NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

IN GROZNY WAPPERT de Russische driekleur. Het is letterlijk een vlag op een modderschuit. De hoofdstad van de separatistische republiek Tsjetsjenië ligt na een bommenregen van maanden grotendeels in puin. In deze ruïne valt nauwelijks nog iets te regeren. De controle over de stad heeft vooral symbolische betekenis, met name in Moskou.

De Russische troepen, bijna honderdduizend man sterk, hebben er maanden over gedaan om zover te komen. De paar duizend Tsjetsjeense strijders die zich in de riolen van Grozny hadden verschanst, hielden tot begin deze week stand en slaagden er intussen in de Russen zoveel verliezen toe te brengen dat Moskou zijn officiële dodenlijst moest bijstellen. Maar tegen de overmacht vanuit de lucht was ook hun kruit niet gewassen.

Het vertrek van de rebellen uit Grozny lijkt bovendien een manoeuvre. Hoewel ze zware verliezen hebben geleden, zijn veel Tsjetsjeense strijders ongedeerd ontkomen. Volgens journalisten ter plaatse zou daarover zelfs onderhandeld zijn met de lokale Russische commandanten. Als dat waar is, dan doemen twee conclusies op. Of de partizanenoorlog verplaatst zich naar het bergachtige zuiden van de Kaukasische republiek óf de strijd is onderdeel van een 'deal' die de verkiezing van Poetin tot president moet vereenvoudigen.

De argumenten voor de eerste conclusie laten zich raden. Ook in de eerste Tsjetsjeense oorlog (1994-96) hadden Russische troepen Grozny in handen. Toch waren ze toen niet in staat de hele republiek te pacificeren. Weliswaar zijn de federale legers nu beter voorbereid, dat wil echter niet zeggen dat ze een langdurige guerrilla mentaal aankunnen. Vooral de politiemacht (die de dagelijkse orde moet herstellen) en de pro-Russische Tsjetsjeense 'gangs' blijven zwakke schakels.

De tweede conclusie is minder rechtlijnig. Tot nu toe is de oorzaak van de oorlog in nevelen gehuld. Volgens ex-premier Stepasjin is die in Moskou ver voor de islamitische invasie in Dagestan en de bomaanslagen in de hoofdstad (de aanleiding) beraamd. Andere bronnen in Rusland suggereren zelfs dat directe contacten tussen Russische inlichtingendiensten en rebellenleiders afgelopen zomer in Frankrijk tot de huidige oorlog hebben geleid, met het doel in Moskou een sterke man (type generaal Lebed, al werd het Poetin) in het zadel te helpen. Dat is minder gek dan het lijkt. De beruchte krijgsheer Sjamil Basajev bijvoorbeeld is, sinds hij in 1993 de door Rusland gesteunde islamitische Abchazen militair te hulp schoot in hun afscheiding van het christelijke Georgië, een tovenaarsleerling van Moskou.

DE OORLOG OM Tsjetsjenië heeft, wat de oorzaken ook mogen zijn, niettemin een eigen dynamiek gekregen. Poetin heeft weer meer politieke lucht. Serieuze tegenkandidaten voor het presidentschap heeft hij amper. Vanmorgen haakte zijn voorganger Primakov af. Maar de oorlog zelf gaat door. Eerst in de bergen, daarna wellicht in de omringende gebieden (Georgië meldt al schendingen van het luchtruim) en intussen vooral ook in de hoofden van de betrokkenen. De eerste onafhankelijke journalisten zijn reeds gearresteerd. De secretaris van de Veiligheidsraad (de ideologisch niet te onderschatten Sergej Ivanov) heeft de pers deze week vervolgens gewaarschuwd niet té zelfstandig te opereren.

Wanneer het feest rond de militaire successen voorbij is, zal blijken hoe de oorlog in de haarvaten van de burgerlijke maatschappij doorsijpelt.

Zie ook:

Moskou laakt ontvangst van Tsjetsjeen in VS (15 januari 2000)
Grozny krijgt adempauze van Russen (8 januari 2000)
Offensief Grozny gestuit (28 december 1999)
'Ze doden elkaar zolang het ons past' (22 december 1999)
'Jullie maken me kapot!' (21 december 1999)
Zware verliezen Russen in Grozny (16 december 1999)
Hoofdstad Tsjetsjenië omsingeld (6 december 1999)
Ditmaal rouwen soldatenmoeders alleen (2 december 1999)
Tsjetsjenië overschaduwt OVSE-top van verzoening (18 november 1999)
Confrontatie VS-Rusland dreigt (17 november 1999)
'Geen conflict over oorlog in Tsjetsjenië' (6 november 1999)
'De piloot zag ons - en schoot' (4 november 1999)
Tsjetsjenen tijdens vlucht beschoten (30 oktober 1999)
Leger geeft aanval markt Grozny toe (23 oktober 1999)
Bloedbad Grozny door raketaanval (22 oktober 1999)
Rusland: in Tsjetsjenië is doel bereikt (5 oktober 1999)
Rusland begint invasie Tsjetsjenië (2 oktober 1999)
Rusland dreigt Tsjetsjenië met grondoorlog (27 september 1999)

( a d v e r t e n t i e s )