ARLEN POORT
De nieuwe Telecomwet, die op 1 juli ingaat, zorgt voor veel nieuwe woorden en begrippen. Een overzicht.

Carrier-selectie

Net als bij het boeken van een vliegreis kunnen consumenten binnenkort ook kiezen welk bedrijf een telefoongesprek verzorgt. Wie een abonnement heeft bij PTT Telecom en bijvoorbeeld naar de Verenigde Staten wil bellen, is doorgaans veel geld kwijt. Kiezen voor een gespecialiseerd bedrijf kan goedkoper zijn. Het PTT-abonnement opzeggen is niet nodig. Wel moet een beller zich eerst als klant laten registreren bij de tweede aanbieder. Om dit mogelijk te maken, wordt 1 juli een begin gemaakt met zogeheten carrier-selectie. Een beller kiest daarvoor eerst '16' en daarna de tweecijferige toegangscode die hoort bij de aanbieder bij wie hij is geregistreerd, bijvoorbeeld '46' van Global One. De PTT-centrale herkent deze code en geeft het telefoonnummer van de beller door aan de Global One-computer, die kijkt of de beller geregistreerd is. Als dat het geval is, wordt de verbinding met het buitenland gelegd door Global One. De klant krijgt een rekening voor de verbinding van huis naar de centrale van PTT Telecom en een rekening van de concurrent voor de lijn naar het buitenland. Ook andere diensten dan buitenlandse verbindingen zijn mogelijk, maar worden vooralsnog niet aangeboden. Carrier-selectie is bedoeld voor bedrijven en particulieren die minder dan circa duizend gulden per maand besteden aan bellen naar het buitenland. Bij hogere bedragen worden andere technieken gebruikt. De nieuwe aanbieders betaalden per '16'-nummer een bedrag van tweeduizend gulden aan het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Daarna moeten ze elk jaar duizend gulden betalen. De verdeling van de nummers gaat volgens het principe 'wie het eerst komt, het eerst maalt'. De meest aantrekkelijke nummers, zoals het makkelijk te onthouden '1600' van Enertel, het telecombedrijf van een groot aantal kabel- en energiebedrijven, zijn op die manier het eerst vergeven.

Easy access

Term voor toegang tot goedkope lijnen naar het buitenland. Zie carrier selectie.

Geschillencommissie Post en Telecommunicatie

Doet uitspraak over geschillen tussen particulieren en Koninklijke PTT Nederland. In de toekomst zal zij ook geschillen met andere aanbieders behandelen. Klachten moeten schriftelijk worden gemeld. (Zie ook OPTA.) Geschillencommissie Post en Telecommunicatie, Surinamestraat 24, 2585 GJ Den Haag. (070) 3 10 53 10.

Graafwerk

Putje graven, Tentje zetten, Tukje doen, is de alternatieve afkorting van PTT. Tegenwoordig kunnen ook anderen dan PTT Telecom putjes graven om kabels aan te leggen. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft 1.205 regionale vergunningen verleend aan ongeveer 160 partijen die telecommunicatieverbindingen willen aanleggen of onderhouden. Dit zijn vooral energiebedrijven en kabelmaatschappijen, die voor een deel ook participeren in Enertel. De vergunningen gelden voor (delen van) gemeenten en zijn bedoeld om de machtspositie van PTT Telecom te verkleinen. Want waar de PTT zelf op eigen initiatief in de grond mag graven, moesten de kabelbedrijven tot voor kort toestemming vragen aan de grondeigenaar. Deze verplichting is vervallen. Hierdoor kunnen kabelbedrijven nu makkelijker een eigen infrastructuur aanleggen.

Interconnectie

Behalve het netwerk van de PTT komen er binnen afzienbare tijd nog meer beschikbaar voor telefonie, zoals die van Enertel en Telfort. Al deze netwerken moeten aan elkaar worden gekoppeld, omdat het anders onmogelijk is dat een Enertel-abonnee met een PTT-abonnee belt. PTT Telecom is wettelijk verplicht zijn netwerk - tegen een vergoeding - open te stellen. Dit gaat niet altijd even gemakkelijk, want de PTT geeft zijn monopoliepositie niet zonder slag of stoot op. Als de partijen geen overeenstemming bereiken over de prijs van de interconnectie, kan het ministerie van Verkeer en Waterstaat een bindende uitspraak doen. Het PTT-netwerk kent verschillende niveaus: van verdeelcentrales in de wijk tot stads- en landelijke centrales. De plaats waar de koppeling tussen de netwerken tot stand komt, is belangrijk. Alleen connectie in de wijk maakt het mogelijk dat gebeld wordt via het netwerk van een concurrent van PTT Telecom zonder een tv-kabel voor tweewegcommunicatie (zie kabeltelefonie). De kabel tussen het woonhuis en de centrale kan dan - in theorie - worden overgedragen aan een nieuwe maatschappij. Maar voor deze vorm van interconnectie wil PTT Telecom een hoge vergoeding ontvangen, waardoor een concurrerende prijs voor andere aanbieders moeilijk te verwezenlijken is. Voor een koppeling op een hoger niveau vraagt de PTT een lagere prijs, maar dit heeft als nadeel dat een concurrerende dienst alleen bereikbaar is door middel van carrier-selectie, waarbij klanten twee rekeningen krijgen. Want voor het deel van huis tot de centrale waar de koppeling tot stand is gebracht, wordt gewoon via de PTT gebeld.

Kabeltelefonie

Bijna alle Nederlanders hebben nu twee elektronische verbindingen met de buitenwereld: de telefoonlijn en de tv-kabel. Die laatste kan in principe ook voor telefonie worden gebruikt, maar daarvoor moet het net aan tweewegverkeer worden aangepast. Dit kost volgens Enertel 600 à 1.000 gulden per aansluiting. Kabelbedrijf A2000, dat niet in Enertel participeert, is nu het enige dat het gehele net voor telefonie heeft aangepast. Op 1 juli kunnen inwoners van Purmerend en Zaandam hun PTT-abonnement opzeggen en kiezen voor het alternatief van A2000. Hilversum en Amsterdam volgen later. Op het kabelstopcontact moeten ze een kastje aansluiten waarin de telefoonstekker moet. A2000-abonnees krijgen dan wel een ander telefoonnummer (zie nummerportabiliteit).

Landelijke infrastructuurvergunning

Het recht om landelijk een kabelnetwerk voor telecom te exploiteren. Geldt nu voor drie bedrijven: PTT Telecom, Enertel (energie- en kabelbedrijven) en Telfort (NS en British Telecom).

Mobiele telefonie

Twee bedrijven mogen een mobiel netwerk exploiteren: PTT Telecom en Libertel. Binnenkort zal het rijk nog twee vergunningen veilen.

Nummerportabiliteit

Bij vrije concurrentie op de telefoonmarkt is het belangrijk dat abonnees hun eigen telefoonnummer kunnen behouden als zij naar een andere aanbieder overstappen. Nummerportabiliteit heet het in jargon. Het voorkomt dat wie voor een ander bedrijf kiest, al zijn relaties van een nieuw nummer op de hoogte moet brengen. Particulieren krijgen deze mogelijkheid pas op 1 januari 1999, op deze datum worden zowel de huisabonnementen als die voor de mobiele telefoons 'draagbaar'. Een vroegere datum zou technisch niet haalbaar zijn. De zakelijke markt kan al eerder de overstap maken van PTT Telecom naar een andere telefoondienst. Op proefbasis zullen zogeheten bloknummers in de loop van volgend jaar aan de abonnee gebonden zijn en niet aan de telefoonmaatschappij. De gratis (0800) en koopnummers (0900) worden pas in 1999 'draagbaar'. Wie zijn nummer van de ene naar de andere aanbieder wil meenemen, moet waarschijnlijk wel eenmalig een extra aansluitbedrag betalen. Immers: de oude aanbieder maakt kosten ten gerieve van een klant die vertrekt. Maar wat uiteindelijk de financiële consequenties zullen zijn, valt nog niet te zeggen.

OPTA

Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit. De huidige directie Toezicht Netwerken en Diensten van het ministerie van Verkeer en Waterstaat wordt een zelfstandig bestuursorgaan. Het college moet toezicht gaan houden op post- en telecombedrijven, nummers uitgeven, vergunningen verlenen en geschillen tussen de marktpartijen beslechten. Ook consumenten kunnen hier met klachten terecht. Adres: postbus 90420, 2509 LK Den Haag.

Servicenummers

Telefoonnummers worden sinds vorig jaar niet meer door PTT Telecom, maar door het ministerie van Verkeer en Waterstaat uitgegeven. Er zijn twee soorten nummers: de gewone abonneenummers en de service- en commerciële nummers. De eerste soort geeft het ministerie uit aan telecombedrijven per pakket van bijvoorbeeld tien miljoen nummers, het totale bestand van PTT Telecom. De bedrijven verdelen deze nummers onder hun abonnees. De servicenummers worden per stuk uitgegeven. Het gaat om de vroegere 06-nummers, die nu zijn onderverdeeld in vier categorieën (de huidige 06-nummers zijn uitsluitend bestemd voor mobiele telefonie en semafoons):

Bovenkant pagina