ANNA VISSER
De Amsterdamse beeldend kunstenaar Elly Booy is soms niet in haar atelier maar op straat. Goed voor de adrenaline. Onlangs liep ze over de Looiersgracht en zag een bord dat, kennelijk van gemeentewege, aan de brugleuning was bevestigd: 'verboden fietsen vast te maken', stond erop. Er had nóg een bord moeten hangen, zei Booy, bijkans sprakeloos van woede: 'verboden fietsen te stelen'. Want wie in Amsterdam de fiets niet vastzet, raakt hem kwijt. "Maar zover denken de dombo's in deze stad niet." Daar is een denkomslag voor nodig.

Dat is niet gemakkelijk, moest bijvoorbeeld de burgemeester van Tilburg, Johan Stekelenburg, ervaren. Om een herhaling van 'Volendam' te voorkomen, werden voor carnaval 291 uitgaansgelegenheden twee keer gecontroleerd, schrijft VN. "Daar was wel een denkomslag voor nodig, verzucht Johan Stekelenburg. (...) de brandweer is toch een beetje een club van mannen gericht op repressie, op branden blussen, zeg maar. Brandpreventie? Al die horecagelegenheden bezoeken? Dat was nieuw, en nooit eerder op zo'n grote schaal gebeurd." Het bleek bepaald niet overbodig. Stekelenburg is een van de vele strijdbare burgemeesters die na 'Volendam' willen toezien op de naleving van regels. Punt is wel dat daar extra mensen voor nodig zijn, die betaald moeten worden. Niet ten onrechte zegt de burgemeester van Almere, Hans Ouwerkerk: "Wanneer je - zoals minister De Vries van Binnenlandse Zaken heeft gedaan - van die parmantige brieven stuurt waarin staat dat wij het allemaal beter moeten aanpakken, dan horen daar wel de nodige daalders bij."

Deze roep om geld teneinde het beter te doen, zal minister Borst uit het hart gegrepen zijn - zij doet immers niet anders. En dat terwijl minister Zalm heeft berekend dat gedurende twee kabinetten-Kok 52 miljard gulden méér naar de zorg is gegaan, schrijft columnist Nic van Rossum in Elsevier. Aan geld heeft het dus niet gelegen dat het in de zorg nog steeds een puinzooi is. Zelfs "een schijntje van een analyse van de problemen en een samenhangende visie op het zorgstelsel" is niet aan haar brein ontsproten. "Wat zij wel deed, was het zetten van kleine, inconsequente stapjes, paniekerig reagerend op de waan van de dag (...)", aldus Van Rossum. Meer voorbeelden van paniekerig reageren, in dit geval door bang gemaakte burgers, staan verderop in Elsevier in een artikel over 'de millieumaffia'. Die wist bijvoorbeeld vijftien jaar geleden te melden "dat de bossen in Duitsland en Nederland op het punt stonden te verdwijnen. Toen al leek dat onwaarschijnlijk, de bomen stonden er fier bij, maar intussen is zonneklaar dat de burger ten onrechte bang is gemaakt", aldus Elsevier. Volgens het blad zijn er meer voorbeelden waaruit blijkt dat de milieubeweging creatief met de waarheid omgaat: "De fosfaten in de wasmiddelen, de gevaren van bodemvervuiling, de risico's van genetische manipulatie." Het moge duidelijk zijn: de vier miljoen leden die de milieubeweging in Nederland telt, moeten zich niet langer in de luren laten leggen maar een denkomslag maken.

En liever een die dieper gaat dan de omslag die Joshua Livestro doormaakte: hij was teruggekomen op "de opvatting dat geluk schuilt in de achterkant van een bierglas om zes uur 's ochtends", aldus De Groene Amsterdammer in een artikel over het conservatieve reveil waarvan Livestro een der gangmakers wil zijn. Zijn eertijdse opvatting van geluk is net zo weinig doortimmerd als zijn bijdrage aan het conservatisme-debat. Men leze liever het themanummer van De Groene Amsterdammer hierover, alsmede de bijdragen over dit onderwerp in VN en HN. Wie na lezing van de nogal negatieve recensies heeft besloten het boek IBM en de Holocaust niet aan te schaffen, doet er goed aan de recensie in HP/De Tijd te lezen waarin vooral aandacht wordt besteed aan de oprichter van IBM, Thomas J. Watson: "De overeenkomst met zijn eigen zielloze rekenmachines is griezelig." Wat een beeldend kunstenaar waarschijnlijk niet vermag: een denkomslag te bewerkstelligen in Amsterdam, is HP/De Tijd gelukt. Op naar de winkel!

Eerder verschenen in deze rubriek:

Het conservatisme ontwaakt
(22 februari 2001)
Het belang van feiten
(15 februari 2001)
Misse missies
(8 februari 2001)
Weg met de gedogers
(1 februari 2001)
Wijsheid komt niet met de jaren
(25 januari 2001)
Hoed ons voor de bangeriken
(18 januari 2001)
Vriendelijke mannen
(11 januari 2001)
Marcel en Mieke
(4 januari 2001)

Eerder verschenen artikelen in het archief.