NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

HERMAN AMELINK
Zoals kranten vaste brievenschrijvers hebben, zo zullen radioprogramma's met ruimte voor inbreng van luisteraars wel hun vaste bellers hebben. Maar in het horizontaal geprogrammeerde phone-in-programma (06-300078) dat van maandag tot en met donderdag 's avonds tussen zeven en acht op Radio 1 wordt uitgezonden, hoor je hen tamelijk zelden.

De redacties van Hier en Nu Praatradio van de NCRV (maandag en donderdag), Tijdsein het uur U van de EO (dinsdag), Roodgloeiend van de VARA (woensdag), slagen erin notoire meepraters buiten de uitzending te houden.

Sterker nog, het lijkt er soms op dat de redacties de reacties ten dele organiseren. Hildebrand Bijleveld heeft als studiogast een beleidsmedewerker van de Dierenbescherming om te praten over de dieren die in vakantietijd bij de asiels worden aangeboden. Op een onbewaakt ogenblik wordt de gast door een schijnbaar spontaan bellende asielhouder uit Breda bij zijn voornaam genoemd. Doorgestoken kaart dus?

Ook wordt er grondig geselecteerd. Uit de manier waarop Hijlco Span sommige luisteraars aankondigt die meediscussiëren over de toekomstige watervoorziening van Nederland blijkt dat hij al op de hoogte is van wat ze gaan zeggen. Bij onderwerpen die makkelijk extreme reacties kunnen uitlokken, blijven de sprekende luisteraars opvallend genuanceerd. Met oeverloze talkradio, waarin iedereen - zinnig of onzinnig - eindeloos zijn mening kan geven heeft dit praatprogramma gelukkig niets gemeen.

De variatie aan onderwerpen is heel groot. Mogen gemeentes weigeren de koppelingswet uit te voeren waarmee illegale vreemdelingen van voorzieningen worden beroofd? Mag politie worden verhuurd om de orde te bewaken bij voetbalwedstrijden of grote manifestaties? Liever loon naar prestatie dan loon naar dienstjaren? Hoe wordt de radio- en tv- berichtgeving over het WK in Frankrijk ervaren? Is voetbal gewoon een onschuldig verzetje voor een verveelde samenleving of is het afgoderij? Als de overheidsuitgaven meevallen, moet het geld dat over is dan besteed worden aan lastenverlichting of aan onderwijs en gezondheidszorg? Is de kennis over de Tweede Wereldoorlog te gering? Mogen de WAO- en WW-uitkeringen geprivatiseerd worden? Moeten tippelzones worden toegelaten in drukbevolkte woonwijken? Geen vraag wordt overgeslagen.

De programma's zijn niet identiek van opzet. In de uitzending over de rol van de media bij het WK voetbal waren maar liefst vier journalisten te gast. Te veel, want het was niet meer uit te maken wie er aan het woord was en de luisteraar kwam beperkt aan het woord. In andere uitzendingen volstaat men met één studiogast, aan wie luisteraars vragen kunnen stellen.

Niet elke presentator zit even rustig op zijn stoel. Oetse Eilander (VARA) heeft de neiging om sprekers snel in de rede te vallen, zodat ze vaak niet kunnen uitspreken. Sjors Fröhlich (NCRV) heeft de haast van Radio 3 nog altijd bij zich, waardoor je als luisteraar een beetje achter adem raakt. Hildebrand Bijleveld (EO) laat iedereen wel rustig uitspreken, maar humt zo veelvuldig ter instemming en aanmoediging, dat je alleen nog maar op zijn gebrom gaat letten. Paul Kurpershoek (EO) probeert snel in de diepte af te steken en slaagt daar soms in, als zijn gesprekspartner tenminste meewerkt.

Opvallend is dat relatief veel luisteraars hun reactie geven vanuit de auto. De lengte van de files, ook na zeven uur 's avonds, biedt daarvoor alle gelegenheid. De radio is kennelijk 's avonds vooral voor degene die geen kans heeft televisie te kijken. Zoals die vrachtwagenchauffeur die de kwaliteit van de WK-uitzendingen op de radio goed vond, maar het betreurde dat alleen de WK-wedstrijden van Nederland integraal werden uitgezonden. Van de andere wedstrijden had hij graag wat meer gehoord dan de tussenstanden en de uitslagen.

Eerder verschenen in deze rubriek:

Terreur
(6 juli 1998)
Gymnastiekoorlog
(29 juni 1998)
Het Utrecht-gevoel
(22 juni 1998)
De rust van Wereldnet
(15 juni 1998)
Het Bureau en de radio
(25 mei 1998)
3 voor 12 voor Radio 3
(18 mei 1998)
Radio Gelderland aanwezig
(11 mei 1998)
Caroline is 'terug'
(4 mei 1998)
Dr. Laura weet raad
(27 april 1998)
Radio Rijnmond 'werrukt' gewoon
(20 april 1998)
Luister in hemelsnaam
(6 april 1998)
Ruim baan voor Studio Brussel
(30 maart 1998)
Vroege vogelzang
(23 maart 1998)
Meer dan een taalbarrière
(16 maart 1998)
Sprekende cijfers
(9 maart 1998)
Hoorspelliefhebbers
(2 maart 1998)
Onvoltooid Verleden Tijd
(23 februari 1998)
Dode papegaai is nieuws bij Radio West
(16 februari 1998)
ConcertZender in nood
(9 februari 1998)
It koe minder
(2 februari 1998)
Revolutie in Novosibirsk
(26 januari 1998)
Culturele kaalslag
(19 januari 1998)
Veerman naar de dood
(12 januari 1998)
Amerikaanse mini-zenders
(5 januari 1998)

Eerder verschenen artikelen in het archief.