NIEUWS | TEGENSPRAAK | SUPPLEMENT | AGENDA | ARCHIEF | ADVERTENTIES | SERVICE 




Overzicht eerdere
afleveringen


 DOPING
 ONGELIJKE STRIJD
 DDR
 LABORATORIUM
 CREATINE
 BODYBUILDING
 AFFAIRES
 VERBODEN
 BLOEDCONTROLE
 CONTROLE
 OUD-SPORTERS
 NECEDO
 ILLEGALE HANDEL
 STRAFFEN
 CONFERENTIE
 GRAFIEKEN
 LINKS

Een geweldig lichaam is te koop

Bodybuilding

Aranka Klomp
Een 'bodybuilder' bereikt na enkele jaren zijn natuurlijke grens. Wie dan nog wil zwellen, grijpt naar doping. Bijna iedereen doet het.

DIRK WAS het typische pispaaltje van de klas. De verkeerde haarcoupe in het verkeerde decennium, een iets te grote boterhammendoos. En dat zijn moeder hem tot zijn twaalfde jaar naar school bleef brengen, hielp ook al niet erg. Eerst werd er vooral gescholden. Op de middelbare school vielen regelmatig klappen. Dirk leerde zich te schikken in zijn lot; hij nam niet eens meer de moeite zich te verweren.

Hij kwam ruim twintig jaar geleden van de Mavo en is inmiddels een gerespecteerd man binnen het bodybuilder-circuit in zijn stad. Hij wil best praten, maar niet met vermelding van zijn achternaam want dan 'sleep ik mijn vrienden mee'. In het sportschoolcircuit gebruikt bijna iedereen, zegt hij. Uit onderzoek blijkt dat dat in elk geval geldt voor de groep fanatieke bodybuilders.

Dirk vertelt glimlachend over zijn 'klotejeugd', die hem in zekere zin heeft gemaakt tot wat hij nu is. Het is ook een rechtvaardiging voor zijn dopinggebruik: wie veel tekortkwam, mag later wel iets extra's hebben.

Dirk maakte op zijn vijftiende kennis met bodybuilding, op een toernooi waarheen een oom hem meenam. In een dampige zaal vol vlezige lijven besloot hij simpelweg de grootste te worden. Twee dagen later draaide hij zijn eerste training, een jaar later zijn eerste amateurtoernooi. Toen al zag hij de concurrenten de kleedkamer inlopen met handen vol poeders en pillen, maar Dirk wees elke aanbieding af. Hij was een natural.

Zo begint iedere bodybuilder. De spiermassa groeit gestaag, de training loont zienderogen. Het gaat een paar jaar goed, totdat het plafond (in jargon: sticking point) wordt bereikt. Het lichaam is op en maakt hooguit nog spierweefsel in een laag tempo aan. Dat is het moment waarop bodybuilders doping gaan gebruiken. Gemiddeld zijn zij 25 jaar wanneer ze de eerste kuur doen. Mannelijke gebruikers hebben dan bijna vier jaar clean getraind, vrouwen tweeëneenhalf, zo blijkt uit onderzoek.

Dirk bereikte zijn sticking point al op zijn twintigste. Toen hij merkte dat zijn spiergroei afnam, raakte hij, zoals hij zegt, ,,in blinde paniek''. Hij kon aan niets anders denken dan aan trainen. Op school drukte hij zich op de gang, tussen twee lessen door, net zo vaak op als de bel dat toeliet. Op de sportschool bekeek hij zichzelf in de spiegel en hij wist zeker dat de andere bodybuilders hem uitlachten. ,,Ik kon niet langer melding maken van mijn grote vorderingen. En al was ik nog steeds de grootste, ik stond stil.''

Stilstand is zo ongeveer het ergste wat een fanatieke bodybuilder kan overkomen. Het moet altijd groter, onmenselijker, bionischer. Bodybuilding-tijdschriften bestaan bij de gratie van dat streven. Foto's van 'voor en na' promoten allerlei wondermiddelen. Geen doping, wel aminozuren en vitamines, misleidend gepresenteerd door als anabolic te presenteren.

Dirk kon na zijn sticking point niet meer kijken naar foto's van bodybuilders. Zijn torso was slechts en schim van die van sterren als Schwarzenegger - nog altijd het grote voorbeeld voor veel bodybuilders. De acteur predikt het grote lijden, de zelfopoffering voor het ultieme doel: te groeien. In zijn boek Education of a Bodybuilder vertelt hij over zijn extreme trainingsessies: 'We rolden soms over de grond en probeerden de pijn weg te masseren. Het was voor het eerst dat ik merkte dat pijn een weldaad kon zijn. We werden er sterker door. We overschreden de pijngrens en zagen de pijn positief, als een teken van ontwikkeling.'

Dirks lijden mocht vanaf zijn twintigste niet baten. Zijn stille hoop ooit professioneel bodybuilder te worden, vervloog met de dag. ,,Ik was een mietje. Kreunen en steunen en in een heel jaar nog geen onsje spiermassa erbij. Ik was afgeschreven en met mij meer mensen die ik kende uit de begintijd. We zaten elkaar op te fokken: we moeten groeien, wie regelt er iets?''

Naar schatting 35.000 sportschoolbezoekers in Nederland gebruiken regelmatig doping. Verdiensten voor de handel: ergens tussen de 70 en 200 miljoen gulden. Doping is niet langer voorbehouden aan foute topsporters. Tienduizenden pretentieloze bodybuilders grijpen naar de middelen die tamelijk eenvoudig voor handen zijn: anabole steroïden, groeihormoon, clenbuterol en afslankmiddelen op amfetaminebasis. De trend is, zo meldt het Nederlands Centrum voor Dopingvraagstukken in het rapport Handel in doping, dat steeds meer niet-topsporters steeds grotere doseringen nemen van experimentele middelen.

Dirk vindt die ontwikkeling niet zo verwonderlijk. Bodybuilders zijn 'een volkje apart'. Het fanatisme, de obsessie, het is alleen te écht begrijpen door andere bodybuilders. Dirk had gedurende zijn zwaarste trainingsessies steeds dezelfde droom: ,,Ik stond op een berg, ik zweette en ik sjouwde enorme gewichten mee. Een jubelend volk, dat niet hoger kwam dan tot aan mijn knieën, riep mijn naam. Ik groeide waar het volk bijstond. Ik werd zo groot en machtig dat iedereen helemaal hysterisch werd. Ik was in die droom, denk ik, de leider van de wereld.''

Voor Dirk gold hetzelfde als voor zoveel fanatici: vrienden van buiten de sportschool vallen langzaam maar zeker af, familie stoort zich aan het eeuwige meten, wegen, vragen: zie ik er goed uit? Alleen de zielsverwanten op de sportschool blijven over. En als een van hen doping heeft, neemt iedereen het. Dirk: ,,Een vriend kwam met het verhaal dat hij iets had gehad van zijn huisarts. Hij haalde een injectiespuit tevoorschijn. We lachten nog wat: een stelletje junkies zijn we, en toen ging de spuit erin.''

Het zou mooi zijn geweest als Dirk ziek zou zijn geworden van het experiment - dat zijn lichaam zou zijn afgetakeld, vergiftigd. Maar niets is minder waar, want doping wérkt. Anabole steroïden zijn werkelijk de wondermiddelen waarvoor ze doorgaan, mits op de juiste wijze toegediend. Wie niet zo veel wil trainen maar zich wel een strandtorso wenst, kan in april voor enkele honderden guldens een lichaam kopen. De effecten op langere termijn - impotentie, borstvorming, kaalheid en mogelijk een verhoogde kans op allerlei vormen van kanker - moet de gebruiker voor lief nemen. Maar een zomer lang zwelt het lichaam op tot benijdenswaardige proporties.

Met Dirk ging het heel goed na, wat hij noemt, zijn 'anabole ontmaagding'. Op zijn tweeëntwintigste zat hij weer aan de top van de semi-profs. Zijn lichaam groeide zo hard dat zijn huid het niet kon bijhouden en onder de striemen zat. ,,De pijn was erg, alsof ik op barsten stond. Maar ze kéken naar me: moet je die vent zien. Ik was weer helemaal terug. En toen dacht ik: dat spul doet verdomme iets, ik ben veel te naief geweest.''

Het mag een wonder heten dat niet half puberend Nederland de verdiensten van een krantenwijk op de sportschool besteedt. De groep onzekere tieners, met hun lichaam dat maar blijft steken terwijl de geest volgroeid raakt, is een aantrekkelijke afzetmarkt voor dopinghandelaren. Dirk is inmiddels zelf opgeklommen tot distributeur. Hij werkt als tussendealer voor een belangrijke importeur in Nederland. Jonge jongens van vijftien, zestien jaar staan soms gewoon voor zijn deur en zeggen: ,,Dirk, hier heb je driehonderd gulden van mijn moeder, ik krijg anabolen voor mijn verjaardag.''

Het probleem met de jeugd is, volgens Dirk, dat ze niet meer willen werken. ,,Zoals Arnold Schwarzenegger het heeft gedaan: bloed, zweet en een beetje anabolen op het juiste moment, dat is er niet meer bij. Bodybuilding is een medisch foefje geworden. Wie het beste toedieningsschema heeft, wint.

NRC Webpagina's
17 SEPTEMBER 1998

   Bovenkant pagina


NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl) SEPTEMBER 1998