Heineken wendt Perrier-effect af

Door onze redacteur KAREL BERKHOUT
AMSTERDAM, 28 AUG 1993. Bij een autotransport van Iglo-diepvriesmaaltijden in 1980 lekte koelvloeistof in enkele pakken bevroren nasi: twee mensen in het Limburgse Venray stierven na hun nasi-maaltijd aan vergiftiging met nitriet. De "nitriet"-affaire was geboren en zou nog maanden aanhouden met onder meer grappen in het satirisch weekblad Mad over "eutha-nasi".

Het voedingsmiddelenconcern Unilever, eigenaar van Iglo, leed een directe schade van enkele miljoenen guldens. Indirect kostte de affaire Unilever nog eens tientallen miljoenen guldens, doordat het nog ruim een jaar duurde voordat de verkoop van Iglo-produkten weer op het oude peil was.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat de Nederlandse bierbrouwer Heineken deze week van een “nachtmerrie” sprak toen er glas in het bier in plaats van bier in het glas was gekomen. Eergisteren maakte Heineken bekend dat 3,4 miljoen flesjes worden teruggehaald uit het buitenland, omdat er minuscule losse glasdeeltjes in zijn aangetroffen. Het gaat om een nieuwe versie van de bekende groene fles voor de export, die inmiddels is vervoerd naar onder meer Oostenrijk, Groot-Brittannië en Hongarije.

Hoewel de glasdeeltjes voor de bierdrinker nauwelijks schadelijk zijn, heeft Heineken ook besloten om alle 17 miljoen reeds geproduceerde flessen te vernietigen. De op een na grootste brouwer ter wereld - na het Amerikaanse Anheuser-Busch ("Budweiser") - lijkt met deze radicale ingreep tot elke prijs de schade aan het wereldwijd bekende merk te willen beperken.

De schade aan een in opspraak geraakt levensmiddelenmerk kan namelijk fors oplopen. Zo daalde in 1991 de verkoop van het Franse bronwater Perrier in de Verenigde Staten drastisch nadat er benzeen in was aangetroffen. Dat zelfde jaar had de Nederlandse snoepfabrikant Van Melle in Brazilië veel last van valse geruchten over coca¨ne in dropjes. In mei van dit jaar kreeg de koers van het voedingsmiddelenconcern Nutricia een tik, toen in de Verenigde Staten potjes babyvoeding werden teruggehaald na geruchten over een salmonella-besmetting.

Voor ondernemingen als Heineken en Perrier, eigendom van het Franse levensmiddelenconcern BSN, is het imago van het merk naast het distributienetwerk de grootste bezitting. Honderden miljoenen guldens reclamegeld worden jaarlijks besteed om het eenvoudige bier en mineraalwater een aureool te geven van een helder of zuiver produkt. Voor Perrier, dat adverteert met "natuurzuiver" mineraalwater, was de benzeenbesmetting een ramp die kon worden becijferd in 160 miljoen teruggehaalde flessen en een omzetverlies van 40 procent tussen 1989 en 1991.

Heineken heeft hooguit één tot anderhalve maand last van de glassplinters, verwachten beleggingsdeskundigen. "Daarna waait het over. De onderneming heeft het enige juiste gedaan: namelijk meteen zeer snel zelf ingrijpen. Bij Perrier ging dat in het begin erg traag, waardoor de schade groter was. Ook heel belangrijk is dat de glassplinters niet te wijten zijn aan het produktieproces van Heineken, maar aan dat van de flesjesfabrikant", zegt analist H. Smits van effectenbank CLN Oijens en Van Eeghen. Die flesjesfabrikant is Vereenigde Glasfabrieken in Schiedam, ironisch genoeg een bijna-dochter van BSN.

De directe schade voor Heineken bedraagt naar schatting enkele tientallen miljoenen guldens, doordat de 17 miljoen te vernietigen flesjes een produktie van twee weken vertegenwoordigen en de kosten van terughalen hoog zijn. Heineken wil die schade verhalen op Vereenigde Glas, waardoor de koers van BSN op de beurs van Parijs gisteren daalde.

De beleggers vertrouwen Heineken zelf weer: het aandeel-Heineken sloot gisteren na een aanvankelijke daling met vijf gulden zelfs 80 cent hoger op 186 gulden.