JEROEN VAN BERGEIJK
,,Ik heb tegen deze gozer aangifte gedaan wegens oplichterij'', schrijft een voormalige klant van een zekere 'hyptech' op de webveiling eBay (www.ebay.com). Een ander meldt: ,,Heeft goederen niet geleverd noch geld geretourneerd. Reageert niet op e-mail. Wat een hufter!''

Had ik dat maar eerder gelezen. Een week geleden heb ik namelijk een cheque naar deze 'hyptech' gestuurd nadat ik met succes een bod op zijn koopwaar had uitgebracht. Webveilingen zijn razend populair. De zoekmachine Yahoo! vermeldt onder het kopje 'online auctions' maar liefst 109 verschillende websites. Op deze webveilingen wordt van alles te koop aangeboden: van de in Amerika zeer gewilde speelgoedbeestjes Beanie Babies tot laptop computers, van de eerste editie van John Steinbecks 'Grapes of Wrath' tot een maliënkolder uit de zestiende eeuw.

De meest gebruikelijke veiling is wat ze in Amerika een 'Yankee auction' noemen: iemand biedt gedurende enkele dagen handel aan waarop door iedereen kan worden geboden. Op de website wordt het verloop van de veiling precies bijgehouden. Degene die tegen het einde van de verkoopperiode het hoogste bod heeft uitgebracht, heeft de veiling gewonnen.

De populariteit van de webveiling laat zich makkelijk verklaren. Het is immers een ideaal medium voor zowel aanbieder als afnemer. Beiden hoeven er de deur niet voor uit en kunnen uit alle delen van de wereld afkomstig zijn. De verkoper weet dat hij minstens de marktprijs ontvangt, de klant heeft het gevoel dat hij de waren op een koopje krijgt. En bovendien is een webveiling in het ideale geval spannend: krijg ik dat fel begeerde 'collectors item' tegen een goede prijs of biedt een ander net iets hoger?

Die spanning wilde ik weleens aan den lijve ervaren en dus begaf ik me naar eBay, de grootste veiling van Internet (gistermiddag werden er 777.696 producten aangeboden in 1086 categorieën). En inderdaad, het kan er knap spannend aan toegaan bij zo'n webveiling. Neem de verkoop van een simpel honkbalplaatje van Mickey Mantle uit 1968. Met nog twee uur te gaan voor het einde van de veiling, is de prijs door tientallen fanatieke verzamelaars al opgedreven tot ruim 180 dollar.

Maar er wordt niet altijd zo gretig gereageerd. Twee weken geleden heb ik samen met 25 andere Internetgebruikers meegedaan aan wat bij eBay een 'Dutch Auction' heet: een veiling waarbij een beperkt aantal exemplaren van hetzelfde product te koop wordt aangeboden. In dit geval bood 'hyptech' vijftig stuks van een populair computerprogramma aan. De vijftig hoogste bieders zouden de software tegen het laagste gedane bod kunnen kopen. In deze veiling was de spanning ver te zoeken: er waren niet eens vijftig bieders en dus ging het programma voor het openingsbod van negen dollar van de hand. Ik had kunnen weten dat het mis zou gaan. Want eigenlijk is negen dollar te mooi om waar te zijn voor een bekend programma.

En natuurlijk had ik eerst de opmerkingen moeten lezen die andere gebruikers over 'hyptech' op het discussieforum van eBay hadden achtergelaten. Nu moet ik maar afwachten of ik de koopwaar ooit ontvang. Nadat ik namelijk per ommegaande een cheque naar 'hyptech' had gestuurd, heeft hij niet meer op mijn mail gereageerd. Laat staan dat ik de beloofde cd-rom met het programma in mijn brievenbus heb gevonden. Volgens de National Consumers League (een Amerikaanse consumentenorganisatie) zijn webveilingen een vrijhaven voor oplichters. Meer dan de helft van de klachten die deze club ontvangt betreft webveilingen. Anders dan gewone veilingen waar je de aangeboden spullen kunt bekijken, kan op Internet niemand garanderen dat de producten die iemand te koop aanbiedt in goede staat verkeren, zelfs niet of ze überhaupt bestaan.

Laat ik maar hopen dat 'hyptech' deze week op vakantie is en dat de eBay gebruikers die hem roemen om zijn 'snelle service', 'betrouwbare instelling' en 'uitstekende goederen' dat niet zonder reden doen.

Archief:

Op zoek naar betere lezer
(10 oktober 1998)

Digitale felicitaties
(9 oktober 1998)

Lady Luck grijnst op Internet
(29 september 1998)

Web kan Lewinsky-drukte aan
(22 september 1998)

Journalist tussen zijn lezers
(19 september 1998)

Surfen tussen de 'babes'
(16 september 1998)

Illustrated Man leeft weer
(18 augustus 1998)

Suburbia in webland
(4 augustus 1998)

Uit de kast op het Web
(1 augustus 1998)

Bloedbad Britannica
(21 juli 1998)

De siliconen revoluties
(7 juli 1998)

Digitaal toerisme
(23 juni 1998)

Zwerven onder Amsterdam
(9 juni 1998)

Ex-hackers worden voorzichtiger
(23 mei 1998)

Surfen zoals God het bedoelde
(12 mei 1998)

Zonder Billy sterft het universum
(28 april 1998)

Zoeken naar oude boeken
(16 april 1998)

Eeuwig leven in computers
(12 maart 1998)