorschieten.'' Anderen noemen Kofi Annan, Shimon Peres, Nelson Mandela en Primakov als mogelijke personen die een doorbraak zouden kunnen bewerkstelligen. Niemand weet het echt - dat is vooralsnog geen vrolijk vooruitzicht.

Wat te doen 'na de bommen', vroeg De Groene Amsterdammer aan onder anderen Bart Tromp, buitengewoon hoogleraar internationale betrekkingen: ,,De enige mogelijke en aanvaardbare oplossing is dat Kosovo een protectoraat wordt van de internationale wereld.'' Volgens Tromp ,,moet de Balkan af van het nationalisme'', maar volgens Balkan-historicus Raymond Detrez zal het niet meevallen ,,het nationalisme de kop in te drukken. Ik denk dat je de boel in toom kunt houden door staten uitzicht te geven op lidmaatschap van de EU en de Navo. Die staten weten dat ze daarvoor hun minderheden fatsoenlijk moeten behandelen en conflicten met buurstaten moeten vermijden.'' Dat besef is in Turkije anders nog niet doorgedrongen.

Geen vrolijk vooruitzicht noemt VN het feit dat ondanks de vele aandacht die psychiaters wereldwijd wijden aan het verschijnsel depressie (330 miljoen mensen lijden daar aan van wie 800.000 in Nederland) over de oorzaak van deze ziekte nog zo bedroevend weinig bekend is. ,,De belangrijkste vooruitgang, zeggen de meeste psychiaters, is dat er geen strijd meer bestaat tussen behandelaars die alleen gesprekstherapie willen geven en collega's die zweren bij medicijnen.'' Een geïnterviewde zegt, juist omdat geen arts hem de oorzaak van zijn depressie kon vertellen, hij vreselijk onzeker is: ,,Ik weet nog steeds niet hoe ik het kan zien aankomen. Of wat ik moet doen om het niet meer te krijgen.'' Jezelf op een nieuw jurkje trakteren om iets aan je ongeluk te veranderen, is zeker niet genoeg zegt Coos Thöne in HP/De Tijd in een verhaal over de gestaag groeiende aanhang van het boeddhisme in Nederland. Tijdens meditatie leert zij emoties te observeren. ,,Ik zie ze voorbij komen, en omdat ik er niet op doorga, raak ik er ook niet in verstrikt.'' Zou de Navo er spijt van hebben dat ze soms niet ook zo denkt?

Eerder verschenen in deze rubriek:

De groten der aarde
(1 april 1999)
Een heel goede ervaring
(25 maart 1999)
Een persoonlijke brief
(18 maart 1999)
Kwakkelen
(10 maart 1999)
Lijdenstijd
(4 maart 1999)
Wachten op gelijk
(18 februari 1999)
Tsjechov in de polder
(11 februari 1999)
Alleen gedachten
(4 februari 1999)
De buitenwereld
(28 januari 1999)
Het land van Flipje
(21 januari 1999)
Tijger was nooit depri
(14 januari 1999)
De tijd tikt door
(7 januari 1999)

Eerder verschenen artikelen in het archief.