NIEUWS | TEGENSPRAAK | SUPPLEMENT | AGENDA | ARCHIEF | ADVERTENTIES | SERVICE 



Overzicht eerdere
afleveringen

EUROPESE VERKIEZINGEN
MACHT PARLEMENT
NEDERLANDERS
EUROPARLEMENTARIËR
OPKOMST
HONORERING
BEVOEGDHEDEN
LIJSTTREKKERS
PROGRAMMA'S
INFORMATIE
POSTERS
WERKWIJZE
PRESTATIES

Lijsttrekkers:
Hanja Maij-Weggen (CDA) | Max van den Berg (PvdA) | Jan Kees Wiebenga (VVD) | Lousewies van der Laan (D66) | Johannes Blokland (RPF/SGP/GPV) | Joost Lagendijk (GL) | Chiel Koning (CD) | Luc Sala (Sala) | Jim Janssen van Raay (EVPN) | Erik Meijer (SP) | Roel Nieuwenkamp (EP)



1 Hanja Maij-Weggen (CDA)

Hanja Maij-Weggen.
Foto Roel Rozenburg
Hanja Maij-Weggen.
Foto Roel Rozenburg
Bij de gemiddelde Nederlander is Hanja Maij-Weggen (55) vooral bekend als oud-minister van Verkeer en Waterstaat. Deze functie bekleedde ze in het derde kabinet-Lubbers.

Toch is ze al sinds 1979 lid van het Europees Parlement, met een vierjarige onderbreking voor het ministersschap van 1989 tot 1994. Ze was niet erg geliefd op het Binnenhof. Parlementair journalisten riepen haar in 1991 in het tijdschrift HP/De Tijd uit tot slechtste politicus. Vooral haar vele proefballonnen hebben haar imago niet versterkt: rekeningrijden, spitsvignet, tolheffing, carpoolstrook.

Ze komt uit een protestants nest. Maij-Weggen studeerde pedagogiek aan de Universiteit van Amsterdam. In de jaren zeventig was ze korte tijd docent gezondheidszorg voor het hoger beroepsonderwijs.

Eind 1993, toen een nieuwe CDA-lijsttrekker voor de Europese verkiezingen aangewezen moest worden, werd toenmalig partijvoorzitter W. van Velzen door de kandidatencommissie onder leiding van voormalig premier B. Biesheuvel gepasseerd. Biesheuvel cum suis gaven de voorkeur aan Maij-Weggen, die het nu opnieuw mag proberen.

Tijdens de verkiezingscampagne voor Provinciale Staten in 1995 zorgde Maij-Weggen voor enige ophef. Ze vergeleek toenmalig VVD-leider Bolkestein met Filip Dewinter van het extreem-rechtse Vlaams Blok. Net zoals zijn Belgische collega zou Bolkestein onwaarheden over asielzoekers hebben verkondigd. Maij-Weggen kreeg vanuit het CDA veel kritiek op deze uitspraken.

Maij-Weggen is naast Europarlementariër eind vorig jaar voorzitter van de Nederlandse Vereniging tot Bescherming van Dieren geworden. In 1995 ontving zij al de titel 'Dierenbeschermer van het Jaar'. Twee jaar later werd ze Europees Dierenbeschermer van het Jaar.

2 Max van den Berg (PvdA)

Max van den Berg. Foto Roel Rozenburg
Max van den Berg.
Foto Roel Rozenburg
Vorige week nam Van den Berg (53) afscheid van de NOVIB, de organisatie voor ontwikkelingshulp waarvan hij dertien jaar directeur is geweest. Eigenlijk had hij al een jaar eerder zijn functie willen opgeven. Hij heeft er nooit een geheim van gemaakt dat hij als minister voor Ontwikkelingssamenwerking in het tweede paarse kabinet had willen meedoen. Hij was teleurgesteld toen Eveline Herfkens die post kreeg toegewezen. Maar hij begreep dat er ook voldoende vrouwen in het kabinet behoren te zitten, en ,,Herfkens is een goede minister''.

Nu gaat de PvdA'er dan toch weer aan de slag voor zijn partij. De commissie die de lijst samenstelde onder leiding van professor Dunning koos voor Van den Berg omdat er een zwaargewicht naar het Europees Parlement moest komen. Iemand die het gezicht van de PvdA kan zijn in Europa.

De oud-NOVIB-directeur is eerder, op 24-jarige leeftijd, wethouder van Groningen geweest en in de jaren tachtig was hij partijvoorzitter. Als wethouder gold hij als grondlegger van het polarisatiemodel en als de ideoloog van het linkse programcollege dat de oude collegepartijen CDA en VVD buiten het bestuur hield. Als partijvoorzitter kwam hij vaak in botsing met toenmalig partijleider Joop den Uyl. De opvattingen van Van den Berg waren soms te radicaal voor zijn partij. Hij stapte op als voorzitter toen de PvdA in 1986, ondanks zetelwinst, niet de verkiezingen won. Hij voelt zich inmiddels ,,meer een buitenstaander'' in de partijpolitiek, maar dat zal hem er niet van weerhouden goed en veel overleg te voeren met de PvdA-top. ,,Het is niet zo dat Kok rondjes fietst om het Binnenhof en ik rond Brussel'', zo zei hij aan het begin van zijn campagne. ,,Het is een tandem met Melkert, Kok en Van den Berg.''

3 Jan Kees Wiebenga (VVD)

Jan Kees Wiebenga. Foto Roel Rozenburg
Jan Kees Wiebenga.
Foto Roel Rozenburg
Jan Kees Wiebenga (52) zit al van jongs af aan in de politiek en behoort tot de Brussel-veteranen onder de lijsttrekkers. Hij is geboren in Haarlem op 6 april 1947. Na het gymnasium en een rechtenstudie in Leiden begon hij zijn maatschappelijke loopbaan als assistent Staatsrecht aan de Rijksuniversiteit Leiden (1970-1972). Wiebenga werd op 22-jarige leeftijd landelijk vice-voorzitter van de liberale jongerenvereniging JOVD en internationaal voorzitter van de World Federation of Liberal Youth.

In 1971 trad hij toe tot de gemeenteraad in Leiden om een jaar later voorzitter van de plaatselijke VVD-fractie te worden. In 1973 werd hij benoemd tot burgemeester van de gemeente Eelde. Hij was pas 26 jaar. Dit ambt combineerde hij van 1977 tot 1982 met het lidmaatschap van de Eerste Kamer.

In 1982 maakte hij de overstap naar de Tweede Kamer. Bij een debat over het wijzigen van de Vreemdelingenwet werd hij als VVD-woordvoerder asiel- en minderhedenbeleid in de rede gevallen door 'zigeunerkoning' Koko Petalo die Wiebenga uitmaakte voor 'racist'. Petalo werd tierend van de publieke tribunes verwijderd.

De VVD'er maakte drie zittingsperiodes mee voordat hij overstapte naar Brussel. Sinds juli 1994 is hij lid van het Europees Parlement. Binnen de fractie van de Europese Liberalen en Democraten (ELDR) is hij woordvoerder op het terrein van onder meer immigratiebeleid en misdaadbestrijding. Hij is tevens lid van het fractiebestuur van de ELDR. Wiebenga volgt als lijsttrekker demissionair staatssecretaris G. de Vries van Binnenlandse Zaken op.Foto Roel Rozenburg

4 Lousewies van der Laan (D66)

Lousewies van der Laan. Foto Roel Rozenburg
Lousewies van der Laan.
Foto Roel Rozenburg
Lousewies van der Laan is de young-coming-woman binnen D66. Ze is actief binnen de vernieuwingsstroom Opschudding. De Europese politieke arena kent ze als haar broekzak. Ze is twee jaar woordvoerder geweest van Eurocommissaris Hans van den Broek.

Daarvoor was ze lid van het kabinet van Van den Broek. Na haar studie rechten in Leiden en een post-doctorale opleiding internationale economische betrekkingen in Italië liep ze als 25-jarige stage bij toenmalig Europees commissaris Frans Andriessen.

Mr. L.W.S.A.L.B. van der Laan, simpelweg 'Lousewies' genoemd door iedereen om haar heen, is geboren in het oprichtingsjaar van D66. Van haar negende tot haar achttiende levensjaar woonde ze in Amerika, nadat ze ook al in België en Duitsland had gewoond (ze is dochter van een secretaris bij de Wereldbank).

Lousewies voelt zich helemaal thuis bij de Democraten, al gebruikt ze zelf liever de term 'sociaal-liberalen', een predikaat bedacht door de Opschudders. Hiermee wil de vernieuwingsgroep afrekenen met de oude antidogmatische houding binnen die partij die vooral werd uitgedragen door oud-leider Van Mierlo. ,,D66 heeft een groot dogma gecreëerd: het dogma dat D66 als partij niet benoemd mocht worden'', aldus Opschudding. Onder dreunende discoklanken ('The only way is up') beklom Van der Laan bij haar verkiezing tot lijsttrekker het podium op het D66-congres. In het advies van de lijstcommissie werd Van der Laan op een derde plaats gezet voor de Europese verkiezingen. Met een intensieve persoonlijke campagne langs veel D66-afdelingen wist Lousewies zichzelf te promoten.

5 Johannes Blokland (RPF/SGP/GPV)

Johannes Blokland
Johannes Blokland
Blokland (53) leidde de afgelopen jaren een tweekoppige Nederlandse eurodelegatie in het Europees Parlement. Hijzelf is lid van het GPV, de nummer twee van de fractie is de RPF'er R. van Dam.

De SGP is de afgelopen periode niet door een partijpersoon vertegenwoordigd geweest in het Europees Parlement, wel door Blokland en Van Dam. De samenwerking tussen de drie kleine christelijke partijen staat op nationaal niveau nog in de steigers, op Europees niveau werken de drie sinds 1995 samen, na een stroef begin. De RPF hechtte eraan een vrouw op de Europese lijst te zetten, dit tegen de zin in van de SGP. Voordat het tot een botsing tussen de twee partijbesturen kon komen, trok het vrouwelijke RPF-lid zich terug. Bij de komende verkiezingen prijken er twee dames op de lijst, afkomstig uit RPF en GPV.

Blokland is geboren in Oegstgeest. Hij is doctor in de economische wetenschappen en werkzaam geweest bij het Nederlands Economisch Instituut, de Rijksplanologische Dienst en het Centraal Bureau voor de Statistiek. Tegenwoordig werkt hij als parttime docent milieu-economie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Blokland was voor hij in de zomer van 1994 naar Brussel vertrok ook al actief binnen het GPV. Vanaf 1974 was hij twintig jaar gemeenteraadslid in Capelle aan den IJssel, enkele jaren was hij wethouder. Van '82 tot '95 was Blokland lid van Provinciale Staten van Zuid-Holland. In die functie leidde hij een commissie die onderzoek deed naar het Zuid-Hollandse afvalbeleid. Tien jaar lang (van 1984 tot 1994) was hij landelijk voorzitter van het GPV.

De andere christelijke partijen zijn in de topdrie van de lijst vertegenwoordigd door R. van Dam (RPF) en B. Belder (SGP). Van Dam was raadslid in Barneveld. Belder is redacteur bij het Reformatorisch Dagblad.

6 Joost Lagendijk (GroenLinks)

Joost Lagendijk. Foto Roel Rozenburg
Joost Lagendijk
Foto Roel Rozenburg
Joost Lagendijk (41) speelt al jaren een belangrijke rol achter de schermen bij eerst PSP en vervolgens GroenLinks. Hij is een van de initiatoren geweest van de oprichting van GroenLinks. Lagendijk is op 8 juni 1957 geboren in Roosendaal. Hij studeerde van 1975 tot 1985 aan de universiteit van Utrecht waar hij zijn doctoraal geschiedenis haalde. Van 1988 tot 1994 was hij directeur-uitgever van TMW dat vier tijdschrijften uitgeeft op het gebied van zorg en welzijn. Van 1994 tot 1997 werkte hij bij uitgeverij Babylon/De Geus waar hij zich vooral bezighield met Odyssee-reisgidsen. Tevens was hij medeoprichter van De Helling, het wetenschappelijk tijdschrift van GroenLinks.

Lagendijk begon zijn politieke carrière bij de PSP na zijn studie. Hij fungeerde onder meer als fractiemedewerker van het Kamerlid Andrée van Es en van 1987 tot 1990 was hij lid van het partijbestuur van de PSP. Na de oprichting van GroenLinks was hij eveneens lid van het partijbestuur. Zowel bij de PSP als bij GroenLinks bekleedde hij de functies van internationaal secretaris en vice-voorzitter.

In 1994 stond hij tweede op de kandidatenlijst van GroenLinks voor het Europees Parlement. Op dat moment had GroenLinks twee zetels in het Europees Parlement. Lagendijk haalde niet genoeg stemmen, mede omdat Herman Verbeek kort daarvoor uit GroenLinks was gestapt en voor de Groenen aan de Europese verkiezingen meedeed. In september 1998 trad Lagendijk alsnog toe tot het Europees Parlement. Hij volgde Nel van Dijk op die na veertien jaar Brussel verliet om het Landelijk Bureau Leeftijdsdiscriminatie te leiden.

7 Chiel Koning (CD)


Chiel Koning. Foto Egbert Zwier
Chiel Koning. Foto Egbert Zwier
De Centrum Democraten bestaan niet meer, maar onder dezelfde afkorting CD heet de partij nu Conservatieve Democraten. De nummer twee van de CD-lijst is oud-Kamerlid Janmaat. De lijsttrekker voor de Euroverkiezingen is M. Koning (81), oud-penningmeester van de Centrum Democraten en voormalig gemeenteraadslid te Dordrecht. Koning stond bij de laatste Tweede-Kamerverkiezingen op de vijfde plaats van de CD-lijst.

Als raadslid is Koning enkele malen in opspraak geweest. In 1995 hield hij een toespraak in de gemeenteraad waarvan hij de tekst gaf aan een journalist van het regionale dagblad De Dordtenaar, die de tekst in de publiciteit bracht. De rechter veroordeelde hem twee jaar later tot een geldboete van tweeduizend gulden en een voorwaardelijke celstraf van twee weken wegens het verspreiden van racistische propaganda. Eind 1997 werd Koning vrijgesproken van de beschuldiging dat hij onder scholieren folders had verspreid die aanzetten tot haat en discriminatie.

8 Luc Sala (Lijst Sala)

Luc Sala. Foto Jos van den Berg / Arie Kleijn
Luc Sala. Foto Jos van den Berg / Arie Kleijn
Luc Sala (50), natuurkundig ingenieur, is naast lijsttrekker van de Lijst Sala hoofdredacteur van een aantal computerbladen, producent van CD-ROM's, organisator van PC Dumpdagen, eigenaar van een bedrijf in brain-technologie, organisator van spirituele lezingen, maker van programma's voor de lokale Amsterdamse televisiezender Salto/A2 en Internetpublicist.

Sala erkent dat hij ,,soms een arrogante betweter'' is die ,,de media bespeelt''. Maar de uitspraak van politiewoordvoerder Klaas Wilting in Het Parool dat Sala een ,,uitermate vervelend mannetje is'', ging hem te ver. Volgens Wilting gedraagt Sala zich ,,op ergerlijke wijze en maakt nare opmerkingen tegen de politie''. Sala voelde zich hierdoor 'beledigd' en 'benadeeld' en deed aangifte van smaad. Sala die in zijn eentje de hele kandidatenlijst voor de Euroverkiezingen vult, zal opkomen voor 'de burger'. Hij opereert onder het motto: geen ,,corruptie, zakkenvullerij en regentisme, domheid en kussenkleverij.''

9 Jim Janssen van Raay (EVPN)

Jim Janssen van Raay
Jim Janssen van Raay
De Rotterdamse advocaat Jim Janssen van Raay (66), lijsttrekker van het Europees Verkiezers Platform Nederland (EVPN), is sinds 1979 (met een korte onderbreking van twee jaar) lid van het Europees Parlement. In het begin namens het CDA, sinds 1996 is hij aangesloten bij de Unie voor Europa, waarin onder meer Forza Italia van Berlusconi en de Franse Gaullisten gebundeld zijn. Janssen van Raay was een van de initiatiefnemers van de fusie van KVP, ARP en CHU, waar hij zelf lid van was, tot het Christen Democratische Appèl. Deze partij heeft hij in '96 verlaten toen hij door het televisieprogramma Nova werd beschuldigd van belangenverstrengeling: hij had briefpapier van het Europees Parlement gebruikt om op te komen voor een zakenvriend. CDA-voorzitter Helgers zette toen een royementsprocedure in gang. In 1994 kwam hij in opspraak toen hij geld uit een pensioenfonds van voetballers zou hebben gesluisd naar dezelfde zakenvriend. Politiek gezien staat Janssen van Raay rechts van het midden.

10 Erik Meijer (SP)

Erik Meijer
Erik Meijer
Het lijkt erop dat Erik Meijer (54) eindelijk zijn partij heeft gevonden. Op de niet stemgerechtigde leeftijd van 15 jaar meldde hij zich al aan bij de PvdA. Vanaf zijn achttiende koos hij met de PSP een meer linkse koers. Hij bleef de partij tot aan de opheffing trouw. Ook in GroenLinks vervulde hij enige functies alvorens uit onvrede zich te wenden tot de SP.

Meijer is op 5 december 1944 geboren in Amsterdam. Op zijn veertiende las hij werken van Marx, Engels en Lenin. Zijn lidmaatschap bij de PvdA wist hij te bewerkstelligen door een valse leeftijd op te geven. Van 1961 tot 1969 was hij lid van de Socialistische Jeugd, een aantal jaren ook bestuurslid. Verder was hij hoofdredacteur van het SJ-blad Voorwaarts. Hij verliet de PvdA al weer vroeg, mede omdat hij zich niet kon vinden in de standpunten van de partij inzake de kwestie Algerije. Ook achtte hij de Berlijnse Muur noodzakelijk om Oost-Duitsland te beschermen tegen het kapitalisme, zo blijkt uit een vraaggesprek in PSP-blad De Bevrijding uit 1991. Anders dan zijn omgeving verwachtte, koos hij in 1963 niet voor de CPN maar voor de PSP. Van 1962 tot 1971 studeerde hij sociale geografie aan de Universiteit van Amsterdam. In zijn maatschappelijke carrière werkte hij verder als aardrijkskundeleraar (1962-1975) en tussen 1980 en 1992 als ambtenaar in Rotterdam.

Vanaf 1968 tot aan de opheffing in 1991 vervulde Meijer verscheidene landelijke functies binnen de PSP. Hij trad toe tot het bestuur en werd vice-voorzitter. In de tussenliggende jaren was hij eveneens lid van de gemeenteraad in Amsterdam (1974-1978) en Statenlid voor de gedeelde lijst PSP/CPN/PPR en aansluitend GroenLinks in Zuid-Holland (1982-1995).

Vanaf 1992, nadat de PSP was opgegaan in GroenLinks, was hij onder meer landelijk vice-voorzitter van die partij. Hij brak met de partij omdat hij vond dat deze zich te gematigd opstelde en hij er te weinig PSP in terug zag.

Sinds 1996 is Meijer lid van de Socialistische Partij. Al in de loop van 1996 werd hij duo-raadslid van de Rotterdamse deelgemeente Delfshaven. Sinds 1998 is hij fractievoorzitter voor de SP in die deelgemeente.

11 Roel Nieuwenkamp (Europese Partij)

Roel Nieuwenkamp
Roel Nieuwenkamp
Roel Nieuwenkamp (27), ambtenaar bij het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, richtte in 1998 The European Party op, naar eigen zeggen de ,,eerste écht Europese politieke partij'', die alleen in Nederland aan de Europese verkiezingen meedoet.

,,Als ik een oude man ben, dan zal er een dag komen waarop ik terugkijk op mijn leven en daar dan een oordeel over zal geven. Ik wil niet dat ik heb geleefd zonder te vechten voor mijn idealen, hoewel deze moeilijk te bereiken waren.'' Deze levensfilosofie van de politicus in spe heeft hem, samen met zijn broer Kees, doen besluiten de Europese Partij op te richten.

,,Het unieke van de Europese Partij is dat zij de enige partij is die zich richt op het belang van Europa en niet op het nationale belang. De Europese Partij richt zich vooral op een groen, veilig en betrouwbaar Europa'', zo prijst Roel Nieuwenkamp zijn partij aan.

Nieuwenkamp heeft als stagiair bij het directoraat Financiële en Economische Aangelegenheden van de Europese Commissie gewerkt. Hij is bezig met een promotie-onderzoek naar de relatie tussen ministers en topambtenaren.

NRC Webpagina's
3 JUNI 1999


   Bovenkant pagina


NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl) JUNI 1999