Verscholen achter de bloesem ligt terzijde van het Rijksmuseum de Teekenschool. In stilte werken hier de veelal onbekende restauratoren. Elk vakgebied - van hout en metalen tot keramiek en textiel - heeft er zijn eigen atelier. Zes interviews over glasziekten, bloedend borduurwerk en zwemmend papier.

Tekst Marianne Vermeijden, foto's Tara Fallaux

BLIJVENDE ZORG Paul van Duin (43 jaar) Hoofd afdeling Meubelrestauratie Samen met twee restauratoren en drie stagiaires herstellen we hier tien tot vijftien meubels per jaar. Het Rijksmuseum heeft er zo'n drieduizend. Op de werkbanken ligt nu een 17de-eeuws, eikenhouten kabinet met deuren die in wel tien

houtsoorten zijn belijmd met guirlandes en bloemstillevens. Dat inlegwerk, maqueterie, wordt eerst heel precies op papier overtrokken. We maken röntgenopnamen, onderzoeken de scheuren in de deuren en zagen de verdwenen fragmenten zelf weer uit de desbetreffende houtsoort.

Straks zullen van beide deuren de drie planken, compleet met het inlegwerk, van elkaar gescheiden worden om die scheuren te herstellen.

U vindt dat eng? Nee, hoor, valt reuze mee. Die scheuren ken ik, ze zijn ontstaan doordat de planken met het sierwerk destijds dwars op de regels erachter werden geplakt.

Omdat we beenderlijm gebruiken is alles later weer ongedaan te maken. Werd er vroeger een stoelpoot recht of schuin gezaagd om er een fragment tussen te zetten, er wordt nu geen splinter meer verwijderd.

Ik werk hier elf jaar. Eerst studeerde ik psychologie, maar ik merkte al snel dat ik liever met hoofd èn handen bezig ben. Voor de officiële restauratorenopleiding werd ik helaas uitgeloot.

Op advies van de directeur ben ik naar de LTS-opleiding Fijnhoutbewerking gegaan, waar iets oudere mensen uit passie dit ambacht alsnog konden leren. Tegelijkertijd volgde ik hoorcolleges kunstgeschiedenis, nam ik tekenlessen en deed ik veel aan zelfstudie.

Uiteindelijk kwam ik bij de restauratie-afdeling van de koninklijke collectie in Londen terecht, de mooiste collectie ter wereld. Vijf jaar lang restaureerde ik daar de meubelen die de koningin zelf in gebruik had in haar paleizen.

Jongere restauratoren werken nu veel meer samen dan hun nogal solitair ingestelde, oudere collega's. Ze zijn ook wetenschappelijker opgeleid, maar hun praktijkervaring laat nogal te wensen over. In Duitsland moet je eerst diverse stages lopen en dan pas theorie-colleges volgen. Dat lijkt me beter. Elke twee jaar levert de restauratorenopleiding van het Instituut Collectie Nederland zes studenten af. Aan vakmensen geen gebrek.

Samen met de conservator inspecteer ik regelmatig 's morgens vroeg de achthonderd meubelen en andere houten voorwerpen die op zaal staan. Ik wil niets liever dan dat alles er gaaf en goed verzorgd uitziet. Behoud staat voorop.

Een particuliere restaurator neemt iets onder handen en ziet het niet meer terug. Hier heb je blijvende zorg, dat spreekt me zeer aan.