|
|
|
DE MARKT
Michiel van Nieuwstadt
Nieuwkomers slaan de handen ineen, want de risico's zijn groot en de benodigde investeringen enorm. Een kluwen van allianties is het gevolg. PTT Telecom Haalde in 1996 een omzet van ruim 14 miljard gulden, waarvan iets minder dan de helft in telefonie binnen Nederland over vaste lijnen. Vijftien procent kwam uit internationaal telefoonverkeer. Het omzetpercentage uit mobiele telefonie groeit snel, tot 13 procent in '96. PTT Telecom is in Nederland marktleider in mobiele telefonie. Het aantal GSM-aansluitingen verdubbelde in het afgelopen jaar tot 484.000. Daarnaast heeft PTT Telecom enkele honderdduizenden abonnees op het analoge net, waartoe bijvoorbeeld de 'Hi'-abonnementen behoren: analoog, goedkoper dan GSM en vooral bedoeld voor jongeren. Via dochter Vision Networks, het voormalige KPN Kabel, heeft KPN onlangs zijn belang in onder meer Nederlands grootste kabelmaatschappij Casema (1,2 miljoen abonnees) uitgebreid tot honderd procent. Dit volle eigendom is van korte duur. Het is de bedoeling dat kabelmaatschappijen met PTT Telecom gaan concurreren. KPN moet daarom van het ministerie van Verkeer zijn belang in Vision Networks voor de zomer van '98 reduceren tot maximaal 20 procent. Een deel van de aandelen KPN is genoteerd aan de effectenbeurzen van Amsterdam en New York. De Nederlandse staat heeft een pakket van 44 procent in handen. (www.ptt-telecom.nl) Telfort Gezamenlijke onderneming van de Nederlandse Spoorwegen en British Telecom (BT). British Telecom is een geduchte rivaal van PTT Telecom. Het heeft, als ex-monopolist op de Britse thuismarkt, al ruim tien jaar te maken met vrije concurrentie. Telfort is in Nederland marktleider in datacommunicatie voor grote bedrijven. Vorig jaar heeft Telfort een licentie verworven voor de aanleg van een telecomnetwerk dat heel Nederland bedekt. De licentie verplicht Telfort zelfs tot het aanleggen van een netwerk dat elk huishouden in Nederland binnen een straal van vijftig kilometer bereikbaar maakt. Het telecommunicatienet dat de NS langs de spoorlijnen hebben aangelegd, dient daarbij als basis. Als Telfort de consument telefoongesprekken wil bieden, zal het vooralsnog gebruik moeten maken van verbindingen tot in de huiskamer van PTT Telecom. Telfort schat dat met de aanleg van het landelijke netwerk investeringen zijn gemoeid van eén tot anderhalf miljard gulden. De joint venture streeft naar een marktaandeel van 15 tot 20 procent in Nederland. Telfort heeft interesse laten blijken voor vergunningen voor mobiele telefonie die het ministerie van Verkeer en Waterstaat deze zomer zal veilen. Het betreft een licentie voor mobiele telefonie volgens een geheel nieuwe technologie, een combinatie van GSM en DCS 1800, de opvolger van GSM. Het moederbedrijf British Telecom zal fuseren met het Amerikaanse MCI en heeft gekozen voor een strategie van expansie in een groot aantal Europese landen. Het wil, behalve in Nederland, ook in Spanje, Duitsland en Italië de tweede marktpartij worden achter de huidige nationale aanbieders. Het aanbieden van een combinatie van mobiele en vaste telefonie is volgens BT een belangrijke voorwaarde om een sterke marktpositie op te bouwen. (www.telfort.nl) Enertel Alliantie van zo'n tien energie- en kabelbedrijven. Evenals Telfort heeft Enertel sinds vorig jaar een vergunning voor de aanleg in Nederland van een vast telecomnetwerk met landelijke dekking. Voor de verbinding tot in de huiskamer zal Enertel gebruikmaken van kabelaansluitingen. Totdat voldoende kabelaansluitingen zijn aangepast, blijft Enertel - evenals Telfort - afhankelijk van het fijnmazige netwerk van PTT Telecom. Via de kabelaansluitingen van lokale maatschappijen heeft Enertel toegang tot 70 procent van de Nederlandse huishoudens. Enertel richt zich vooralsnog op grote bedrijven. Het is de bedoeling dat de deelnemende kabel- en energiebedrijven hun grootste zakelijke klanten bij Enertel onderbrengen. De kabelmaatschappijen zelf zullen kleine en middelgrote bedrijven en de consument gaan bedienen. Voor de langere termijn streeft Enertel naar een marktaandeel van 15 procent op de Nederlandse telecommarkt. Dat is volgens het bedrijf het minimum noodzakelijke percentage om levensvatbaar te zijn. Enertel dingt deze zomer mee naar een licentie voor mobiele telefonie volgens de eerder genoemde combinatie van GSM en DCS 1800. Daartoe is een consortium gevormd met ABN Amro, het Duitse T-Mobil (een dochter van Deutsche Telekom) en Orange, een Britse aanbieder van mobiele telefonie. Belangrijkste participant in Enertel is Casema met een belang van 12,5 procent. Casema wil vanaf begin '98 telefoongesprekken leveren aan de consument. Opmerkelijk is dat kabelmaatschappij A2000 (onder meer Amsterdam) het aanbod voor een participatie van 12,5 procent in Enertel heeft afgewezen. (www.enertel.nl) Libertel Voorlopig de enige concurrent van PTT Telecom in mobiele telefonie. Het boekte in '96 een omzet van 202 miljoen gulden en een verlies voor belastingen van 164 miljoen. Libertel, gevestigd in Maastricht, heeft het aantal abonnees in het afgelopen jaar uitgebreid tot 212.000, waarmee het marktaandeel is opgelopen tot 31 procent. De grootste aandeelhouder is bank en verzekeraar ING.De Britse aanbieder van mobiele telefonie Vodafone is behalve aandeelhouder ook een belangrijke strategische partner. (www.libertel.nl) Unisource Joint venture van PTT Telecom en de Zweedse en Zwitserse telefoonmaatschappijen. Levert datacommunicatie en telefoonverkeer aan internationale bedrijven. Op een omzet van 2,4 miljard leed het in '96 een verlies van enkele tientallen miljoenen guldens. Tegen het jaar 2000 hoopt Unisource winst te maken. In Europa werkt Unisource samen met het Amerikaanse AT&T. Het Spaanse Telefónica, dat tot voor kort ook deelnam in Unisource, zal zich terugtrekken. Het gaat samenwerken met het Brits-Amerikaanse bedrijf Concert, dat op zijn beurt weer het produkt is van de aanstaande fusie tussen het Amerikaanse MCI en British Telecom. BT betreedt dus niet alleen de Nederlandse markt, maar heeft ook nog een belangrijke partner voor de neus van PTT Telecom weggekaapt. (www.unisource.nl) Global One Alliantie van Deutsche Telekom, France Télécom en het Amerikaanse Sprint. Heeft tevergeefs geprobeerd een vergunning te krijgen voor de aanleg van een Nederlands telecomnet. In het afgelopen jaar leed Global One in Nederland een verlies van bijna 30 miljoen gulden op een omzet van ruim 50 miljoen gulden. (www.globalone.nl) A2000 Kabelmaatschappij met ruim een half miljoen abonnees die in de regio Amsterdam nog dit jaar wil beginnen met, onder meer, openbare telefonie (per 1 juli in Zaanstad en Purmerend). Vormt samen met Castel en Casema het meestbelovende trio van kabelmaatschappijen. De maatschappij is onder meer in handen van de Amerikaanse kabelbedrijven United International Holdings (UIH) en US West. (www.a2000.nl) Casema Zie Enertel Castel Kabelmaatschappij, dochter van de Groningse energiemaatschapij Edon, met 700.000 aansluitingen in Noord-Nederland. Evenals de meeste andere kabelbedrijven concentreert Castel zich vooralsnog op het aanbieden van telecommunicatiediensten op de zakelijke markt. (www.castel.nl)
|
NRC Webpagina's 22 mei 1997
|
