Rechts wint verkiezingen Europarlement

Door onze correspondent

BRUSSEL, 14 JUNI. De Europese verkiezingen hebben de politieke verhoudingen in het Europees Parlement grondig gewijzigd. De Europese Volkspartij, een combinatie van christen-democraten en conservatieven, is de winnaar van de verkiezingen. De socialisten, tot nu toe de grootste fractie, zijn naar de tweede plaats gedrongen. De opkomst is met gemiddeld 47 procent een laagterecord.

De Europese verkiezingen hebben de politieke verhoudingen in het Europees Parlement grondig gewijzigd. De Europese Volkspartij, een combinatie van christen-democraten en conservatieven, is de winnaar van de verkiezingen. De socialisten, tot nu toe de grootste fractie, zijn naar de tweede plaats gedrongen. De opkomst is met gemiddeld 47 procent een laagterecord.

Dit blijkt uit de nog altijd niet complete uitslagen van de verkiezingen die gisteren in elf van de vijftien lidstaten van de Europese Unie werden gehouden. Eerder vorige week werd al gestemd in vier lidstaten, waaronder Nederland. De definitieve Nederlandse uitslag wijkt af van de prognose van donderdagavond. De PvdA krijgt een zetel minder dan was voorzien en komt op 6 zetels. GroenLinks komt niet op drie, maar op vier zetels. De kleine christelijke partijen gaan van twee naar drie zetels en de Socialistische Partij krijgt niet twee maar één zetel.

De socialistische nederlaag is vooral het gevolg van de uitslagen in Duitsland en Groot-Brittannië. In Duitsland behaalde de SPD van bondskanselier Schröder 31 procent van de stemmen. De Duitse sociaal-democraten gaan daardoor in het Europees Parlement terug van de in 1994 behaalde 40 naar 33 zetels. De christen-democratische CDU/CSU behaalde 48,5 procent en brengt het zetelaantal van 47 op 53. De Duitse Groenen gingen achteruit van 10,1 naar 6,7 procent, van 12 naar 7 zetels.

De Britse socialisten van premier Blair verliezen 25 van de huidige 60 zetels. De Britse Conservatieven gaan vooruit van 15 naar 35 zetels. Deze uitslag is voor een deel het gevolg van een wijziging van het Britse kiesstelsel. Verwacht wordt dat de Britse fractievoorzitster van de Europese socialisten, Green, haar functie zal kwijtraken. De Franse socialisten zijn ten opzichte van 1994 van 14,5 op 22 procent gekomen. De positie van de socialisten in het parlement komt haaks te staan op die in de EU-lidstaten, waar ze aan dertien regeringen deelnemen.

Volgens voorlopige cijfers gaat de christen-democratische/conservatieve combinatie EVP van 201 naar 224 zetels. De Socialisten komen van 214 op 185 zetels. De Liberalen winnen een zetel en blijft met 43 zetels de derde fractie van het parlement. De Groenen, die in Duitsland en Zweden verloren, maar in Frankrijk, Finland, België, Nederland en Groot-Brittannië wonnen, gaan van 27 naar 36 zetels.

EVP-voorzitter Martens waarschuwde dat als de bestaande samenwerking tussen zijn fractie en de socialisten niet wordt voortgezet, er een parlementaire ,,guerrilla'' tegen de Europese Commissie kan ontstaan. Maar socialisten speculeerden gisteravond over het vormen van meerderheden met groenen, liberalen en een deel van de christen-democraten bij stemmingen in het parlement. De Britse conservatieve leider Haig heeft verzekerd dat eurosceptici die niet tot de EVP-fractie willen toetreden, uit de Conservatieve partij gezet zullen worden. Toch wordt er rekening mee gehouden dat de EVP-fractie kleiner wordt dan gisteravond werd voorzien. De definitieve omvang wordt op 19 juli vastgesteld.

De opkomst was het laagst in Groot-Brittannië (24 procent), gevolgd door Nederland (29,9).

NRC Webpagina's
16 JUNI 1999