In 1990 besteeg keizer Akihito formeel de Japanse troon als telg van het oudste vorstenhuis ter wereld. De troon is oud en respectabel, maar niemand weet tegenwoordig wat zijn positie precies is. Tot 1945 noemde de grondwet de keizer expliciet als staatshoofd en nam hij deel aan belangrijke vergaderingen van de regering. Maar sindsdien is zijn positie in het staatsbestel ambivalent. De Amerikanen schreven tijdens de bezetting een nieuwe grondwet waarin slechts staat dat de keizer ,,het symbool van de staat en de eenheid van het volk'' is.

,,Er is sterke kritiek op verkondigers van de theorie dat de keizer het staatshoofd is'', zegt jurist Hidekazu Kawai, hoogleraar aan de Gakushuin Universiteit waar ook de kinderen van de keizer hun opleiding hebben genoten, ,,omdat er een poging tot herstel van de keizerlijke macht achter schuil zou gaan, hetgeen in strijd is met de geest van de huidige grondwet''. De exacte betekenis van het keizershuis is een gevoelig onderwerp. Het enige dat duidelijk is, is dat de keizer momenteel geen concrete politieke taken heeft, ook niet bij kabinetsformaties.

De uitermate elegante keizerin Michiko is de meest intrigerende figuur in het keizershuis. Zij is niet alleen de eerste keizerin van burgerlijke komaf die tegen de tradities in haar kinderen zelf wilde opvoeden, zij is bovendien van christelijken huize. Michiko kwam Akihito in 1957 op de tennisbaan tegen, een ontmoeting die uitgebreid op film is vastgelegd en ook nu nog regelmatig op de Japanse televisie wordt vertoond. Maar toen het huwelijksaanzoek kwam, vertrok ze vol twijfel voor een lange vakantie alleen naar het buitenland. Bij een Japanner die Michiko toevallig in België ontmoette, stortte ze haar hart uit en zei 'slachtoffer' te zullen worden als eerste burger in het rigide hof. Uiteindelijk stemde ze toch toe in een huwelijk.

Keizer en keizerin hebben drie kinderen: Het probleem waar deze generatie voor staat is het voortbrengen van een mannelijke erfgenaam. Een negentiende-eeuwse wet bepaalt namelijk dat alleen mannen de troon mogen bestijgen. Begin december was er kortstondig enorme opwinding in de media over een mogelijke zwangerschap van Masako, maar die is uitgelopen op een miskraam.