ANNA VISSER
In 1525 werd Jan de Bakker om het geloof verbrand. Zo stond het in het jaartallenboekje waaruit elke week één bladzijde uit het hoofd moest worden geleerd. Het leek dom stampwerk maar was het niet: de onderwijzer plaatste eerst uitgebreid het desbetreffende rijtje jaartallen in hun context - dat heette 'geschiedenis.'

Hij zou bijvoorbeeld nooit gezegd hebben: "Niet alleen de justitie, ook het openbaar bestuur heeft de Hells Angels sinds hun oprichting in 1978 met fluwelen handschoenen aangepakt", zoals staat te lezen in Vrij Nederland, dat aandacht besteed aan de verbazing in het buitenland over de 'softe aanpak' van de Hells Angels. Hij zou eerst de wordingsgeschiedenis van deze club hebben geschetst, de achtergrond van de leden. Ook zou hij nooit zeggen: "Karel van der Laar (...) is vanaf het begin betrokken geweest bij de bestrijding van de bende in België", zonder te vertellen wanneer dat begin was. Ook is onduidelijk sinds wanneer "Amsterdam de belangrijkste afdeling van de Hells Angels in Europa is", zoals een medewerker van het Rockers Project van Interpol weet te melden. Hij vervolgt: "De Hells Angels zijn op grote schaal betrokken bij drugshandel. Neemt u van mij aan dat het Angels' chapter Amsterdam in Europa de leiding heeft." Dat zou blijken uit het 'feit' dat tijdens de oorlogen tussen Scandinavische motorbendes in Amsterdam werd vergaderd. Dat zegt op zich niets.

"Wie de geschiedenis niet kent, is gedoemd die te herhalen", schrijft Ed Lof in HP/De Tijd in zijn column over het voorstel van de commissie-De Rooy dat het vak geschiedenis weer een serieuze plaats in het onderwijs moet krijgen. Volgens Lof zijn "kinderen geneigd de wereld om hen heen als vast en vanzelfsprekend te zien. Geschiedenisles moet het besef bijbrengen dat niets vast of vanzelfsprekend is, en dat er heel wat voor nodig was om zo ver te komen als we gekomen zijn." Evenzo moet journalisten niets voor vanzelfsprekend aannemen, c.q. blind uitspraken noteren. Deze bijvoorbeeld: "Zoals die jongens van NietNix tegenwoordig. Daar sta ik echt van te kijken, al die betaalde opdrachten die ze krijgen uit het partijcircuit." De uitspraak is van kandidaat- voorzitter van de PvdA Bart Tromp, die door HP/De Tijd wordt geïnterviewd over de PvdA. NietNix is de voormalige jongerenbeweging van deze partij. Als interviewer vraag je dan toch: om hoeveel betaalde opdrachten gaat het, en sinds wanneer, en welk partijcircuit wordt bedoeld? Hij "kan helaas geen namen noemen", maar sommige Kamerleden zeggen weleens tegen hem dat hij gelijk heeft, maar dat zij dat uit vrees voor partijleider Kok niet hardop durven zeggen. Tromp kan natuurlijk best namen noemen, en het valt te betreuren dat hij dat niet ook gewoon doet.

Tromp wil investeren in de partij, maar "een systematische investering in de kracht van het lokale" is volgens de Groningse burgemeester J. Walllage hét recept voor politieke partijen om te overleven, zegt hij in Elsevier. "Mensen wonen niet op een website, mensen wonen in een straat naast de buren." Politieke partijen zouden dus het roer moeten omgooien. Net zoals de landbouwpolitiek van de Europese Unie onder druk van de BSE-crisis zou moeten worden omgegooid, aldus Elsevier. "(...) Van bescherming voor de boer naar bescherming van de klant."

De auteur tegen zichzelf beschermen: dat was volgens Martin Koomen beter geweest dan Lost Years: a memoir 1945-1951 van wijlen Christopher Isherwood uit te geven, schrijft hij in VN: "De schrijver toont zich op meer dan één plaats een onversneden antisemiet." Hij hekelt "de terloopse verwijzingen naar een joodse achtergrond als verklaring voor inhaligheid en zo meer" en vindt dat dit boek beter niet uitgegeven had kunnen worden. Een goede geschiedenisleraar zou het daarmee niet eens zijn, want hoe hard de waarheid ook moge zijn, het is beter haar te kennen dan haar geheim te houden.

Eerder verschenen in deze rubriek:

Misse missies
(8 februari 2001)
Weg met de gedogers
(1 februari 2001)
Wijsheid komt niet met de jaren
(25 januari 2001)
Hoed ons voor de bangeriken
(18 januari 2001)
Vriendelijke mannen
(11 januari 2001)
Marcel en Mieke
(4 januari 2001)

Eerder verschenen artikelen in het archief.